Samenvatting
Samenvatting: inleiding tot het Europees recht - 1BA Rechten
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Volledige samenvatting van het vak 'inleiding tot het Europees recht (notities bij de slides + cursus samengevat)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 81 pagina's
Voorbeeld 4 van de 81 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
2023-2024
Samenvatting: inleiding
tot het Europees recht
1BA RECHTEN
AZRA TOK
,Inhoudsopgave
1. Het juridisch kader van het Europees integratieproces: historische evolutie...............................................2
1.1. De start van het Europees integratieproces..................................................................................................4
1.1.1. De eerste initiatieven tot Europese samenwerking..............................................................................4
1.1.2. Oprichting van de Europese gemeenschappen.....................................................................................6
1.2. Verdieping van het Europees integratieproces.............................................................................................8
1.2.1. Van Europese gemeenschappen naar Europese Unie...........................................................................8
1.2.2. Het Verdrag betreffende de Europese Unie (Verdrag van Maastricht)..............................................12
1.2.3. Het verdrag van Amsterdam...............................................................................................................13
1.2.4. Het verdrag van Nice...........................................................................................................................14
1.2.5. De Europese conventie en het verdrag tot vaststelling van een grondwet voor Europa...................15
1.2.6. Het verdrag van Lissabon....................................................................................................................16
1.3. De uitbreiding van de Europese Unie..........................................................................................................18
1.3.1. Juridisch kader van het EU uitbreidingsproces....................................................................................18
1.3.2. Evolutie van het EU uitbreidingsproces...............................................................................................19
2. De Europese Unie als een autonome en gedifferentieerde rechtsorde......................................................22
2.1. De EU als een autonome rechtsorde...........................................................................................................22
2.2. De EU als een gedifferentieerde rechtsorde................................................................................................28
2.2.1. De eurozone.........................................................................................................................................29
2.2.2. De Schengenzone................................................................................................................................31
2.2.3. Nauwere samenwerking......................................................................................................................33
2.2.4. Permanente gestructureerde samenwerking (PESCO).......................................................................34
2.3. De EU als een rechtsorde gebaseerd op gemeenschappelijke waarden.....................................................34
3. De instellingen van de Unie...................................................................................................................... 43
3.1. Het Europees Parlement (artikelen 13-14 VEU en 223-234 VWEU)............................................................45
3.1.1. Samenstelling.......................................................................................................................................45
3.1.2. Besluitvorming (art. 231 VWEU)..........................................................................................................45
3.1.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................................46
3.2. De Europese Raad (artikelen 15 VEU en 235-236 VWEU)...........................................................................46
3.2.1. Samenstelling.......................................................................................................................................46
3.2.2. Besluitvorming.....................................................................................................................................47
3.2.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................................47
3.3. De raad (artikelen 16 VEU en 237-243 VWEU)...........................................................................................48
3.3.1. Samenstelling.......................................................................................................................................48
3.3.2. Besluitvorming.....................................................................................................................................49
3.3.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................................49
3.4. De Europese Commissie (artikelen 17 VEU en 244-250 VWEU)..................................................................50
3.4.1. Samenstelling.......................................................................................................................................50
3.4.2. Besluitvorming.....................................................................................................................................52
3.4.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................................52
3.5. Het Hof van Justitie van de Europese Unie (artikelen 251-281 VWEU)......................................................52
3.5.1. Samenstelling.......................................................................................................................................53
3.5.2. Bevoegdheden.....................................................................................................................................54
3.5.3. Besluitvorming.....................................................................................................................................58
3.6. De Europese Centrale Bank (artikelen 282-284 VWEU)..............................................................................58
3.7. De rekenkamer (artikelen 285-287 VWEU).................................................................................................58
1
, 3.8. Andere organen en instanties van de EU niet vermeld in art. 13, lid 1 VEU...............................................58
4. Bronnen van EU-recht.............................................................................................................................. 59
4.1. Primaire rechtsbronnen...............................................................................................................................59
4.2. Secundaire rechtsbronnen...........................................................................................................................59
4.2.1. Verordening.........................................................................................................................................61
4.2.2. Richtlijn................................................................................................................................................62
4.2.3. Besluit (vroeger ‘beschikking’).............................................................................................................64
4.2.4. Aanbevelingen en adviezen.................................................................................................................64
4.2.5. ‘ad hoc’ handelingen (niet in art. 288 VWEU).....................................................................................65
4.3. Ongeschreven rechtsbronnen.....................................................................................................................66
5. Wetgevingsprocedures............................................................................................................................. 66
5.1. Gewone wetgevingsprocedure....................................................................................................................66
5.2. Bijzondere wetgevingsprocedure................................................................................................................66
6. Enkele basisprincipes van het EU-recht..................................................................................................... 67
6.1. Het attributiebeginsel..................................................................................................................................67
6.1.1. Bevoegdheidsafbakening.....................................................................................................................67
6.1.2. Keuze van de rechtsgrond...................................................................................................................70
6.2. De beginselen van subsidiariteit en evenredigheid.....................................................................................72
6.3. Het beginsel van loyale samenwerking.......................................................................................................73
6.4. Het gelijkheidsbeginsel................................................................................................................................74
6.5. Het beginsel van wederzijdse erkenning.....................................................................................................79
1. Het juridisch kader van het Europees
integratieproces: historische evolutie
2
, = recht van de Europese Unie (85% van ons nationaal recht heeft te maken met het Europees recht > grote
impact)
Voorbeelden
• Vliegtuigpassagiers ook recht op schadevergoeding bij technisch mankement (dit is overal in de EU
hetzelfde)
• Europa wil roaming nu toch helemaal gratis vanaf volgend jaar
• Europese commissie erkent Limburgse vlaai als beschermd product. Als je het onder dit label wilt
verkopen, moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen en dat staat in het publicatieblad
• Bedrijven moeten specificeren aan wie ze burger- of klantengegevens geven
• …
Eurobarometer= enquêtes die afgenomen worden door de diensten van de Europese commissie
Er wordt gevraagd of mensen weten wat het Europees burgerschap is en welke rechten hieronder vallen
• Het vervangt je nationaal burgerschap niet, maar door het feit dat je de nationaliteit hebt van 1 van de
lidstaten ben je burger van de EU
• 1 van de meest duidelijke rechten die eraan verbonden zijn is het recht om vrij te reizen en vrij te
verblijven over heel het grondgebied van de EU
• Ook geldt het principe van gelijke behandeling binnen de EU > je kunt niet gediscrimineerd worden op
grond van je nationaliteit
Heel veel EU-burgers weten dit niet (BE doet het ook slecht, maar 30% van de burgers weet dit)
Wat is het Europees recht?
• Recht van de Europese Unie
Europa is ruimer dan de EU, het is een internationale organisatie gebaseerd op een aantal verdragen.
We gaan het in deze cursus niet hebben over de Raad van Europa als een aparte
intergouvernementele organisatie
Het EU-recht heeft een aantal specifieke kenmerken die het gevolg zijn van een
bevoegdheidsoverdracht die de lidstaten hebben gedaan aan de EU-instellingen op basis van een
aantal verdragen
• Autonome’ rechtsorde met eigen rechtsbronnen en principes
= de EU heeft eigen rechtsbronnen (verorderingen, richtlijnen, besluiten > bindende bronnen
van EU-recht) aangenomen door de EU-instellingen die ook eigen bevoegdheden hebben. die
staan vast in EU-verdragen. Bovendien werkt de EU op basis van een aantal principes (vb.
principe van loyale samenwerking)
Het is geleidelijk aan gegroeid en maakt wel degelijk deel uit van de nationale rechtsorde
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper azratok. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen