Biogenie 6.2 samenvatting thema 3 mutaties en modificaties
Een samenvatting van 7 pagina's met alle essentiële info die je door je examens helpt. Inclusief verduidelijkende tekening waar nodig.
BEGRIPPEN:
Nature vs Nurture
Nature = aandeel van genetische factoren natuurlijke aanleg
Nurture = aandeel van omgevingsfactoren nurture = verzorging
Genetica vs Epigenetica
Genetica = studie van erfelijke informatie in DNA-sequentie
vb. DNA-replicatie, transcriptie, translatie, regulatie genexpressie
Epigenetica/ Epigenetische modificaties = studie van erfelijke veranderingen in genexpressie
-> op DNA
Modificaties vs Mutaties
Modificatie = verandering in genotype door omgevingsinvloeden niet-erfelijke
epigenetische modificatie
Mutatie = verandering in genotype door wijzigingen in DNA
- kan erfelijk
NIET_ERFELIJKE MODIFICATIES:
Proef van Bonnier
Proef met paardenbloemen -> verschillende fenotype (dikke, korte vs lange, smalle plant)
->zelfde genotype (zelfde wortels)
Pijlkruid
Fenotype afh. van waterdiepte en -stroming
Honingbij
Uit bevrucht ei koningin
werkster
Afh. van soort cel eieren + voeding larven
EPIGENETISCHE MODIFICATIES:
Epigenoom = verzameling chemische modificaties die DNA/histonen kunnen ondergaan
Verandering op DNA = DNA-methylering
DNA-methyltransferase (enzym) hecht methylgroep aan DNA
=> genen niet tot expressie
vb. bij zoogdieren: X-chromosoom geïnactiveerd (=Barr-lichaampje)
2 X-chromosomen -> kans dodelijk
=> celdifferentiatie : methyleringspatroon doorgegeven aan dochtercel
(DNA-replicatie semiconservatief)
Demethylering = ongedaan maken methylering
1
, Verandering op chromatinestructuur = histonacetylering
Chromatine in eukaryote cellen euchromatine (minder sterk gespiraliseerd)
heterochromatine (sterk gespiraliseerd)
Histonacetyltranserase hecht acetylgroep aan hinstonuiteinden
=> verdeling nucleosomen over DNA gewijzigd
=> euchromatine anders ingericht
=> andere zones DNA toegankelijk voor transcriptie
Histondeacetylase = verwijderd acetylgroep
- niet-geacetyleerde histonen : stabielere nucleosomen + binden nucleosomen => DNA dicht op elkaar
Heterochromatine te sterk gecondenseerd => geen transcriptie
Verband methylering + histonacetylering:
Histondeacetylase bindt aan gemethyleerd DNA
=> gemethyleerd DNA wordt heterochromatine
Voorbeelden epigenetische overerving
- Hongerwinterkinderen in Nederland
Winter WOII hongersnood -> zwangere vrouwen ondervoed -> baby’s laag geboortegewicht
MAAR ook kinderen van die baby’s laag geboortegewicht
=> Epigenetische effecten oiv voedseltekort
- Obesitas bij mannen
-> weinig methylering
-> via zaadcellen doorgegeven kinderen
=> kans op chronische ziekten (vb. kanker, diabetes)
=> Levensstijl beide ouders belangrijk voor kinderen
OORZAKEN MUTATIES:
Spontane mutatie
Fouten in DNA ontstaan vanzelf
sequentie basen wijzigd
structuur base wijzigd
vb. aminegroep cytosine wordt -C=O-groep uracil
Geïnduceerde mutatie
Door milieufactoren (= mutagene factoren = mutagenen)
Stralingen
Röntgen- en radioactieve straling
=> productie reactieve chemische stoffen (= vrije radicalen)
-> basen veranderen
=> niet herkend door DNA-polymerase
-> suiker-fosfaatruggengraten breken
Ultravioletstraling
- geabsorbeerd door DNA
=> thymine binding met thymine op zelfde streng
=> thyminedimeer
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Inezstudies. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.