In deze samenvatting werden hoofdstukken 1, 3, 4, 5, 6 en 7 van het boek autisme en probleemgedrag (Wilfried Peeters) samengevat. Ideaal voor het open boek examen van OLOD 5: ASS en ontregeld gedrag (deel 1).
Hoofdstuk 1 – Omschrijving: wat is probleemgedrag (en wat niet)?
Definitie
Moeilijkheden bij het omschrijven van probleemgedrag
Emerson:
“Gedrag dat binnen een bepaalde cultuur als afwijkend wordt beschouwd en zo intens, vaak of lang
wordt gesteld dat het de fysieke veiligheid van de persoon zelf of van anderen ernstig in gevaar
brengt of de toegang van de persoon tot gewonde gemeenschapsvoorzieningen ernstig inperkt.’
Mankementen definitie
• Emotionele problemen en niet-agressieve gedragsproblemen zijn volgens de definitie geen
probleemgedrag want brengen de veiligheid niet in gevaar. Toch kan het (ernstigere) schade
opleveren
• Elk gedrag dat leidt tot uitsluitsel van een voorziening wordt gezien als probleemgedrag. Op
deze manier bepaald verdraagzaamheid binnen de samenleving of iets al dan niet als
probleemgedrag wordt bestempeld
Criteria
= ongewoon gedrag (minderheidsgedrag) dat problemen veroorzaakt
Voor kind vb. zelfverwonding
OF
Schadelijk?
Voor omgeving vb. heel de tijd bepalen wat een ander
moet doen
ð Fysieke of psychologische schade
Voor het leer- of ontwikkelingsproces
Belemmerend?
Vb. heel de dag denken aan zijn hobby
Andere
• Gedrag dat de integratie in de gewone samenleving bemoeilijk
o = een uitdaging voor de samenleving om dit gedrag te accepteren
• Vertraagde ontwikkeling
o = het gevolg van het nog niet beheersen van vaardigheden
o Vb. niet zindelijk zijn, niet kunnen spreken
1
, Lore De Moor
Uitingsvorm
Typisch autistisch probleemgedrag?
Repetitief gedrag vb. fladderen, hoofdbonken
ð In werkelijkheid bestaat er geen probleemgedrag dat specifiek voor ASS zijn
ð Wel anders is de dynamiek die aan de basis ligt van het probleemgedrag
Gedragsproblemen en emotionele problemen
• Protest (woedebui of paniek) bij een opdracht of
verandering
• Zelfbepalend gedrag
Gedragsproblemen • Zelfverwonding, verbale of fysieke agressie, destructie
= externaliserend gedrag van materialen
• Verbale (drammen, gillen) of motorische drukte
• Eet-, slaap, zindelijkheidsproblemen
• Angstklachten
• Stemmingsproblemen
Emotionele problemen
= internaliserend gedrag • Overspannenheid en overprikkeling (vaak met
lichamelijke klachten)
• Mentale perseveratie
Onderscheidt is relatief:
ð Bij mensen met gedragsproblemen is er ook sprake van een emotioneel probleem vb. slaan
vanuit angst
ð Door langdurige emotionele problemen kan probleemgedrag ontstaan vb. zichzelf verwonden
door aanslepende depressie
2
, Lore De Moor
Aard
Primair, secundair en comorbide probleemgedrag
Persoon
Aanbod van de
Autisme Comorbiditeit
omgeving
Primaire problemen Comorbide problemen
Secundaire problemen
= moeilijkheden die rechtstreeks voortkomen uit de
verstoorde prikkel- of informatieverwerking
= kernsymptomen ASS
Primair probleemgedrag
Vb. rigiditeit, prikkelgevoeligheid, gebrek aan sociaal-
communicatieve wederkerigheid
= vloeit niet rechtstreeks door vanuit een autistisch
basisdefict, maar is een gevolg van het omgevingsaanbod
dat onvoldoende aansluit bij de noden van de persoon
met ASS
• Slechte afstemming kan het stressniveau verhogen
• Aanleermethode die onvoldoende rekening houdt
Secundair probleemgedrag met ASS
Vb. slaap- en eetproblemen, angsten, agressie,
zelfverwonding
ð Niet zelden veroorzaken secundaire problemen meer
hinder voor de persoon en de omgeving dan de
primaire problemen
= de problemen die veroorzaakt worden door de
Comorbide probleemgedrag
comorbide stoornis (vb. ADHD, angststoornis…)
Soms kunnen kinderen met ASS ook gewoon stout zijn, dit
Stout zijn
wordt vaak vergeten en een andere verklaring gezocht
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LoreDeMoor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,19. Je zit daarna nergens aan vast.
