Samenvatting
Samenvatting Communicatiewetenschappen I
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Samenvatting van de les gegeven door Jan Loisen. 1ste Jaar communicatiewetenschappen aan de VUB.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 81 pagina's
Voorbeeld 4 van de 81 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Communicatiewetenschappen ISAMENVATTING 2020-2021
Lynn Van Heghe
VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL
,Vaardigheden
® Oorsprong en ontwikkeling v/d communicatiewetenschappen vertellen
® Voornaamste theoretische stromingen en acteurs in de communicatiewetenschappen herkennen,
onderscheiden en classificeren
® Historische ontwikkeling en achterliggend mens- en maatschappijbeeld v/d theoretische stromingen in de
communicatiewetenschappen in de communicatiewetenschappen aanduiden
® Verbanden leggen tussen de theoretische stromingen in communicatiewetenschappen en overige (sociaal)
wetenschappelijke stromingen EN paradigma’s.
Eerste professor in de communicatiewetenschappen => Verenigde Staten WO2
Media als startpunt voor maatschappelijke vraagstukken
® Complexiteit en multipliciteit: materieel en ideëel
® Multi- en interdisciplinair
® Dynamisch en (zelf-)kritisch
® Historische reflex en toekomstgericht
Bv. McDonalds/Disney Amerikaanse waarden en normen worden via deze multinationals uitgezonden naar de rest van
de wereld (= brainwashing?)
RODE DRADEN
Klemtoon op de mediacommunicatie
® Communicatie via een technologisch medium
® Massacommunicatie
® Gemedieerde communicatie
® In het licht van mediatisering van de maatschappij
® Niet de interpersonele face-to-face communicatie
® Let op voor technologisch determinisme
Multi- en interdisciplinariteit
® Mediacommunicatie gebeurt in een complex van op elkaar inwerkende historische, sociale, politieke,
psychologische, culturele, economische, technologische, juridische, ... processen
® Daarom inspiratie en materiaal in andere disciplines die focussen op bovenstaande processen
® Inzichten uit sociologie, politieke wetenschappen, economie, recht, antropologie, psychologie, filosofie &
ethiek, geschiedenis, cybernetica, technologiestudies, ... (multidisciplinariteit)
® Integratie/combinatie in de communicatiewetenschappen (interdisciplinariteit)
® Voor- en nadelen
Belang van maatschappelijke en historische context
belang van context
è Plaatsen van begrippen, theorieën, auteurs, tradities in hun
historische en maatschappelijke context
è Mens- en maatschappijbeeld
Belang van historische kritiek en ‘mediageschiedenis’ (ba1)
è
o Vragen: Wie? Wanneer? Hoe? Context?
o Mens – en maatschappijbeeld van dat moment
o
1
,Wetenschappelijke en kritische benadering
® Doel: kritisch inzicht in functioneren van media
® Door middel van kennis over wetenschappelijk onderzoek
® Via gebruik van (abstracte) theorievorming en concepten
® Voorbeelden
® Geen praktische handleiding
® Complexiteit van media en communicatie
® Onmogelijk volledig neutraal /waardevrij over media te spreken of onderzoek te doen
® Geen definitieve antwoorden
® Expliciteren vooronderstellingen
® Kritiek
® Zelfkritiek
PARADIGMATISCHE STRIJD EN THEORETISCHE DIVERSITEIT
Paradigma
= universeel gedeeld model van wat onderzocht dient, welke vragen essentieel zijn, hoe deze aan te pakken en te
interpreteren
= richtinggevende wereldbeschouwing
- We kijken naar hetzelfde, maar zien andere dingen
- Andere accenten worden aan het licht gebracht
Thomas s. Kuhn: the structure of scientific revolutions (1962)
è Term paradigma ontleed
o +/- universeel gedeeld model van wat onderzocht dient, welke vragen essentieel zijn, hoe deze aan
te pakken en te interpreteren
o Richtinggevende wereldbeschouwing
è Kennis door middel van breuken
o Normale wetenschap à puzzle-solving à paradigma à anomalie à crisis à revolutie à ‘nieuw’
paradigma / normale wetenschap / puzzle solving à ...
è Wetenschappelijke revoluties – paradigm shift
Verschillende stappen:
1. Normale wetenschap
2. Puzzle solving
3. Paradigma
4. Anomalie: data gaat tegenspreken, bepaalde vragen kunnen niet meer verklaard worden binnen het
methodologisch en theoretische kader (denkkader)
5. Crisis
6. Revolutie: andere vragen, oude vragen zorgen voor meer anomalieën, andere wereldbeschouwing, andere
theoretische kader
7. ‘Nieuw’ paradigma (1. Normale wetenschap)
è Paradigma shift
Vb. Copernicaanse revolutie (van geocentrisme naar heliocentrisme)
Incommensurabiliteit van paradigma’s
2
, = Het ene paradigma sluit het andere paradigma buiten
- Althans in exacte wetenschappen; niet in sociale wetenschappen
- Sociale wetenschappen: paradigma’s kunnen naast elkaar bestaan!
- Niet-lineaire ontwikkelingen binnen sociale wetenschappen
Mainstream paradigma in de communicatiewetenschappen – context
è Context
o Post WO2
o Noord-Amerikaanse hegemonie(dominantie)
§ Massamedia (US heeft grote persagentschappen, sterke radio, Hollywood…)
§ Sociaal-Wetenschappelijk onderzoek (EU nog in wederopbouw na WO2, VS machtigste land
na WO2)
- Groeiende bipolaire globale context
è Perspectief
o Machtige massamedia
o Normatief mens- en maatschappijbeeld: liberaal pluralistisch
§ Democratische samenleving, liberalisme, pluralisme
§ Consensus-gericht
§ Gestructureerd en geïnformeerd
§ Afzetten tegen alternatieve (communistische) maatschappelijke organisatie
§ Exporten van dit model naar niet-Westerse landen
o Informatietheorie (cf. Shannon & Weaver)
§ Model voor analyse informatietransmissie
o Behaviorism
§ Stimulus-respons denken
è Inspiratiebronnen
o Positivistische methoden/ Kwantitatieve benaderingen
§ Survey, sociaalpsychologische experimenten, statische analyse
§ Generaliseerbare en betrouwbare kennis
§ Blootleggen van verborgen processen
à Meten van effecten
à Evaluatie van rol media t.a.v. sociale problemen
à Verbeteren van effectiviteit van communicatie
è Kritieken
o Lineariteit van communicatieprocessen (lineaire causaliteit1)
§ Geen éénrichtingsverkeer
§ Geen mechanistisch proces
o Effect-georiënteerd (maar moeilijk effecten te bewijzen)
o Quasi uitsluitend Westers perspectief
o Weinig oog voor contradictie en ambivalentie2
o Weinig oog voor sociale context, communicatie als sociaal en interactief proces en
betekenisgevinsprocessen
§ Simpel transmissiemodel functioneert zelden
§ Signalen bereiken ontvangers niet (of de verkeerde)
§ Signalen/betekenissen worden anders geïnterpreteerd
§ Ruis
1
Een oorzaak veroorzaakt een gevolg
2
Complexiteit
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lynnvanheghe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,79. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62555 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen