ESSENTIEEL
• Meeste verschoven fracturen moeten gereduceerd • Mal-union = rel frequente complicatie na fractuur
en gestabiliseerd w à soms wel goed getolereerd
• Veel fracturen = non-operatieve behandeling • Posttraumatische OA = geassocieerd met
MAAR grote breuken v lange beenderen = verplaatste intra-articulaire fracturen
chirurgie à risico = afh van residuele scheefstand
• Peri-articulaire of intra-articulaire fracturen die • Avasculaire necrose = occasionele complicatie
zorgen voor scheefstand = interne fixatie à meest bij femorale nek, nek van talus, en
• Meeste pediatrische fracturen = non-operatief scaphoid
BEHALVE wanneer groeischijf betrokken • Vetembool = complicatie van fractuur v lange
• Dislocaties = mogelijks zenuwbeschadiging beenderen
à urgente reductie à symptomen » ARDS
• Trauma = meest voorkomende oorzaak van • DVT en longembool < 1% fracturen
compartment syndrome à LMWH en voetpomp ter preventie
• Vroege infectie = meestal in open fracturen à verhoogd risico
à wondexcisie en debridement o Oudere pt
• Non-union = 5% fracturen o Multiple trauma
à vaker bij high-energy of open breuken met o Onderste lidmaattrauma
aantasting bloedvoorziening o Hoofdletsel
DEFINITIE
= elk verlies van continuïteit van bot
à Meestal door trauma
à RX ter beschrijving
• Open (gecompliceerde) breuk = wonde in communicatie met breuk
• Comminutieve fractuur = meer dan 2 hoofdfragmenten
• Angulatie = relatie van lange as van proximale en distale segmenten v bot
• Verplaatsing = graad van scheiding tussen botuiteinden
• Rotatie = graad van foute rotatiestand thv breuk
à angulatie, verplaatsing en rotatie = beschreven in relatie tot grote proximaal fragment!
PRINCIPES VAN BEHANDELING
Fundamentele doelen van behandeling =
• Reductie van fractuur
à open of gesloten methode
• Behouden van reductie tot genezing
à keuze van methode = afh van
o Locatie en morfologie van breuk,
o Aanwezigheid van andere letsels
o Ervaring v/d chirurg
• Optimaliseren van langetermijnsuitkomst
,Breuk aaneen zetting = vnl afh van bloedvoorziening bij breuk
à relatie met intrinsieke kwaliteit v/h bot vascularisatie en breukenergie
à algemeen: spongieus bot = betere bloedvoorziening
Soort letsel = grote invloed
à hoogenergetische breuk = meer schade aan bloedvoorziening
NIET-OPERATIEVE BEHANDELING
Voordelen:
• Geen chirurgie nodig
• Goedkoop
Nadelen:
• reductie niet altijd precies
• Stabiliteit vaak inadequaat voor grote letsels
• Vaker mal-union (slechte heling)
• RX nodig voor opvolgen behandeling
RELATIEVE INDICATIES
• Laag energetische onverplaatste breuken
• Breuken in spongieus bot
• Phalangeale/metacarpale/metatarsale breuken
• Breuken die geen anatomische reductie nodig hebben
• Sommige fracturen bij kinderen
TYPES
= Rust (vb: geïsoleerde fractuur van ramus pelvis), gips, tractie (nu nog zelden gebruikt), spalk
OPERATIEVE BEHANDELING
EXTERNE FIXATIE
= via draden en pinnen aan extern frame
= vnl wanneer interne fixatie moeilijk of risicovol
vb: distale metafyse fracturen, botten meet voorgeschiedenis van osteomyelitis, multiple fracturen,
uitgebreide huidbeschadiging en zwelling na hoogenergetische breuk
Voordelen: Nadelen:
• Minimaal invasief • Problemen met infecties
• Veelzijdigheid van toepassing • Meer mal-union
• Slechte acceptatie door pt
Indicaties:
• Gesloten fracturen met uitgebreide zacht-weefsel • Tijdelijke stabilisatie
beschadiging • Verlenging van botten na posttraumatische
• Sommige open breuken verkorting
• Juxta-articulaire breuken • Correctie van complexe posttraumatische
à nagels en platen moeilijk angulaire/rotationele misvorming
2
,INTERNE FIXATIE
= keuze bij verplaatste, onstabiele fracturen wanneer slechte reductie wondheling of functionele outcome
compromitteert
à vaak in hoogenergetische open fracturen en fracturen met zenuw- of bloedvatbeschadiging
= 2 grote categorieën
Indicaties:
• Verplaatste intra-articulaire fracturen Platen
• Peri articulaire fracturen Platen
• Fracturen van lange beenderen in onderste lidmaat Intramedullaire nagels
• Fracturen met vasculaire of zenuwbeschadiging
• Salter Harris type III en IV fyse fracturen bij kinderen
Intramedullaire nagels:
= breuken van lange beenderen van onderste ledematen
à niet zo gemakkelijk in bovenste ledematen owv nauwe medullaire kanalen
= minimaal invasieve chirurgie
= hoge graad van union, en lage graad van mal-union
Kinderen:
• Flexibele intramedullaire nagels voor lange beender fracturen en voor radius en ulna
• Niet door groeischijf!
Plating:
= metafysebreuken, verplaatste intra-articulaire fracturen en dyiafyse fracturen in bovenste lidmaat
= meer invasieve techniek
Voordeel = zeer precieze reductie
Geïsoleerde vijzen = bij kinderen:
= epifysebreuken (Salter-Harris types III en IV)
à continuïteit behouden van gereduceerd articulair opp + stabilisatie van bovenste femorale epifyse
Percutane “pinning” van instabiele via manipulatie gereduceerde fracturen = vaak gebruikt bij kinderen
DISLOCATIES
= volledig verlies van gewrichtsintegriteit (congruity)
à subluxatie = partieel verlies van integriteit
à kunnen geassocieerd zijn met neurovasculaire beschadiging
Diagnose = anamnese + karakteristieke vervorming + RX
Behandeling = meestal snelle gesloten reductie onder lokale of algemene verdoving
à als gesloten niet mogelijk: chirurgisch
ARTHROPLASTIE
Gewrichtsvervanging als eerste behandeling = zelden
BEHALVE verplaatste subcapitale heupfractuur bij ouderen
3
, VROEGE COMPLICATIES VAN FRACTUREN
= complicaties tijdens acute fase van behandeling
COMPARTMENT SYNDROME
= wanneer spieren zwellen binnen compartiment omsloten met fascia
à uiteindelijk occlusie van bloedvoorziening
à infarct en late ischemische contractuur (v Volkmann)
Trauma = meest frequente oorzaak van compartment syndrome
= meest frequent in kuit
= minder vaak bij kinderen
Pathofysiologie:
• Spierzwelling door posttraumatische bloeding en oedeem
• Initiële drukstijging: veneuze occlusie
à nog meer drukstijging
• Uiteindelijk: druk hoger dan artiolaire druk
à spierischemie
• MAP = hogere druk dan arteriolen
à pas zeer late occlusie
à zelfde voor zenuwen
Diagnose
Distale pulsen en neurologische functie = normaal tot zeer laat in proces
à als wel al afwezigheid: te late diagnose
Klinisch:
• Hoge graad van verdenking
• Toenemende pijn ondanks adequate pijnbehandeling en breukimmobilisatie
• Hoogste risico bij jongvolwassenen met breuken van tibia schacht, voorarm of pletwondes v/d voet
• Meer pijn bij passieve flexie en extensie in vingers en tenen van aangedane lidmaat
Compartimentdruk < 30mmHg = Normaal
> 40mmHg = Hoog
à meest nuttig = verschil tussen dyastolische druk en compartimentdruk
à > 30mmHg = adequate bloedvoorziening voor spieren
Behandeling = snelle fasciotomie v/d spiercompartimenten
ZENUWBESCHADIGING
= meestal door tractie neuropraxie
= meestal goede prognose voor herstel, MAAR vaak incompleet
à slechte prognostische factoren:
• meer uitgebreide zenuwbeschadigingen
• ernstige verlammingen
• hogere leeftijd
Fractuur Zenuw
Ant dislocatie van schouder n. axillaris of plexus brachialis
Diafyse fracturen van humerus n. radialis
Supracondylaire fractuurvan humerus bij kinderen n. interosseus ant
15% heupdislocatie of fractuur van post wand van n. ischiadicus
acteabulum
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentgnk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.