Dit is een samenvatting van het zevende college van het vak 'interieurarchitectuur in context'/ 'architectuur in context'. In de samenvatting staat alle info uit de powerpoint, aangevuld met lesnotities/ zaken die enkel in de les werden verteld. Alle gebouwen die je moet kennen (uit deze les) staan...
Table of Contents
1 INLEIDING: Neo-klassiek, Barok of Pitturesque .................................................................................2
2 Competing Histories: Historicisme als internationaal fenomeen .......................................................3
2.1 Archeologische neo-classicisme ............................................................................................................ 3
2.1.1 Archeologische neo-classicisme: Engelland: Robert Adam .......................................................................................... 4
2.1.2 Archeologische neo-classicisme in Engelland: Adam vs neo-palladianisme ................................................................ 6
2.1.3 Radicaal Neo-Classicisme in Frankrijk .......................................................................................................................... 9
2.2 Grieks – gotisch structuralisme ........................................................................................................... 11
3 De esthetiek van het sublieme: Gothic Revival, Ruïne-esthetiek en de landschapstuin.....................13
3.1 Pitturesque: de geschilderde idylle ..................................................................................................... 14
4 De achttiende eeuw in de Oostenrijkse Nederlanden ......................................................................16
,Achttiende eeuw: de architectuur van het
Verlichtingsdenken
1 INLEIDING: Neo-klassiek, Barok of Pitturesque
Nauwelijks samenhangend beeld vd 18de eeuwse arch
Einde van het Ancien Régime (1789 – Franse Revolutie)
- Belangrijke pol omwentelingen → franse revolutie (= maatschappelijke omwenteling m andere
machthouders)
- Opkomst burgerij: nieuwe sociale klasse die ook pol rol speeelt
- Kerk en clerus niet meer alleszeggende
- Kerk adel en monarchie blijven wel bestaan maar krijgen concurenten die ook architecturale
opdrachten geven
- Arch w meer gezien als artistieke en wetenschappelijke discipline (geen andere doelen)
Evoluties van de 17de eeuw zetten zich verder
- Wet evoluties uit 17de eeeuw zetten zich voort in 18de eeuw
- Toenemend empirische benadering: architecturale object op zich beschouwen/ bestuderen (>
renaissance: theoretisering; construct/norm)
- Afstappen van norm, men reist meer: architectuurreis: objectgerichte studdie (theorie Vitrivius
niet opzij schuiven maar aannemen hoe ze is: het is EEN bron)
- Architectuurreis naar oa italtie maar ook buiten europa: klassieke arch is niet langer enige
referent → verbreding architecturale vb
- Groot publiek debat rond architecturale object zelf
- Scchoonheid (anciens et modernes): start in 17, ontpopt in 18
o Anciens: groep w kleineer
o Modernes: staan open voor vernieuwing, empirische benadering
Verlichtingsdenken
- Voor alles rationele verklaring zoeken
- → ontstaan eerste encyclopediën: veel delen (lemmas) v encycl gaat over architectuur →
vakjargon
- Diderot en d’Alembert
- Architectarcheologien: definiëren & documenteren
Arch productie: divers
- Rationele benadering
o VORMENTAAL
▪ Gestuurd door hernieuwde interesse in oorspronkelijke classisme (klassieke
vormentaal, maar niet beperkt tot Vitruvius of renaissance interpretatie v
Vitruvius)
▪ Niet alles forceren zodat alles binnen kader Vitruvius valt maar open blik
▪ Archeologische neoclassicisme
▪ Ook kijken naar andere oorsprongen
▪ Objectieve norm en arch canon loslaten
o FUNCTIE
▪ Essentie arch project
, ▪ Functionele programma = stabiele factor (terwijl bv decoratie/ ornament:
wisselvallig aan smaak en mode)
▪ Ornament weren
▪ Tot Functionele functie herleiden
▪ Radicaal:
▪ Stroming die sterk reageert tegen barok (absolutisme)
o CONSTRUCTIE
▪ Zoektocht naar de fundamenten van de Westerse bouwmethodes en hun evolutie /
transformatie
▪ > Norm (Grieks-Gotische Structuralisme)
▪ Constructieve fundamenten proberen begrijpen
▪ Vanuit deze zoektocht → appreciatie voor Gotiek
▪ Proberen Griekse en gotische elementen mengen
- Esthetische benadering
o Kunst en architectuur als object van esthetisch genoegen ipv als uitdrukking van politieke
/ religieuze ideologie
o Alexander Pope, Essay on Criticism, 1711: de schoonheid waaraan geen methode ten
grondslag ligt > norm
→ goede is ook subjectief
o Herbronning: nieuwe inspiratiebronnen:
▪ Pitturesque
• Geinspireerd door pictorale elementen arch (arch = beeldend vw)
▪ Primitivisme (exotisme)
• Op zoek nr oorsprong vanuit esthetische invalshoek (niet constructie): op
zoek nr diverse architectuur stijlen/ culturen
• Exotisme: niet enkel op westerse arch, ook oosters, afrikaans, islamitische
invloedssferen
▪ Ruïne-esthetiek
• Integreren v fragmenten v vervallen gebouwen in nieuwe geboouwen
• Interesse door zoektocht nr oorsprong: komt vaker in contact m ruines dan
m nieuwe gebouwen
• Arch w als monumentaal standvastig gezien: menselijke productie waarmee
men natuur kan overstijgen → ruïne esthetiek zet zich hier tegen (= arch is
tijdelijk, vergankelijk)
→ niet echt een onderscheid (rat – esth); opereren naast of met elkaar
2 Competing Histories: Historicisme als internationaal fenomeen
2.1 Archeologische neo-classicisme
• Historicisme als antwoord op de eisen van de Verlichting: reactie tegen ‘decadentie’ van de
Barok en het formalisme van Renaissance
• Beperkt zich niet tot Klassieke Oudheid en vormentaal
• Ontstaat vanuit fundamentele interesse arch object zelf → archeologisch correcte manier
• Arch eigen tijd niet meer legitimeren door koppeling aan Vitrivius, maar door getuigen v wet
kennis
• In ontwikkeling speelt Le Grand Tour (architectuurreis) fundamentele rol
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 1ntrieurarchitectuur. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
