Grondige samenvatting van het deeltje 'inleiding tot het Europees recht" van het vak 'Inleiding tot het Internationaal en Europees recht '. Samenvatting is gebaseerd op Powerpoints, hoorcolleges en cursus. Geslaagd in eerste zit.
Inhoudsopgave
Deel I: Het juridisch kader van het Europees integratieproces: historische evolutie..............................3
Hoofdstuk 1: De start van het Europees Integratieproces..................................................................3
Afdeling 1: de eerste initiatieven tot Europese Samenwerking......................................................3
Afdeling 2: oprichting van de Europese Gemeenschappen............................................................5
Hoofdstuk 2: verdieping van het Europees Integratieproces..............................................................8
Afdeling 1: Van Europese Gemeenschappen naar Europese Unie..................................................8
Afdeling 2: Het Verdrag betreffende de Europese Unie (Verdrag van Maastricht).........................9
Afdeling 3: Het Verdrag van Amsterdam......................................................................................11
Afdeling 4: Het Verdrag van Nice..................................................................................................11
Afdeling 5: De Europese Conventie en het Verdrag tot vaststelling van een Grondwet voor
Europa..........................................................................................................................................12
Afdeling 6: Het Verdrag van Lissabon...........................................................................................12
Hoofdstuk 3: de uitbreiding van de Europese Unie......................................................................18
..........................................................................................................................................................18
Afdeling 1: Juridisch kader van het EU uitbreidingsproces...........................................................18
......................................................................................................................................................19
Afdeling 2: Evolutie van het EU uitbreidingsproces......................................................................19
Deel II: De Europese Unie als een autonome en gedifferentieerde rechtsorde....................................22
Hoofdstuk 1: de EU als een autonome rechtsorde...........................................................................22
Hoofdstuk 2: de EU als een gedifferentieerde rechtsorde................................................................25
Afdeling 1: eurozone.....................................................................................................................26
Afdeling 2: Schengenzone.............................................................................................................26
Afdeling 3: nauwere samenwerking.............................................................................................27
Afdeling 4: Permanente Gestructureerde Samenwerking (PESCO)..............................................28
Hoofdstuk 3: de EU als een rechtsorde gebaseerd op gemeenschappelijke waarden......................28
DEEL III: de instellingen van de unie.....................................................................................................32
Hoofdstuk 1: het Europees Parlement..............................................................................................33
Afdeling 1: samenstelling..............................................................................................................33
Afdeling 2: besluitvorming............................................................................................................34
Afdeling 3: bevoegdheden............................................................................................................34
Hoofdstuk 2: de Europese Raad (art. 15 VEU / 235-236 VWEU).......................................................34
Afdeling 1: samenstelling..............................................................................................................35
Afdeling 2: besluitvorming............................................................................................................35
Afdeling 3: bevoegdheden............................................................................................................35
1
,Hoofdstuk 3: de Raad (art.16 VEU/237-243 VWEU).........................................................................36
Afdeling 1: samenstelling..............................................................................................................36
Afdeling 2: besluitvorming............................................................................................................36
Afdeling 3: bevoegdheden (art.16 VWEU)....................................................................................37
Hoofdstuk 4: de Commissie..............................................................................................................37
Afdeling 1: samenstelling..............................................................................................................37
Afdeling 2: besluitvorming............................................................................................................38
Afdeling 3: bevoegdheden............................................................................................................38
Hoofdstuk 5: het Hof van Justitie van de Europese Unie..................................................................38
Afdeling 1: samenstelling..............................................................................................................38
Afdeling 2: besluitvorming............................................................................................................39
Afdeling 3: bevoegdheden............................................................................................................40
Hoofdstuk 6: De Europese centrale bank.........................................................................................45
Hoofdstuk 7: de Rekenkamer...........................................................................................................45
Hoofdstuk 8: andere organen en instanties van de EU.....................................................................45
Deel IV: bronnen van EU-recht.........................................................................................................46
......................................................................................................................................................46
Hoofdstuk 1: primaire rechtsbronnen..........................................................................................46
Hoofdstuk 2: secundaire rechtsbronnen......................................................................................47
Hoofdstuk 3: ongeschreven rechtsbronnen..................................................................................52
Hoofdstuk 4: vindplaatsen............................................................................................................52
Deel V: enkele basisprincipes van het EU-recht................................................................................52
Hoofdstuk 1: het attributiebeginsel..............................................................................................52
Hoofdstuk 2: de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid.................................................55
Hoofdstuk 3: het beginsel van loyale samenwerking....................................................................57
Hoofdstuk 4: het gelijkheidsbeginsel............................................................................................58
Hoofdstuk 5: het beginsel van wederzijdse erkenning.................................................................62
2
,Samenvatting inleiding tot het
Europees recht
Deel I: Het juridisch kader van het Europees
integratieproces: historische evolutie
Hoofdstuk 1: De start van het Europees Integratieproces
Afdeling 1: de eerste initiatieven tot Europese Samenwerking
Europees recht = recht v/d Europese Unie
- ‘autonome’ rechtsorde met eigen rechtsbronnen en principes
Ontwikkelt via RS van EU in Luxemburg in het Hof van Justitie: prejudiciële
procedure men stelt vragen aan HVJ HVJ heeft bevoegdheid om verdragen
te interpreteren
- Autonome rechtsorde is gevolg v/d geconsolideerde verdragen (= finaal document dat
het gevolg is van opeenvolging van verdragen die de vorige verdragen wijzigen)
o VEU = Verdrag betreffende de EU
o VWEU = Verdrag betreffende de werking v/d EU
- EU bezit rechtspersoonlijkheid (art.47 VEU): EU kan optreden in eigen naam kan
onderhandelen en sluiten van int’le overeenkomsten met andere landen
Eigen rechtssysteem met eigen rechtspersoonlijkheid
vooral na WOII: verschillen initiatieven worden genomen tot samenwerking in Europa
(on)rechtstreekse invloed op het ° v/d EU
- Het Marshall-plan
- Benelux
- Raad van Europa
Marshall-plan, OEES en OESO
Marshall-plan = Amerikaans initiatief Amerikaanse steunplan om Europa herop te bouwen
en dit was de eerste aanzet tot samenwerking binnen Europa
- DOEL: reconstructie v/d Europese economie na WOII
- Vereiste: vorm van samenwerking & coördinatie tussen Europese landen
- Verkrijgen van Amerikaanse financiële steun
- Hoe: oprichting van OEES (Organisatie van Europese Economische Samenwerking) in
1948
Omgevormd tot OESO (Organisatie van Economische Samenwerking en
Ontwikkeling) in 1961: focus is ruimer dan enkel Europa en heeft niet veel meer
te maken met Europees integratieproces
o Niet meer exclusief Europese landen (VS, Australië, Japan)
o Breder actiegebied
o Hoofdzetel: in Parijs
OESO = klassieke int’le organisatie die geen juridisch bindende besluiten kan opleggen
- Belang:
o kwaliteit van de economische studies en rapporten economisch en politiek
beleid wordt hierdoor beïnvloed
o actief in strijd tegen belastingparadijzen
3
, - DOEL: OESO-modelovereenkomsten voor belasting op inkomen en kapitaal met zoveel
mogelijk landen te bekomen
Benelux
Opgericht in 1944
= douane-unie
DOEL: vrij verkeer van personen, goederen en diensten realiseren
1958 – ondertekening Verdrag tot Instelling van een Benelux Economische Unie door 3
landen (BEL, NED, LUX)
Art.350 VWEU: verdere regionale samenwerking tussen de Benelux landen is mogelijk als de
doelstellingen ervan niet bereikt zijn door toepassing van de EU-Verdragen
2008 – nieuw Benelux-Verdrag: versterkte samenwerking inzake justitie en binnenlandse
zaken
De Raad van Europa
Congres van Den Haag (1948) olv toenmalige Britse premier Churchill
= Europese bijeenkomst om te brainstormen over de toekomst van Europa
- Basis voor oprichting Raad van Europa in 1949
o Nu: 47 lidstaten
≠ Wit-Rusland en Kosovo (Vaticaan = waarnemer)
o Intergouvernementele organisatie met eigen institutionele structuur weinig
DIRECTE beslissingsbevoegdheden: lidstaten moeten eerst beslissing in hun
eigen rechtssysteem incorporeren
o Bevoegdheden:
1. Bescherming van de Rechten van de Mens (EVRM) ° Europees Hof voor de
Rechten van de Mens
2. Uiteenlopende domeinen: onderwijs, cultuur, sport, sociale zaken…
Raad van Europa ≠ EU aparte organisaties met eigen doelstellingen en kenmerken: bij EU-
instellingen niet de nationale rechtsordes uitputten wat bij het EHRM wel moet (via prejudiciële
vraag)
Intergouvernementeel (RvE) Supranationaal (EU)
Lidstaten Belangrijkste actor = organisatie tussen Instellingen die onafhankelijk v/d
staten zelf lidstaten opereren
Beslissingen Bij consensus (=onderhandelen tot een Bij meerderheid (staat kan tegen zijn
compromis tussen iedereen met wil gebonden worden met een
voorstel)/unanimiteit (=iedereen MOET voorstel ook al is men niet akkoord)
akkoord stemmen anders geen
goedkeuring land kan niet tegen zijn
eigen wil gebonden worden)
Bronnen Van int’l recht (verdragen zoals EVRM, Autonome rechtsorde met eigen
conventies…) rechtsbronnen
Rechtsgevolgen Geen directe rechtsgevolgen want Directe werking en voorrang = men
bepaald door nationaal grondwettelijk kan voor de nationale rechter
recht (monisme vs dualisme) rechtstreeks rechten putten uit de
bron van het Europees Recht zonder
dat dit omgezet dient te worden in
de nationale wetgeving
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meesterjuju. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,48. Je zit daarna nergens aan vast.
