Hoe inspelen op het leren van kinderen?
(Beginsituatie)
Wat is didactiek?
Bij didactisch handelen is het doel een krachtige leeromgeving te ontwikkelen waarbij leerlingen kunnen leren
Kijken naar leerlingen
Als wij observeren in de klas gaan we registreren zonder interpretatie
Als een leerling iets doet, pakken we er snel een oordeel op. Bij observeren moet je alles zo objectief proberen te
doen.
ABC-model
• Actie = gedrag van leerling
• Beweegreden (interpretatie) = wat wil, denkt, voelt de leerling
• Consequentie = reactie van de leerkracht
Executieve functies
Leerlingen hebben nood aan vaardigen om hun eigen leren te sturen => executieve functies (uitvoerende
functies, functies die we gebruiken als we iets willen uitvoeren)
= functies die ons gedrag en ons denken kunnen sturen
Onder EF verstaan we allemaal functies die de lerende helpen om het eigen handelen en denken te
gaan controleren. Op die manier krijg je als leerling meer het eigenaarschap over het eigen leren.
Het is voor de leerling belangrijk om zich bewust te zijn van de functies zodat ze hier ook zelf actief mee
aan de slag kunnen
Didactisch handelen 2
,= sterke voorspeller van schoolsucces
Meer nog dan cognitieve bagage zal het inzetten van EF de leerkansen vergroten van de leerlingen.
Wanneer iemand een hoge intelligentie heeft maar weinig tot geen beheersing heeft van de EF dan kan
het zijn dat het leren niet goed verloopt. Anderzijds kan iemand met een minder hoge intelligentie net
dankzij deze EF een zo hoog mogelijk leerrendement creëren
7 executieve functies
Inhibitie helpt je je impulsen van binnenuit en prikkels van buitenuit af te remmen,
waardoor je eerst kunt nadenken, voordat je doet
Inhibitie Bv als je ruzie hebt, niet doorgaan met ruzie/vechten, maar stoppen en nadenken
Het werkgeheugen helpt je om informatie vast te houden en te bewerken bij het
uitvoeren van taken. Daarnaast gebruik je het om eerder geleerde kennis,
vaadigheden, ervaringen of probleemoplossingsstrategieeën toe te passen in een
situatie
Werkgeheugen
Bv instructie geven in korte stappen en niet alles in 1 keer uitleggen
Planning en organisatie zijn de vaardigheden die je helpen om een plan van aanpak te
maken en daadwerkelijk uit te voeren
Planning en
organisatie Bv to-do lijst maken, een examenplanning maken en je eraan houden
Taakinitatie helpt je om op tijd op een efficiënte manier met een taak te beginnen. Ook
het zelfstandig bedenken van ideeën, strategieën, antwoorden en oplossingen valt
hieronder
Taakinitiatie Bv jezelf een deadline opleggen
Emotieregulatie helpt je om op een goede manier met je emoties om te gaan, zodat je
doelen kunt realiseren, taken kunt voltooien of gedrag kan controleren en sturen
Bv als het voor een leerling teveel wordt, manieren, vinden om er mee leren om te gaan
bv een toertje lopen
Emotieregulatie
Flexibiliteit helpt je om soepel om te gaan met veranderingen, te schakelen tussen
activiteiten en waar nodig je gedrag en gedachten aan te passen aan de nieuwe
omstandigheden
Bv: plots een andere les geven of planning veranderen.
Flexibiliteit
Bv: plots een nieuwe leerkracht voor de klas.
Didactisch handelen 2
, Metacognitie en zelfmonitoring helpen je om een stapje terug te doen in de situatie om
het proces te evalueren en er lering uit te trekken voor een volgende keer
Bv stappen volgen (4 beertjes)
Metacognitie &
zelfmonitoring
De EF in de les
1) Kan ik het zelf?
2) Hoe kan ik dit bekijken?
3) Herken ik de momenten in de les?
4) Hoe kan ik gidsen?
Hoe kan ik gidsen?
EF versterken
• Omgeving of taak aanpassen à leerlingen hebben moeite met presentaties maken à stappenplan
maken, deel van presentie voor hen maken…
• Kinderen uitdagen om EF te gebruiken
• EF apart aanleren
Goede begeleiding: structuur
• Verbaliseren à leg de opdracht uit met woorden
• Visualiseren à visualiseer wat je wil (opdracht projecteren, timer tonen)
• Modelling à ik toon voor hoe ik iets aanpak (hoe ga ik om met een situatie, hoe los ik dit op)
Basisvaardigheden kinderen
• Kijk- en luisterhouding à ook een goede zithouding
• Nauwkeurig waarnemen
• Stopgedrag oefenen
• Papegaaien à je zegt iets als leerkracht en zei moet het (kunnen) nazeggen à je legt een opdracht uit
en laat een leerling de opdracht (in eigen woorden) herhalen (niet hetzelfde als pedagogisch echo)
Leerlingvolgsysteem
Verloop van presentatie (curve)
Didactisch handelen 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noaduyck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.