SAMENVATTING ERFRECHT
EERSTE SEMESTER TWEEDE JAAR RECHTSPRAKTIJK
,Deel 1: Erfrecht
HOOFDSTUK 1: ERVEN
AFDELING 1: BASISGEBRIPPEN
• Zij die het vermogen door overlijden verkrijgen erven dat vermogen
o Ze volgen de overleden persoon op
o Ze verkrijgen het vermogen van de erflater à door erfopvolging
• Het vermogen dat nagelaten is en door nieuwe titularissen wordt geërfd =
nalatenschap of erfenis
• Erfrecht = geheel van rechtsregels dat de nieuwe titularissen van het geërfde
vermogen aanwijst en dat de regels bevat betreffende de wijze waarop de
vermogensovergang plaatsvindt en de gevolgen daarvan
• Erfbelasting = belasting die door overgang van het vermogen door overlijden wordt
geïnd
o Geregeld door gewesten
SOORTEN ERFGENAMEN
1. Wettelijke erfgenaam
o Roeping tot nalatenschap krachtens de wet of
o Algemene roeping of roeping onder algemene titel door de wil van de erflater
o Persoon is door de wet aangeduid om nalatenschap te verkrijgen
2. Testamentaire erfgenaam
o Algemeen of onder algemene titel
o Persoon die door erflater bij testament is aangeduid om nalatenschap te
verkrijgen
3. Contractuele of conventionele erfgenaam
o Erflater heeft erfgerechtigde bij contract aangeduid om nalatenschap te
verkrijgen
è Persoon wordt pas een wettelijke, testamentaire of contractuele erfgenaam indien hij de
nalatenschap aanvaardt
Vb. meneer A komt te overlijden en heeft 2 kinderen en geen echtgenote meer. A heeft een
testament geschreven, waarin hij zegt dat zijn overbuur 5000 euro krijgt van de erfenis. De
kinderen erven volgens de wet en de overbuur erft testamentair.
• Wie op nalatenschap gerechtigd is à niet verplicht om erfgenaam te worden
o Iedereen heeft keuze om te aanvaarden of niet
2
, • Erfgenamen = erfopvolgers = rechtsopvolgers
o Volgen de overleden persoon (= DC of decuius) door erfenis op en nemen zijn
rechten over
• Erfgerechtigd zijn = bestaan op ogenblik dat nalatenschap openvalt
o Dubbel: reeds bestaan op dat moment en nog bestaan
o Enkel bestaande persoon kan tot nalatenschap geroepen worden
o Persoon moet de erflater overleven
• Kind dat op ogenblik dat nalatenschap openvalt, nog niet verwekt is à bestaat niet
• Kind dat op ogenblik geboren is, maar niet levensvatbaar is à bestaat niet
• Indien een persoon onwaardig is om te erven à vereiste bekwaamheid vervalt om te
erven
Vb. een zoon die zijn vader vermoord heeft, is onwaardig om van die vader te erven.
MODALITEITEN
1. Erfenis zuiver aanvaarden
o Bewust aanvaarden in de volledige situatie
2. Erfenis verwerpen
o Erfenis niet aanvaarden (persoonlijke reden)
o Via procedure
3. Erfenis aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving
o Erfenis aanvaarden, maar eerst nagaan of er geen schulden aan verbonden zijn
o Indien je accepteert en er blijken toch schulden te zijn à je eigen privé-bezit
zal nooit worden aangevallen als je die schulden moet afbetalen
AFDELING 2: OPENVALLEN VAN DE NALATENSCHAP
• Nalatenschap valt open op het moment waarop de titularis van het vermogen overlijdt
• Overlijden wordt bewezen:
o Door overlijdensakte, door ambtenaar van burgerlijke stand van plaats waar
persoon is overleden (gaat vooraf aan een medisch attest van arts die het
overlijden heeft vastgesteld)
§ Vermeldt tijdstip van overlijden, naam en geboorteplaats en -datum
van de overledene
o Door vonnis dat het overlijden gerechtelijk vaststelt
§ Persoon is overleden, maar we vinden zijn lichaam niet
§ Vermeldt datum van overlijden
Vb. persoon gaat op vakantie naar Kenia en glijdt uit, valt op een rots en
valt in het water. De andere toeristen zien die persoon opgegeten worden
door krokodillen à persoon is overleden, maar de stoffelijke resten zijn er
niet meer. Door verklaringen van de andere toeristen zal het overlijden
gerechtelijk worden vastgesteld.
3
, UITZONDERLIJK: nalatenschap kan openvallen zonder dat het overlijden vastgesteld is
• Gebeurt als persoon afwezig verklaard is (je weet niet of de persoon nog leeft of niet,
maar je hebt al lange tijd niets meer gehoord)
• Vonnis dat die persoon afwezig verklaart geldt als akte van de burgerlijke stand
• Alle gevolgen van het overlijden vanaf de datum van opmaak van akte van afwezigheid
DEVOLUTIE
• Vererving: de vererving wordt opgestart
• Volgens de regels van devolutie of toewijzing van het nalatenschap
• Enkel wettelijk devolutie = intestaat of ab intestato erfopvolging
o Regels gelden hier enkel als erflater geen testament heeft opgemaakt of
o Testament heeft geen uitwerking
• Intestaat erfrecht: erven volgens het burgerlijk wetboek
GEVOLGEN OPENVALLEN NALATENSCHAP
• Als nalatenschap openvalt gaat het van rechtswege over op de erfgerechtigden
• Datum waarop nalatenschap openvalt = datum van overlijden
• Vanaf dat moment bepaalt men:
o Welke goederen en schulden tot het vermogen behoren
o Welk onroerend goed tot de gemeenschappelijke verblijfplaats behoorde
o De roeping en bekwaamheid van de erfgerechtigden
o De lopende termijnen voor het aanvaarden van de nalatenschap
o Waarde van de gelegateerde goederen
o Waarde van de geschonken goederen
o Eindcijfer van de index
o Loopt van rechtswege interest op de waarde van gesconken goederen
WAAR VALT NALATENSCHAP OPEN?
1. Plaats waar nalatenschap openvalt = de woonplaats van de erflater
o Woonplaats = plaats waar je gewoonlijk aangetroffen wordt voor de
uitoefening van je burgerlijke rechten en plichten
o Daar waar de overleden persoon zijn hoofdverblijf had ONGEACHT of hij daar
ook was ingeschreven in het bevolkingsregister
o NIET de plaats waar de persoon overlijdt, maar de woonplaats van de erflater
op het tijdstip van zijn overlijden
Vb. een persoon woont in Brugge, maar hij overlijdt in Berlijn, dan valt zijn
nalatenschap open in Brugge
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper simoensmarialaura2004. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
