Fiscaal recht
College 1
Wat zijn de belangrijkste problemen van de huidige Belgische Fiscaliteit?
Er is weinig fiscale basiskennis, maar toch een groot gevoel van fiscale onrechtvaardigheid!
Redenen:
- De hoge belastingdruk
- De ongelijke verdeling van de belastingdruk
- De hoge staatsschuld
Het ideale belastingsysteem is E³ (volgens de meeste Belgen)
- Eenvoudig
- Efficiënt
- Eerst een aftrek voor mij en dan pas voor een ander
1. De te hoge belastingdruk
- Internationale vergelijking
Internationaal zijn we de vierde slechtste in de ranglijst.
- Arbeid
De Belgisch alleenstaande persoon zonder kinderen heeft een inkomstenbelasting van 52,6% (vgl Frankrijk
47,0%)
- Schenk- en erfbelasting
Gevolgen van de niet-indexering van de belastingschalen in de erfbelasting
Belastingschaal erfenis ouders-kinderen ingevoerd in 1997…
- 3% tot 50.000 euro
- 9% tot 250.000 euro
- 27% boven 250.000 euro
Mochten de belastingschalen zijn geïndexeerd dan is de situatie nu…
- 3% tot 84.500 euro
- 9% tot 422.500 euro
- 27% boven 422.500 euro
2. De ongelijke verdeling van de belastingdruk
Het verhaal van de fiscale koterijen (algemene regels die uitgehold worden door een oneindig verhaal van
uitzonderingen)
- Meerwaarde op aandelen
- Auteursrechten
- Salariswagens
- Flexi-jobs
- Voetballers
- Karaattaks
- …
Voorbeeld: In de personenbelasting is er een belastingvermindering als u een butler heeft
Voorbeeld: Caffetariaplannen: klassieke loonplannen bestaan niet meer enkel uit het betalen van loon. In de
privésector krijgt u een loon, laptop, auto, etc. Dit is omdat deze extralegale voordelen voordeliger belast worden
dan een klassiek loon. Voor leerkrachten is dit niet zo, zij krijgen gewoon een loon.
Indien een leerkracht dan evenveel verdient bruto als zijn buurman, maar de buurman krijgt allemaal voordelen
die lager belast worden, dan gaat de leerkracht hier niet tevreden mee zijn.
1
, 3. De hoge staatsschuld
Gevolg: Er zijn twee zaken die gaan gebeuren:
1. Belastingontwijking als business: De laatste 20 jaar is er een hele sector opgedoken van vermogens- en
successieplanners die mensen helpen om door de mazen van het net te glippen.
Loonoptimalisatie
Hierbij wordt het loon dus niet volledig in cash uitbetaald maar ook in een aantal andere extralegale voordelen
die ervoor zorgen dat de belastingdruk verlaagd wordt.
Vb. Aandelenopties
Vb. Cafetariaplannen
Vermogens- en successieplanning
Vb. Maatschappen en stichtingen
Vb. Hand- en bankgiften
2. Belastingontduiking Zwarte economie 2021 (Prof. Schneider): Hierbij worden misdrijven gepleegd. Frederik
Schneider is een Oostenrijkse professor die elk jaar een model ontwikkelt om de zwarte economie te meten
en deze elk jaar toepast op elk land.
Fiscale problemen leiden tot fiscale frustratie wat op zijn beurt leidt tot fiscaal verzet. Belastingontwijking en
belastingontduiking zijn ook uitingen van een zekere vorm van fiscaal verzet. Als politicus die de maatschappij moet
besturen, moeten in principe alle toeters en bellen afgaan. Als hier niet mee wordt opgelet leidt dit zware problemen.
Dit is logisch, omdat we als biologisch wezen voorgeprogrammeerd zijn om te reageren tegen onrechtvaardigheid. Dit
is aangetoond door Frans De Wael. Hij is een bioloog die met verschillende dieren proeven heeft gedaan rond
onrechtvaardigheid. Wat gebeurt er met dieren als je ze onrechtvaardig behandelt?
De huidige regering Vivaldi heeft in het regeerakkoord staan dat er een fiscale hervorming moet worden voorbereid
(niet uitgevoerd maar voorbereid). M.a.w. moeten ze met een uitgewerkt plan afkomen om het fiscaal systeem te
vervolgen.
Minister van financiën Vincent Van Peteghem heeft vorige zomer een hervormingsplan op tafel gelegd waarbij hij
enkele academici een rapport heeft laten schrijven om zo een blauwdruk voor een brede fiscale hervorming te creëren.
Deze blauwprint zou tot doel moeten hebben een lagere, eerlijkere en modernere fiscaliteit.
Wat zijn de belangrijkste parameters van het fiscaal hervormingsplan van Minister Van Peteghem?
Een lagere, eerlijkere en moderne fiscaliteit.
2
, 1. Lagere fiscaliteit: de bedoeling is vooral de belastingdruk omlaaghalen.
Personenbelasting:
Belasten van het inkomen van particuliere natuurlijke personen
Verhoging van de belastingvrije som: dit is een stuk van het inkomen dat vrijgesteld wordt van belastingen
Arbeidsinkomsten: 13.390 euro
Vermogensinkomsten: 6.000 euro
Belastingschijven aanpassen: 50% vanaf 84.740 euro. In België werken wij met een progressief schijfsysteem. Het
inkomen wordt in stukjes gesneden en op elk stuk is er een belastingtarief. Dit stijgt naarmate uw inkomen hoger is.
De dag van vandaag wordt het belastingtarief toegepast vanaf 42.000 euro bruto-inkomen.
De inkomstenbelasting is ingevoerd in 1919, na WOI. Het idee was het ‘sterkste schouders zwaarste lasten’ verhaal,
waarbij het verdelend verhaal tussen de meer en minder bedeelden werd ingevoerd. In 1919 was het hoogste tarief
27% vanaf 1,5 miljoen euro.
Roerende voorheffing: 25%
Vennootschapsbelasting KMO’s:
Belasten van het inkomen van rechtspersonen. Momenteel is dit 25%, dit willen ze verlagen naar 15%-tarief. Lagere
fiscaliteit voor vennootschappen maar ook het competitief karakter waarbij er buitenlandse investeringen naar België
moeten komen die de economie stimuleren.
Consumptie:
Belastingen die van toepassing zijn wanneer we consumeren (accijnzen, BTW).
BTW op elektriciteit: 6%. In België is er een basistarief van 21% en verlaagde tarieven van 12% en 6%, deze zijn
voorbehouden voor basisproducten en basisdiensten. Tot voor de energiecrisis was energie aan 21% belast. Nu heeft
de regering maatregelen moeten nemen, door het tijdelijk verlagen van het BTW op de elektriciteit tot 6%. In het
belastingplan is voorzien om deze daling permanent te maken. Hier is intussen ook een akkoord op, vanaf 1 april 2024
zal de BTW op energie, gas en elektriciteit permanent naar 6% verlaagd worden, maar er zullen wel accijnzen op
komen.
2. Eerlijkere fiscaliteit
Personenbelasting:
Misbruik van cafetariaplannen en auteursrechten aanpassen: Auteursrechten zorgen slechts voor een belasting van
15%, dit is een enorme belastingbesparing met als gevolg dat enorm veel zaken proberen om als auteursrecht
gekwalificeerd te worden (vb. pop-up café dat vindt dat hun concept auteursrechtelijk beschermt moet worden).
Alle vermogensinkomsten: 25%
Werkelijke huurinkomsten (30% FK)
Er zijn veel zaken die gunstiger belast worden dan dat arbeidsinkomsten belast worden. Als je een onroerend goed
hebt word je niet belast op de huurinkomsten die je hebt gekregen maar enkel op het kadastraal huurinkomen. Dit is
een door de overheid geschat inkomen dat gebaseerd is op huurwaarden van 1975. Er is dus een gigantische
onderschatting. Van Peteghem wil belasten op de echte huurinkomst. 30% kan wel als forfaitaire kost in mindering
worden gebracht.
3
, Het gevolg hiervan is dat mensen hun huurprijzen gaan opdrijven (de eigenaar wil een bepaald rendement, indien dit
wordt afgerond door belastingheffing zal hij gewoon zijn huur verhogen). Het risico is dus dat de huurwaarden mee
zullen stijgen.
Meerwaarde op aandelen (aftrek minwaarden): 15%
Meerwaarde op onroerend goed (niet eigen woning): 15%
Vennootschapsbelasting:
Minimumbelasting multinationals: multinationals zullen een minimumbelasting van 15% moeten betalen op de
winsten die ze maken op elk land waar ze actief zijn.
Consumptie
BTW: 6% - 12%=> 9% BTW-tarief (dus alle verschillende tarieven afschaffen en veranderen naar één tarief van 9%,
beetje tegenstrijdig want de regering heeft net gezegd dat de energie een belasting van 6% zal omvatten). 0% BTW op
groenten, fruit, medische diensten en openbaar vervoer
3. Modernere fiscaliteit
Personenbelasting
Geen aftrek meer voor onderhoudsgelden (ouders die geld moeten aan de andere partner voor het levensonderhoud
van het kind). Normaal mag deze kost voor 80% worden afgetrokken in de personenbelasting. De
onderhoudsgerechtigde wordt belast op deze onderhoudsuitkering, ten belope van 80%. Van Peteghem wil deze
aftrek afschaffen.
Familierechters houden rekening met deze fiscale aftrek wanneer ze de onderhoudsuitkering gaan begroten. Als de
aftrek verdwijnt, dan worden deze onderhoudsuitkeringen niet aangepast (vonnissen die al uitgesproken zijn blijven
uitgesproken). Het risico bestaat dus dat we een stormvloed gaan hebben van nieuwe procedures die een herziening
willen van de onderhoudsuitkering.
Stimuleren renovaties verhuurders (30% FK)
Vennootschapsbelasting
Geen verschil meer tussen PB en Ven.B voor ondernemers (de vervennootschappelijking van de vrije beroepers). Elke
vrije beroeper heeft éénmansvennootschap opgericht. De bedoeling is om aan de hand van zo een vennootschap te
spelen tussen het verschil in personen- en vennootschapsbelasting.
Consumptie
Zero-emissie beleid voor het bedrijfswagenpark: dit heeft de bedoeling vanaf 2025 op vlak van aftrekbaarheid van
auto’s die beroepsmatig gebruikt worden er enkel nog een fiscale aftrek zou bestaan voor zero-emissie waardes. Dit
is een duw in de rug voor de vergroening van het bedrijfswagenpark.
College 2
Wat is de definitie van een "belasting"?
De belasting is het rechtsverband tussen een belastingplichtige en een overheid waarbij een heffing of prestaties
worden opgelegd ten behoeve van het Rijk, de gemeenschap, het gewest, de provincie, de gemeente of de
agglomeratie, aan personen die op het grondgebied van het Rijk verblijven of er belangen hebben, teneinde in de
openbare uitgaven als geheel genomen te voorzien.
4 essentiële kenmerken:
- Een rechtsband;
4
