Allesomvattende samenvatting van het vak. Het bestaat uit notities uit de les en info van de powerpoints. Door enkel dit te studeren en de werken te bekijken was ik er door.
Samenvatting
overzicht van de
beeldende kunsten
I : 1300-1789
Samenvatting van alle lesssen ( zonder werkcolleges) en de dia’s
Gemaakt door lieff mart
Academiejaar: 2020-2021
, Overzicht van de beeldende kunsten: 1300-1785
1. Hoofdstuk 1: van maniera greca tot internationale stijl
1.1 Pre 1300
Stillaan ontdekken van de werkelijkheid
Vanaf Gotiek in vroege 1300 tendens tot observatie van de werkelijkheid
Kathedraal van Chartres , westgevel
o Sokkelbeelden ( rechts van portaal)
o = vroegste gotische beelden rond Ile de france
o 1145-55
o Verstening van de figuur: vorm is getermineerd door de zuil waaruit ze
zijn gehouwen
o Beschreven door belangrijke Franse mediëvist: ‘sokkelbeelden van
chartres zijn gekristalliseerd rond hun centrale as’
o Sterk uitgelengde figuren in psychologisch isolement
Solitaire waardigheid
o Fijne verticale parallelle plooien eindigen soms in speelse
geometrische formaties
Nog heel ornamentele drapering
Toch al vorm van lichaam beginnen volgen
Repititief karkater in hele portaal door plooien
Keulen ( va 1181)
o Nicolaas van Verdun, driekoningenschrijn in de dom
o Detail van profeer Naum
o Nicolas van Verdun: enorme invloed
Belangrijkste vernieuwer van maas en reinlandse
edelsmidkunst van de 12de E
Invoeld in beweging, torsie, betrokkenheid van de figuur en in
de zachte modulering
Drappering in delicate zachte curves: muldenstil ( ZOEK OP)
=Diepe haarspeldvormige plooien die de flexibiliteit van
de stof suggereren
Verspreidt zich internationaal als karakteristiek in
antiquiserende werken van de 13de E
Hoofdkenmerk van idealiserende tendens in de gotiek
Klosterneuburg-altaarstuk ( 1181) ( nabij Wenen)
o Nicolaas van Verdun
o Muldenstil in 2 dimensies uitgewerkt en tot hoogtepunt gebracht
o Muldenstil ( anatomische vorm onder de draperingen) en
modulerende plooien in vorm van haarspelden zijn typekenmerken
van 12de eeuwse classicisme
Grote invloed op gotische beeldhouwkunst in FR
1
, Timpanon van linkerportaal van Straatsburg, dood van maagd ( 1230)
o Tympanon: boogvormig veld vaak met sculptuur boven ingang
o Stijl toont intens psychologisch drama met neurotische uitdrukkingen
Duitste invloed: expressieve tendens
o Muldenstil in plooien
Soepele flexibiliteit
o --- mengvorm van Frans idealisme en Duits expressiviteit : typische
voor de Elsas
Straatsburg, z-transept, sokkelbeelden, ecclesie en synagoge (1230)
o Ecclesia ( de kerk) die christendom en nieuwe testament : kruisstaf en
kelk
o Synagoge die het Jodendom en het oude testament uitbeeldt :
geblinddoekt met gebroken lans, houdt tafels van de wet vast
(overwonnen)
o Zachte modulering in realistish gewaad: hoogtepunt in muldenstil
Weergave van dunne stof suggestief
Grotere elegantie en sensualiteit via suggestieve anatomie
onder de draperingen
uitgelengde figuur zorgt voor grotere elegantie en ritme van de
drapering en golvend haar van de figuur
tendens tot contraposto: steunen op 1 been en de andere
staat los
kondigt latere heupwiegende populaire madonna’s van
de 14de E
Reims, kathedraal, w-facade, centraal portaal, rechter sokkelbeelden,
annunciatie ( 1245-55) en visitatie ( 1230-33)
o Annunciatie: aartsengel Gabriël brengt boodschap aan Maria dat ze
zoon van God zal baren
o Visitatie: zwangere maria bezoekt haar zwangere nicht Elizabeth ( later
moeder van Johannes de Doper)
o Apotheose van muldenstil: meest bekende werk van de
antiquiserende tendens in de gotische sculptuur van de 13de eeuw
o Muldenstil geeft hier aanleiding tot een noodgedwongen
stofsuggestie: lichte, kreukelige stof in contrast met de gladde steen
van het gezicht van de maagd
Lijkt volledig geleend van de antieke cultuur
o Gezicht van de maagd maria is zodanig geidealiseerd dat ze als het
ware lijkt op een jonge Venus
Anderzijds doet Elizabeth denken aan het Romeins virisme
( OPZOEKEN) : doorgedreven realisme in Romeinse
portretkunst van de Romeinse republiek
o Driedimensionaliteit van de figuur heeft volume in de ruimte, maar
ook gewicht dat onderhevig is aan de zwaartekracht: ze staat met haar
voeten stevig op de grond
2
, o Verschil met sculptuur van de antieken: proporties kloppen niet
De knieën van Elizabeth zitten te laag
o Spiraalvorm bij Maria geeft aanzet tot heupwiegende madonna’s van
de 14de E
o Nieuwe stap in de ontwikkeling van de zware draperingstijl
Lijkt naar reëel model te zijn gemaakt
Transpositie van de anatomie ( borsten van de maagd)
L’ange au sourire’, Reims kathedraal, w-façade ( 1245)
o Opvallende, komische benadering van de beelden
o Emotie
o Duidelijk andere hand dan annuciatie en visitatiegroep: VUILLARD DE
HONNECOURT
o Waarschijnlijk architect die ts 1220-35 rondreisde door FR ( en de rest
van EU) en schetsen maakte van architecturale , decoratieve
elemente, glasramen en architectuur
Ook tekeningen van bouwmachines ( hefbomen,…)
Mogelijkheid : als persoonlijke documentatie of voor zijn
studenten
In aantal tekeningen: geometrische basisvorm van menselijke
figuur, objecten, decoratie , architecturale elementen
benadrukt
Toont hoe de gotische kunstenaar de mens en de dier
eerder benadert als een vorm rond een geometrische
vorm dan rond een anatomisch skelet
Lijntekeningen worden gekenmerkt door de muldenstil in de
draperingen
Was diep onder de indruk van de sculptuur van Reims ,
vnl door de annunciatiegroep
Waarschijnlijk hier geadopteerd
Psalter van St. Louis , parijs, Bibliothèque nationale de France, 1252-1270
o Een van de meest bekende miniaturen
o Koning Lodewijk 9e die heilig werkt verklaard ( stichter van Ste
Chapelle)
Was ook de koning die begon met het aanleggen van een
persoonlijke bibliotheekt ( later nagevold door sommige
nakomelingen, vnl Charles V)
o Psalter: gebedenboek met enkel psalmen uit de bijbel
Type boek waarmee men leerde lezen in de 12de en 13de E
Bevat 78 volbladminiaturen met taferelen uit het oude
testament
Composities op gelijkaardige manier geordend
Groep figuren dat staat onder de ingewikkelde
architecturale bekroning: style Rayonnant ( gotische
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lieff. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.