Samenvatting Recht voor
Welzijnswerkers
Wat is recht?
Begrip
= het geheel van gedragsregels die door de overheid worden opgelegd en afdwingbaar zijn
o Gedragsregels = gebod of verbod om iets te doen of te laten MAAR ook definities,
omschrijving toepassingsgebied …
o Afdwingbaar = de gedragsregels kunnen worden gehandhaafd of gesanctioneerd als
ze niet worden nageleefd
Bronnen van het recht
3 rechtsbronnen:
Hulpbron bij het interpreteren
o Rechtspraak = beslissingen van de rechtbank en begrijpen van de
o Rechtsleer = juridische handboeken en geschreven rechtsregels
tijdschriften
o Geschreven rechtsregels = ‘wetgeving in ruime zin’ = rechtsregels die door een
overheid worden uitgevaardigd en die we moeten naleven
Scheiding der machten:
o Wetgevende macht (parlement)
Burgers verkiezen vertegenwoordigers in de parlementen, provincieraad en
gemeenteraad
o Uitvoerende macht (regering)
Regeringen, deputatie en collega van burgemeester en schepenen zijn niet
verkozen door de burger
o Rechterlijke macht (rechtbanken)
Afdwingen van de rechtsregels af ze niet worden nageleefd
België is een federale staat
o Federale overheid = nationale overheid voor heel België
o 3 gemeenschappen: Vlaamse, Franse en Duitstalige
5 verschillende
o 3 gewesten: Vlaams, Waals en Brussel-Hoofdstedelijk
niveaus
o 10 provincies
o +500 gemeenten
hebben elk eigen bevoegdheden
hebben elk een wetgevende en uitvoerende macht die geschreven rechtsregels
maken
, Geschreven gerechtsregels
o = wet, decreet, reglement, koninklijk besluit, ministerieel besluit, besluit van de
Vlaamse regering, …
o Van toepassing binnen het grondgebied van ons land, of van een gewest, of van een
gemeenschap, of van een provincie, of van een gemeenteraad
Rechtstakken en rechtbanken
Rechtstakken
Opdeling:
o Privaat recht
Burgerlijk recht
Verbintenissenrecht
Bijzondere overeenkomstenrecht
Zakenrecht
Personenrecht en familierecht
Familiaal vermogensrecht
Handelsrecht
Vennootschapsrecht
o Publiek recht
Grondwettelijk recht
Administratief recht (vreemdelingenrecht, gemeenterecht, …)
Fiscaal recht = belastingrecht
Strafrecht
Jeugdrecht
Gerechtelijk recht = procesrecht
Soms zijn er ook rechtstakken die zowel bij privaat als publiek recht horen arbeidsrecht en
sociale zekerheidsrecht
, Rechtbanken
Rechtsregels kunnen worden afgedwongen via de rechtbanken, de rechtelijke macht
o Slechts bevoegd voor een bepaalde materie (verschilt van rechtbank tot rechtbank)
Uitspraken van een lagere rechtbank = vonnissen ↔ uitspraken van hogere rechtbanken =
arresten
, Personenrecht
De persoon, enkele
persoonlijkheidsrechten en
vrijheidsbeperkende maatregelen ten
aanzien van de persoon
De persoon
Begrip
2 soorten personen:
o Natuurlijke personen = levende mensen, hebben eigen rechten en eigen plichten
o Rechtspersonen = juridische afzonderlijke entiteiten die drager zijn van eigen rechten
en plichten
Bekwaamheid van de natuurlijke persoon
Bekwaamheid van een natuurlijk persoon verschillende betekenissen
o Feitelijke bekwaamheid
Bv. ik kan lezen
o Rechtsbekwaamheid = een persoon bezit rechten en plichten
Bv. recht op een naam, recht op een mening …
Niet iedereen bezit echter alle rechten en plichten, bv. ouder die door de
jeugdrechtbank uit het ouderlijk gezag wordt ontzet
o Handelingsbekwaamheid = de persoon die rechten en plichten ook zelf en zelfstandig
uitoefenen
Bv. een contract sluiten, dingen kopen …
Niet iedereen is handelingsbekwaam:
Minderjarigen kunnen niet steeds zelf en zelfstandig handelen;
ouders vertegenwoordigen
Personen onder bewind zijn deels handelingsonbekwaam kunnen
niet over alles zelf en zelfstandig handelen; bewindvoerder
vertegenwoordigt hun
Persoonlijkheidsrechten
Algemeen
Persoonlijkheidsrechten worden van natuurlijke personen erkend, die beschermen de
persoonlijkheid van elke mens
Enkele persoonlijkheidsrechten:
o Recht op eerbiediging van het privéleven
o Recht op afbeelding
o Zelfbeschikkingsrecht van de persoon over het leven? – euthanasie
Recht op eerbiediging van het privéleven
Beschermt ons tegen:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberdefraine. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,49. Je zit daarna nergens aan vast.