Deze samenvatting () heb ik gemaakt op basis van de slides, notities en het boek. Het bevat alle belangrijke informatie die je op het examen zal moeten kennen. Ik haalde met deze samenvatting hoogste onderscheiding, dus alle informatie die je moet kennen staat hierin.
Waarom deze samenvatting? D...
Geschiedenis van Rusland
Samenvatting | Prof. Ben Dhooge| 2022-2023
, “Ik keek om me heen, mijn ziel werd gewond door het lijden van de mensheid.” Naar Aleksandr Radisjtsjev in Reis
van Petersburg naar Moskou (1790)
"Rusland kan niet begrepen worden met het verstand, noch gemeten worden met een gewone maat. Het heeft zijn
eigen speciale weg." Naar Fjodor Dostojevski
"De Russische samenleving is ondoorgrondelijk voor westerse ogen; ze is net als de zee, die op het eerste gezicht
kalm en rustig lijkt, maar diepe afgronden en stormen kan herbergen." Naar Aleksandr Poesjkin (1799 – 1837)
2
,INHOUDSOPGAVE
1. Rusland en de russen .............................................................................................................................. 11
1.1. Land en Volk.................................................................................................................................................. 11
1.2. Russische geografische ruimte ...................................................................................................................... 11
2. Vroegste tijden (3 000 v.Chr. – 800 na Chr.) – Nomadische fase ................................................................ 14
2.1. Het Slavische Oervaderland .......................................................................................................................... 14
2.2. De Slaven en de steppevolkeren… een turbulente relatie (EXAMEN) ........................................................... 14
2.3. De naam v/d Slaven ...................................................................................................................................... 15
2.4. Van semi-nomadisch naar sedentair: economische en sociale organisatie .................................................. 15
2.5. Religie en geloofsbelijdenis ........................................................................................................................... 16
3. Kiev-Roes (9de – 13de eeuw): opkomst en bloei ......................................................................................... 19
3.1. Ontstaan Kiev-Roes ....................................................................................................................................... 19
3.1.1. De rol v/d Nestorkroniek (12de eeuw; Verhaal v. Voorbije Jaren) ......................................................... 19
3.1.2. Dynastiek overzicht .............................................................................................................................. 20
3.1.3. Kerstening ............................................................................................................................................. 21
3.2. Consolidatie v/d macht en bloei v. Kiev-Roes ............................................................................................... 22
3.2.1. Politieke organisatie en instellingen (EXAMEN) .................................................................................... 22
3.2.2. Sociale en economische structuur ........................................................................................................ 23
3.2.3. Verwezenlijkingen v. Jaroslav de Wijze: wetgeving, religie en ideologie (11 de eeuw) ........................... 27
3.2.4. Territoriale expansie en consolidatie (Eind 10 de – begin 12de eeuw) ..................................................... 27
3.3. Afbrokkeling Kiev-Roes (12de – 13de eeuw).................................................................................................... 28
3.3.1. Interne factor ........................................................................................................................................ 28
3.3.2. Externe factoren ................................................................................................................................... 28
3.4. De Deelvorstendommen ............................................................................................................................... 30
3.4.1. Vladimir-Soezdal................................................................................................................................... 30
3.4.2. Galicië-Wolhynië .................................................................................................................................. 30
3.4.3. Novgorod (Novy gorod als “Nieuwe Burcht”) ...................................................................................... 31
3.4.4. Polotsk/Polatsk .................................................................................................................................... 31
4. De opkomst (en consolidatie) van Moskovië (eind 13 de – mid 16de eeuw).................................................. 34
4.1. Inleiding: Mongoolse invasie en het Ta(r)taarse juk?*.................................................................................. 34
4.1.1. Mongoolse bestuur ............................................................................................................................... 35
4.1.2. Truth or Torment: Was de Mongoolse overheersing echt zo vreselijk? ................................................ 36
4.2. Het ontstaan v. Moskovië ............................................................................................................................. 37
4.2.1. Inleiding: ‘Moskouse Rjoeriks’ (zie kader) en oorzaken groei Moskovië ............................................... 37
4.2.2. Het ‘verzamelen’ toepast: (re)integratie v/d vorstendommen en snelle expansie ............................... 37
4.2.3. Moskovische binnenlandse politiek ...................................................................................................... 39
4.2.4. Moskovische buitenlandse politiek ....................................................................................................... 41
5. Het Moskovië v. Ivan IV: Imperiale staat en absolutie monarchie ............................................................. 43
5.1. Inleiding tot het hoofdstuk........................................................................................................................... 43
3
, 5.2. Binnenlandse politiek.................................................................................................................................... 43
5.2.1. Begin regeerperiode Ivan IV: Ambities en ommegang met Bojaren ..................................................... 43
5.2.2. Latere hervormingen (2de helft 16de eeuw) ........................................................................................... 45
5.2.3. Gevolgen Ivan IV ................................................................................................................................... 45
5.3. Buitenlandse politiek .................................................................................................................................... 46
5.3.1. Expansie tegen Mongolen (oosten)....................................................................................................... 46
5.3.2. De Lijflandse oorlog (1558 – 1583) of Eerste Noordse Oorlog (zie kadertekst) .................................... 46
5.3.3. Expansie naar Siberië ............................................................................................................................ 46
6. De Tijd der Troebelen (1584 – 1613) ........................................................................................................ 48
6.2. Dynastieke crisis (als gevolg v. diens dood; 1598 – 1606): Boris Godoenov ................................................. 50
6.3. Een sociale crisis (als gevolg v/d dynastieke crisis; 1606 – 1610) .................................................................. 50
6.4. Internationale crisis (als gevolg v/d sociale crisis; 1610 – 1613) ................................................................... 51
6.5. The resolution is finally near: Michail Romanov (1613 – 1917) ..................................................................... 51
7. De Vroegste Romanovs en de Pools-Litouwse unie (Oekraïne en Belarus)................................................. 52
7.1. Binnenlandse politiek (EXAMEN) – onder Aleksej (1645 – 1676) .................................................................. 53
7.1.1. Politieke instellingen ............................................................................................................................. 53
7.1.2. Economische en sociale ontwikkelingen ............................................................................................... 54
7.1.3. Boerenopstanden.................................................................................................................................. 54
7.1.4. Religieuze problemen (EXAMEN) .......................................................................................................... 55
7.2. Buitenlandse Politiek .................................................................................................................................... 55
7.2.1. Herovering verloren gebieden (v. Troebele Tijden) .............................................................................. 55
7.2.2. Oorlogen met Osmaanse Rijk en kolonisatie Siberië ............................................................................. 55
7.2.3. Oorlog Polen-Litouwen om Oekraïne (1654 – 1667) ............................................................................. 57
8. Peter De grote: Hervormer – strateeg – diplomaat (1672 – 1725) ............................................................. 58
8.1. Inleiding: Peters vroege jaren en dubbel-tsarenschap tot 1696 ................................................................... 58
8.2. Binnenlandse politiek.................................................................................................................................... 58
8.2.1. Peters 9 hervormingen .......................................................................................................................... 58
8.2.2. Economische en sociale verschuivingen................................................................................................ 60
8.2.3. Verzet en oppositie ............................................................................................................................... 60
8.2.4. Evaluatie................................................................................................................................................ 60
8.3. Buitenlandse politiek (1695 – 1721) ............................................................................................................. 61
9. 18de eeuw: Gouden eeuw v/d adel – Tijd v/d keizerinnen ......................................................................... 62
9.1. Inleiding: Dynastie en opvolging int algemeen ............................................................................................. 62
9.2. Binnenlandse politiek en ontwikkelingen ..................................................................................................... 63
9.3. Buitenlandse politiek .................................................................................................................................... 65
10. De 19de eeuw: Keizerrijk op haar hoogtepunt ........................................................................................... 66
10.1. Aleksandr I (1801 – 1825) ......................................................................................................................... 66
10.1.1. Binnenlandse politiek: Hervormingen, beleid rond vreemde volkeren en economie ........................... 66
10.1.2. Buitenlandse politiek ............................................................................................................................ 67
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FearOfTheFury. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,99. Je zit daarna nergens aan vast.