EB EN VLOED 1 – PATRONEN
1 PATRONEN IN ECONOMISCHE ONTWIKKELING
Apofenie patronen zien die er eigenlijk niet zijn
Kunnen we iets veranderen aan hoe de mens zich voelt? Tijdsgeest → een dominante periode
Mode weerspiegelt de conjunctuur van de samenleving, de tijdsgeest van de samenleving
Timothy Leary ‘everything is made of waves, cultural waves, the more you think about the
evolutionary process, the more you see the fundamental structure’
ZOU ER EEN VERBAND ZIJN TUSSEN CONRAD GOLVEN EN MODE?
begin van jaren 60 (groen-blauwe cluster = Lente) begint de samenleving te veranderen, toekomst
rooskleurig, het begin van een nieuwe cyclus → dat uit zich in de kleding → de gouden jaren zestig,
oorlog bijna vergeten, samenleving is in beweging, emancipatiebewegingen, groeiende drang naar
vrijheid. Afzetten burgerlijke waarden.
1968 (oranje-geel cluster = zomer) schudt de wereld wakker. Jongeren maken zich los van
autoriteiten. Drug en sekscultuur, make love not war. FLOWERPOWER. Economie draait op volle
toeren, het westen welvaart. Protestbewegingen.
begin jaren 70 (bruin-violet cluster = herfst) beginnen er scheuren, kraakjes te ontstaan, de gevolgen
van het succes van de opleving van de jaren 60, klimaat en ruimtelijke ordening (auto’s) ,..
we zijn een enorme welvaart aan creëren en consumptie maar consumptie heeft
energie nodig en fossiele brandstoffen → vervelende consequenties
Terreur bij olympische spelen, Vietnam oorlog, stadsterrorisme, milieuschandalen,
1973 oliecrisis die wereldwijd raakt = keerzijde industrialisatie
neergaande fase van een Conrad golf en dat zie je ook in de mode, mode waart braver
terug
jaren 80 crisisjaar (grijs-zwart = winter), er heerst crisis , aids doet ronde, spanningen in koude
oorlog. veel minder kleur in de mode, grijs, zwart,... via mode kan je zien hoe een samenleving
evolueert, woede uitzichtloosheid jongeren = NO FUTURE.
Mode stemt zich af en vormt uiting van maatschappelijke ontwikkelingen. Economie bepaalt sfeer en
gedrag.
KLOPT DIT OOK VOOR ANDERE DINGEN?
de patronen die je ziet in de mode lopen parallel met de muziek genre
via de muziek kom je in een ander soort samenleving terecht (punk zei NO FUTURE)
nog voor de crisis uitbreekt kan je in de muziek al kritische geluiden opmerken die je laten of
vragen of we wel goed bezig zijn
= eens voorbij 1973 (oliecrisis), kleding en stijl en muziek treedt provocerend op, gaat de
oudere generatie meer uitdagen
SOCIALE BEWEGINGEN
De manier hoe sociale bewegingen zich gaat manifesteren vind je ook een cyclische patroon.
Vietnamoorlog, ze tonen de keerzijde van oorlog, in kranten en tv gaat men het publiek wakker
schudden → we willen een ander soort samenleving, meer vrijheid
, o 1945 + 20 = 1965, jongeren die na de oorlog geboren zijn, die willen aan reconstructie
doen
o daarna milieubeweging begin jaren 70, er zijn grenzen aan de economische groei en aan
de samenleving zoals we die nu aan het uitgroeien zijn, fossiele brandstoffen raken op,
vervuiling is zichtbaar aan het worden,...
o mentale dingen achter de punk beweging → jongeren hebben geen werk na de
economische crisis, ze verwijten de generatie voor hem dat ze het verkloot hebben
FILMS
Wat we bekijken, de top 10, wat is populair in die periode
Is de populariteit van film genre kunnen verbinden met de maatschappij, in het begin (60) , heroïsche
films waar er veel mogelijk is
o jaren 80, horrorfilm, zo denken ze zo erg is het gelukkig nog niet, om ons gerust te stellen
o jaren 90 wanneer het terug slechter gaat, thrillers,
o Jaren 2000, rampenfilms
het is eerder een denk oef dan een bewijs
GOLVEN
werken met historische golven is perfect normaal en verdedigbaar
Everything is made of waves. At the level of electrons and neutrons ... it's part of a wave
theory. Historical waves -- cultural waves. The more you think about the evolutionary
process, the more you see the fundamental structure of nature itself… things come packaged
in sequential, cyclical, moving, ever-changing forms
patronen in elektronische golven, twee boeken, (As time goes by)
patronen niet verheffen tot iets dat we niet aan kunnen, iets buiten bestaan
While such models can be useful for the creation of hypotheses in order to analyse the
historical record ‘they are not the reality itself, nor can they reproduce it’
hoe wereldgeschiedenis opbouwen
… the ideas about cycles with a regular wave length. Such postulations are rather common,
not least in theories about world history but also in economics. I consider them strange and
in fact merely an apophenia (to see pattern where they don’t exist).
= misschien gaan we te ver
1.1 DE LANGE GOLVEN VAN KONDRATIEFF
Stalin wilde het bewijs dat het communistische systeem beter is dan het kapitalistisch
Nikolai Kondratieff (1892-1938)
o Golfbewegingen in de kapitalistische economie
o Economische indicatoren (prijs- en renteontwikkelingen )
o konrad zeer veel data verzamelen over landen, die over een vorm van lange tijdsreeks
een model heeft gevormd → golfbewegingen doorheen, geschiedenis, het hangt af van
welke cijfers je bekijkt,
o wat wil je eerst goede of slechte nieuws?
goede nieuws: de kapitalistische eco binnenkort in een crisis gaat terecht
komen, krijgt gelijk (Wall street crush)
slechte nieuws: kapt eco in golven ontwikkelt er is periode van neergang maar
hersteld zich altijd opnieuw (45 van 60 jaar)
het gevolg dat konrad naar siberië werd gestuurd en dood
, o deze info is naar het westen geraakt en heeft veel mensen laten denken
o Konrad: opdeling in golven, elke golf in opgaande en neergaande fasen
Lente – groei
Zomer – bloei
Herfst – recessie (negatieve groei voor korte periode)
Winter – depressie (negatieve periode voor lange periode)
In elke golf is er een periode waar de dingen tot bloei geraken en dan recessie en
depressie
zijn we ondertussen al in een zesde golf terecht gekomen, dieptepunt of hoogtepunt?
vernieuwing licht aan het begin van een opgaande fase, stoommachine, spoorwegen,
staal in industrie, replicatie,...
er zijn hoogtepunten maar ook dieptepunten
2008-2009 zijn we neergaans aan het gaan, maar ze zeggen dat er een opkomst onderweg is
er doen zich grootschalige
oorlogen en die zorgen mee
voor de neergaande golf
Miss zorgt wat recent
gebeurt is voor opgaande golf
verschillende
vormen van
kapitalisme
Technologische golven
-
industrieel tijdperk
- futuroloog, toekomst voorspellen
we zijn eig de dag van vandaag in nieuwe golf volgens hem (informatietijdperk)
1.2 VAN SCHOMMELINGEN TOT ‘BIG HISTORY’
Nu hechten men veel minder aan de conrad theorie
conjunctuurbeweging
trendlijn, je wilt meedoen met de trend
kondriatieff had 3 golven, vanaf 1789-1849, 1849-1896, 1896-1920
cyclische patronen
Kitchin-cyclus (3 à 5 jaar), gebaseerd op investeringen in voorraadopbouw, ze willen verkopen
wat ze op voorraad hebben
Juglar-cyclus (conjunctuurcyclus, 7 à 11 jaar), gebaseerd op investeringen in uitrusting (de manier
hoe een kantoor uitgerust is)
Kuznets-cyclus (15 à 25 jaar), gebaseerd op investeringen in de bouw- en transportsector (hoe
bedrijven hun infrastructuur inbouwen, transport regelen)
Kondratieff-cyclus (lange golf, 45 à 60 jaar), gebaseerd op fasen in de kapitalistische economie
(baseerde theorie op evolutie handelsprijzen)
moeten we dat verhaal van het verleden vertellen vanuit continuïteit of discontinuïteit
je gaat de ene avond slapen en je wordt de dag daarna wakker in een heel andere wereld (dicont)
je kan dat verleden niet opdelen in momenten die bepalend zijn geweest,
breuklijn, cesuur, (franse revolutie), maar dan bestaat er een discussie die FRR is van politiek vlak
en tis de jaren die daarop volgt dat belangrijk is, moeten we op sociaal vlak bekijken of econom
vlak of cultureel of …
De golven theorie denkt via conti, opvolging met lentes, zomers, winters, herfst
we zien ook een patroon in klimaat , kleine ijstijd