Ik heb enorm veel werk gestoken in deze samenvattingen (Boek I en II) o.b.v. de syllabus van Vermeir. Niet alles staat immers in de syllabus, waarbij de prof verwacht dat uw kennis gebaseerd is op zowel de syllabus als je lesnotities. Dit deel bevat de uitleg rond de Vroegmoderne bronnen en heurist...
Samenvatting Heuristiek van de Vroegmoderne Tijd
Boek II: Heuristiek voor de geschiedenis v/d Vroegmoderne Tijd
Figuur: Paleis op de Koudenberg gezien vanuit de Warande, ca. 1627.
1
,INHOUDSOPGAVE
1. BIBLIOGRAFIEËN OMTRENT DE GE V/D VMT................................................................................................................... 3
1.1. Bepaling en geschiedenis v/d bibliografie ....................................................................................................... 3
1.2. Bibliografieën en tijdschriften gespecialiseerd in geschiedenis ...................................................................... 3
1.2.1. Internationale historische bibliografieën ................................................................................................ 3
1.2.2. Nationale historische bibliografieën – België .......................................................................................... 4
1.2.3. Wetenschappelijke tijdschriften ............................................................................................................. 5
2. BRONNEN VOOR DE GE V/D VMT .......................................................................................................................... 6
2.1. Bepaling en indeling v/d bronnen ................................................................................................................... 6
2.2. Verhalende bronnen (hier Geschiedschrijving en publicistische bronnen) ..................................................... 6
2.2.1. Geschiedschrijving .................................................................................................................................. 6
2.2.2. Publicistische bronnen ............................................................................................................................ 7
2.3. Niet-verhalende bronnen................................................................................................................................ 8
2.3.1. Classificatie ............................................................................................................................................. 8
2.3.2. Normatieve bronnen ............................................................................................................................... 9
2.3.3. Bestuurlijk-administratieve bronnen .................................................................................................... 13
2.3.4. Gerechtelijke bronnen .......................................................................................................................... 16
2.3.5. Diplomatische bronnen ......................................................................................................................... 16
2.3.6. Bronnen m.b.t. sociaaleconomische geschiedenis ................................................................................ 17
2.3.7. Bronnen m.b.t. kerkgeschiedenis .......................................................................................................... 19
2.3.8. Bronnen m.b.t. militaire geschiedenis................................................................................................... 20
3. ARCHIEVEN EN BIBLIOTHEKEN ............................................................................................................................. 21
3.1. Inleidende begrippen .................................................................................................................................... 21
3.2. Belangrijkste archiefdepots in België ............................................................................................................ 21
3.2.1. Rijksarchieven België............................................................................................................................. 21
3.2.2. (1) Algemeen Rijksarchief en het Rijksarchief in Vorst .......................................................................... 22
3.2.3. (2) Rijksarchieven in het Vlaams Gewest .............................................................................................. 24
3.2.4. Andere archiefbewaarplaatsen in België............................................................................................... 24
3.2.5. Databanken en bronnenmateriaal ........................................................................................................ 26
3.3. Archieven in het buitenland .......................................................................................................................... 27
3.3.1. Nederland ............................................................................................................................................. 27
3.3.2. Frankrijk ................................................................................................................................................ 27
3.3.3. Spanje ................................................................................................................................................... 27
3.3.4. Oostenrijk.............................................................................................................................................. 28
3.3.5. Italië ...................................................................................................................................................... 28
3.4. De Bibliotheken............................................................................................................................................. 29
3.4.1. Belang ................................................................................................................................................... 29
3.4.2. Enkele instellingen ................................................................................................................................ 29
2
, 1. BIBLIOGRAFIEËN OMTRENT DE GE V/D VMT
1.1. Bepaling en geschiedenis v/d bibliografie
ALGEMENE DEFINITIE = een overzicht van boeken, artikels en bijdragen. Doorgaans wordt dit overzicht
beperkt tot een bepaalde tak van de wetenschap of zelfs een onderdeel daarvan. Soms is een bibliografie niet meer
dan een loutere lijst of opsomming van titels, systematisch gerangschikt, of alfabetisch op naam van de auteur, maar
ze kan ook worden uitgebreid met verdere informatie of kritische waarderingen (geannoteerde 1 en kritische
bibliografieën). Bibliografieën kunnen volledigheid nastreven (volledige bibliografieën), in andere wordt op basis van
een aantal criteria een selectie gemaakt onder de titels die voor opname in aanmerking komen (selectieve
bibliografieën).
Traditioneel worden bibliografieën opgedeeld in drie categorieën, dewelke?
1) Inhoudelijke categorie:
▪ Algemene bibliografieën: Alle publicaties, ongeacht de discipline, verschenen binnen een geografisch
omschreven gebied (een land, een deel van een land, een continent ...)
➢ Voorbeeld (1): Wettelijk Depot (1965°) met maandelijkse lijst van publicaties
▪ Gespecialiseerde bibliografieën: De publicaties behandelt in een bepaalde tak van de wetenschap
(bijvoorbeeld het historisch onderzoek) of een onderdeel daarvan (bijvoorbeeld kerkgeschiedenis) – ook wel
vakbibliografieën
2) Vormelijke categorie:
▪ Retrospectieve bibliografieën: alle werken die verschenen zijn hetzij sedert het ontstaan van de
boekdrukkunst, hetzij sedert een andere (gekozen) datum, tot op het ogenblik van het opstellen van de
bibliografie of tot op een andere (gekozen) datum – ook hier algemene over vakbibliografieën
▪ Lopende bibliografieën: verschijnen periodisch, en vermelden dus telkens de werken die verschenen
zijn tussen de voorlaatste en de jongste aflevering – ook hier onderscheid:
➢ Actuele lopende bibliografieën = verschijnen op regelmatige basis (in tijdschriften, en jaarlijks )
➢ Periodieke lopende bibliografieën = verschijnen op onregelmatige tijdstippen, tijdschriften)
3) Nationale en internationale bibliografieën
1.2. Bibliografieën en tijdschriften gespecialiseerd in geschiedenis
De gedrukte bibliografie zal zoals opgemerkt steeds vaker wijken voor online bibliografieën, databanken die inzake
toegankelijkheid en gebruiksvriendelijkheid immense voordelen bieden.
1.2.1. Internationale historische bibliografieën
De volgende bibliografieën zijn van algemeen historische aard en allemaal online raadpleegbaar, geef een
opsomming.
1) Bibliography of Medieval Civilisation – Monografieën en recensies (1957 - …) over alle aspecten v/d ME;
trefwoorden gelinkt aan Lexicon des Mittelalters; ook voor overgang naar VMT
2) International Medieval Bibliography – Artikels en verzamelwerken (1967 - …) over alle aspecten v/d ME;
trefwoorden gelinkt aan Lexicon des Mittelalters; met Brepolis samen met (1)
3) International Bibliography of Humanisme and the Renaissance (IBHR) – Publicaties over periode 1400 – 1700
▪ Algemene bibliografie voor de geschiedenis v/d Late Middeleeuwen en Vroegmoderne Tijd tot 1700
De voorgaande 3 databanken kunnen samen worden geconsulteerd via eenzelfde applicatie, aangeboden door
Brepols Publisers in combinatie met de Brepolis Medieval Bibliographies online.
4) BAS - Bibliography of Asian Studies – Enkel tijdschriften (sinds 1992); focus op menswetenschappen in Azië
5) Digitale Bibliografie Nederlandse Geschiedenis (DBNG) – tot 2021 wekelijks geactualiseerd
▪ = Algemene toegangspoort tot de geschiedenis van Nederland (inclusief de Zuidelijke Nederlanden
tot het einde van de 16e eeuw)
1
= Per titel een toelichting bij de inhoud; vs. Kritische bibliografieën = bibliografie waarin de vermelde publicaties van een
commentaar of waardeoordeel zijn voorzien.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FearOfTheFury. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,99. Je zit daarna nergens aan vast.
