Samenvatting
Samenvatting inleiding tot de sociologie
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Uitgebreide samenvatting voor het vak Inleiding tot de sociologie. Gebaseerd op de powerpoints en het boek.
[Meer zien]Voorbeeld 6 van de 131 pagina's
Voorbeeld 6 van de 131 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
2 beoordelingen
Door: tibodelcourt62 • 1 jaar geleden
Door: noravandenboer • 5 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Inleiding tot de sociologieDeel 1 Sociologie, een wetenschap van de samenleving
1 Op ontdekkingstocht door een bekend gebied? – over
de eigen aard van de samenleving
Sociologie komt van socius (= metgezel, societas = samenleving) en logos (= kennis, kunde,
wetenschap, weten)
Samenlevingen verschillen in waarden en opvatngen (vb. vrouwen mogen nu autorijden in
Saoedi-Arabië)
Sociologie – samenleving – sociaal handelen
Sociologie = een wetenschap op basis van theoretsche inzichten, over eigenaardigheden van
de samenleving
Samenleving = object van sociologie. Dit kan klein zijn (vb. gezin, universiteit) of groot (vb.
informatemaatschappij)
Sociaal handelen = er zijn bepaalde regels, men is steeds tot dezelfde soort aangetrokken
(vb. Antwerpenaars, Hollanders) “Soort zoekt soort”
Leren kijken:
Wij zien, horen, voelen veel maar missen zoveel informate dat wij nog moeilijk naar de kern
kunnen gaan en daar kans sociologie je helpen, vanuit een wetenschappelijk referentekader
We krijgen te veel prikkels en sommige dingen gaan verloren
Filmpje: we richten ons op de mensen en zien niet dat er iemand in een apenpak ertussen zit
te dansen
1.1 Een beeld van een titel
Het speelveld, de spelregels en de spelers
Het speelveld: vergelijking voor de samenleving
Spelregels: spelregels in de samenleving (vb. voor een rood licht stoppen)
o Soms wetelijk
o Soms gewoonten. We worden door sociologische gewoonten gestuurd
o Spelregels evolueren (vb. vroeger niet samenwonen)
Spelers: specifeke rollen(vb. vader, student, echtgenoot) op verschillende posites en
statussen (vb. werkloze, specialist) We interageren en communiceren met eigen ploegmaats
als met tegenspelers. Er is een bepaalde taakverdeling en hiërarchie tussen de posites. We
worden gedreven door verschillende moteven. We hebben ook neutrale waarnemers.
1.2 Het dagelijks leven door de bril van de socioloog
The sociological imaginaton necessitates above all, being able to think ourselves, away from
the familiar routnes of our daily lives in order to look anew.
1
, Neither the life of an individual nor the history of a society can be understood without under-
standing both. individu en samenleving hangen aan elkaar vast (vb. Vroeger
kostwinnaarsgezin en nu 2 loopbaangezin)
Seeing the strange in the familiar and the general in the partcular, linking our behaviors to
broader social forces. vb. Vroeger veel meer kinderen dan nu. Veel kinderen nu is not
done
The ability to see things socially and how things interact and influence each other.
The vivid awareness of the relatonship between experience and the wider society.
Waarom sociologie binnen je leertraject?
Een vraagstuk is niet uni-dimensioneel maar beter te begrijpen vanuit de combinate van
diverse disciplines, maatschappelijke impact van alle beslissingen bekijken
o Universitas: breed opgeleid
o Extra inzicht naar je beleid: sociaal beleid (vb. armoede)
Dat beoogt ook ‘social imaginatonn wat binnen het speelveld stapsgewijs wordt ontwikkeld
The sociological imaginaton enables us to graps history and biography and the relatons the two
within society (C. Wright Mills) vergemakkelijkt de ontwikkeling binnen ruime samenleving. Mens
is product van sociale achtergrond.
The social versus the individual: het persoonlijke (private of partculiere) beïnvloedt
maatschappelijke, historische condites (contngentes) en omgekeerd. (vb. nu veel meer vrouwen
aan universiteit)
Sociologische verbeelding (sociological thinking) = het vermogen om afstand te nemen van de
actuele toestand en een alternatef standpunt in te nemen. 3 componenten zijn hierin heel
belangrijk:
Geschiedenis: hoe kwam een samenleving tot stand en hoe verandert ze? (vb. katholieke
samenleving samenleving waar kerk veel minder aanwezig is)
Biografe: welke mensen bevolken een bepaalde samenleving?
Sociale structuur: hoe werken de maatschappelijke insttutes, wat zijn de dominante
insttutes, hou houden ze de maatschappelijke orde in stand? (insttute is vb. godsdienst of
economie: van industriële economie naar kenniseconomie) Insttutes evolueren
Gedrag van personen kan je maar begrijpen vanuit sociale context. Hier zit
er een vrouw op de grond en mensen kijken er op neer omdat ze daar zo zit
maar ze weten niet hoe het komt dat de vrouw daar zit en waarom.
Framen = waarom doen mensen iets. We gaan op zoek naar verbanden.
Vb. Trump is vooral gekozen door laaggeschoolden in regions met
veel armoede
Vb. hooggeschoolden leven langer dan laaggeschoolden door betere gezondheidszorg, sport
Voorbeeld: Sociologische imaginate en ‘Tea drinkingn
2
, Soms een voorbeeld of signaal van goede gezondheid
Kan een tradite of ritueel zijn waarbij mensen uit tradite elke dag op bepaalde momenten
thee drinken
Kan gezien worden als een type ‘drugn waarbij kofe cafeïne bevat en de theedrinker geen
cafeïne wenst te gebruiken
Het kan eveneens een sociale actviteit omvaten: ‘meetng for tean. De focus ligt minder op
het drinken als consumpte en meer op het mekaar ontmoeten (‘den gezelligheid)
Over eten en drinken:
Wel of geen varkensvlees, ander eten in het weekend als in de week. Dit is maatschappelijk
bepaald.
Hoe mensen omgaan met voedsel en drank is ingebed in de sociale en culturele contex (vb.
met stokjes eten, met rechterhand)
Verandering in sociale patronen aan de hand van kookboeken: nu veel meer aandacht voor
wereldkeuken door toegenomen reislust en multculturele samenleving
Kofedrinken is niet langer meer alledaags maar het is een deel geworden van onze sociale
rituelen en heef een symbolische waarde gekregen. Bij ons is het een sociaal aanvaarde drug
maar in sommige culturen is dat niet maar daar worden dan andere roesmiddelen
getolereerd
Over sport:
Ook de vrijetjdsactviteit krijgt een sociaal gekleurd kaartje. Hoge sociale status (vb.
veldhockey, skiën, windsurfen, tennis en zeilen), lage sociale status (vb. wielrennen,
hengelen, boksen, boogschieten en worstelen)
Hoe kleiner de bal, hoe hoger de sociale klasse en hoe duurder de sport
Sport is een drager van symbolische codes van smaken en leefstjlen
o Lijf-aan-lijsporten arbeidersklasse
o Meer afstand en fnesse met hulpmiddelen die afstandelijkheid suggereren zoals
hockeystcks, rackets en golfclubs
Over lifestyle en lijfstjl:
De buitenkant van de mens wordt sociaal ingevuld. Men wil een gebruind en energiek
lichaam met lange benen en smalle heupen, rimpelloos en geen vet. Men maakt het lichaam
naar de maatschappelijke idealen
De lifesyle-industrie dringt via massamedia nieuw cultuur- en lichaamsidealen op aan de
provincialen. Als de look is overgenomen door de brede lagen van de samenleving dan
verliest ze haar trendy monopoliekarakter
Over liefde:
Vroeger gearrangeerde huwelijken, nu soort zoekt soort (hetzelfde geloof, studie, binnen
hetzelfde sociale milieu
Er is ook sociale druk van de sociale omgeving (gearrangeerde huwelijken of afeuring van
partners door vrienden of roddels)
3
,‘Alles is contngent maar niet arbitrairn
Iets is contngent als het anders had kunnen zijn dan het nu is
Arbitrair = willekeurig. Het is niet omdat een bepaald gebruik of een bepaalde handeling ook
anders had kunnen zijn, dat er geen goede redenen bestaan dat ze in onze samenleving die
vorm aannemen en geen andere
Padafankelijkheid = gebeurtenissen uit het verleden zijn van invloed op latere toestanden
en ontwikkelingen
1.3 Een stap verder
Meestal geven we antwoord op vragen vanuit ons ‘gezond verstandn. Het is kennis die op onze
dagelijkse ervaringen is gebaseerd en aan de hand waarvan we zin geven aan de situates waarmee
we worden geconfronteerd
1.3.1 Echtscheiding
Het aantal echtscheidingen stjgt. Dit komt door:
o Sociale controle is minder sterk (familie + kerk)
o Een vrouw heef een man niet meer nodig
o Doordat de vrouw gaat werken, heef ze meer sociale contacten (sneller relate)
o Qua spelregels veel gemakkelijker
o We leven langer, vroeger sterf 1 van de partners sneller
We gaan meer samenwonen dan trouwen
Alleenstaande vrouwen met kinderen zijn eenk groep waar sociale zekerheid niet aan denkt
o Hoger risico op armoede
o Vele kinderen leiden onder scheiding van ouders kans dat ze zelf later scheiden
stjgt samenlevingsvormen complexer
1.3.2 Zelfdoding
Men is zo geïsoleerd door de sociale omgeving dat men het niet meer ziet ziten
Teveel en een gebrek aan sociale integrate leidt tot meer zelfdodingsgedrag, ook
desintegrate van de groep zelf leidt tot een verhoging van zelfdodingsneiging omdat het
individu zonder morele en sociale steun wordt gelaten
Men doet dit soms ook uit fatalisme (vb. zwarte slaven in Amerika of de IS-strijder die bereid
is om te sterven voor zijn ideologie)
1.3.3 Arbeid
Waarom is arbeid belangrijk? Marie Jahoda deed een onderzoek bij mensen die gewerkt hadden bij
een fabriek die men gesloten had.
Inkomen verwerven
Zelfontplooiing
Structuur aan leven
Sociale contacten
Job bepaalt status
als je een job verliest, verlies je veel dingen die belangrijk zijn in het leven
4
,Hoe langer iemand werkloos is, hoe dramatscher voor de kansen om ooit weer volwaardig
geïntegreerd te raken op de arbeidsmarkt = ‘litekenn-eeect
Job demand-job control model van Karasek
Linksboven: zinloos werk (vb. boswachter: veel vrijheid maar
niets te regelen)
Rechtsboven: actef werk (vb. Hoogleraar: veel regelen, veel
stress)
Linksonder: passief werk (vb. Straatkeerder: frustrerende job)
Rechtsonder: slopend werk (vb. Treinbegeleider: veel gezever maar kan er eigenlijk niets aan
doen)
enkel de acteve jobs maken de mensen niet ziek
1.3.4 Ziekte en dood
Mensen met een lagere sociale status leven minder lang en hebben meer
gezondheidsproblemen. Ze leven in onveiligere buurten, in ongezondere woningen met
minder leefruimte, slechtere arbeidsomstandigheden, lager loon, minder gezond voedsel,
minder sport
1.4 Een eerste defnitie van sociologie
Sociologie = de wetenschap die de maatschappelijke patronen en structuren bestudeert, in hun
ontstaan, voortbestaan en veranderen, en tevens het sociale handelen van mensen in de interacte
met deze patronen en structuren. Patronen: gedragspatronen + opvatngen
Samenlevingen (historisch) veranderen doorheen de tjd
Samenleving houdt niet op met bestaan aan de grens van een land. Er is veel globalisering en
geen natestaten meer. Ook het klimaat is een probleem dat wereldwijd is
Inzicht in globalisering is relevant voor
sociologisch begrip of verbeelding van het
sociale leven vandaag
1.5 Conclusie
De samenleving is het object van de sociologie. Een bepaalde ordening van de wijze van
samenleven (als sociaal feit), dus volgens regelmaten of routnes binnen een sociale ruimte
(territorium) en sociale tjd. samenleving functoneert als een horloge, vanalles moet op
elkaar afgesteld staan
Rode draad binnen sociologie? zie schema
Sociologie als wetenschap
o Het vaststellen van een statstsch verband + het
begrijpen van dat verband in termen van
verwachtngen (hypothesen) = verklaren in de
sociologie
o Wetenschap
5
, Leren denken in de abstracte
Oorzaak en gevolg
Onafankelijke en afankelijke variabelen
Antecedenten en consequenten
= academisch referentekader
o Voorbeeld: wat is het verband tussen opkomst tweeverdienersgezin (OV) en groei
echtscheidingsfenomeen (AV)?
Focus sociologie
o Sociologie onderzoekt individuelen in hun sociale
context
o Verbindt je persoonlijke biografe aan de globale
geschiedenis wanneer je sociologische
verbeelding ontwikkelt
Veel extra visuals:
htps://www.youtube.com/channel/UCHxr5A_W-
yzZ9eWCwcejtzQ
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ann-sophielenaerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen