LEERINHOUDEN HB
0. Introductie
- Visies op leren (behaviorisme, cognitivisme, constructivisme (kort))
- Organisatie (micro, meso, macro (kort))
DEEL 1: LEREN EN INSTRUCTIE DOOR EEN HEDENDAAGSE BRIL
Update basiscompetenties leraar
Referentiekader: leren en instructies door een hedendaagse bril
Onderzoeksevidentie
Hattie (over wat echt het verschil maakt) 35-41
- Effect size d > .40
- Hoe belangrijk is het effect?
Dimensies 42-45
- Actoren, aggregatieniveau, didactisch handelen, context, organisatie
Figuur: het referentiekader 45-48
- De instructieverantwoordelijken (impact van leraar op leerprestaties van de
lerende, professionalisering)
- HB: Concrete verwachtingen van leerlingen over hun leraar
- De lerende (effect kenmerken lln (bv gender, voorkennis, inschatten eigen
prestaties) op leerprestaties)
- Context (microniveau (de leerling die opgroeit in gezin, buurt en regio),
interactie-effect lln context)
- Organisatie (vb verbouwing, labo’s op school, andere ruimtes, budget, …)
Over leren en instructie
- Wat is leren? (mentaal proces, permanente capaticiteitsverandering,
intentioneel, instructies)
Conjecture Mapping (designing for learning activities)
- Een theorie die uitlegt hoe leeractiviteiten en leeruitkomsten eruit zien.
- 3 building blocks: (1) Design features (onderwijsontwerpen) (2) Enactment
Processes (leeractiviteiten) en (3) Learning outcomes (leeruitkomsten)
Figuur: het referentiekader (microniveau) 48-78
- Didactisch handelen (instructieactiviteiten (toetsing, leerstof, media, didactische
werkvormen, leerdoelen), instructie (5 beslissingen om leerlingen aan het werk
te zetten), effect op leerprestaties volgens Hattie, huiswerk weg?, belang
formuleren leerdoelen (feed-up, feedback, feed forward), welke instructie werkt
het beste?, hoge prestaties eisen => Complex!)
- Constructive Alignment
- Effect van huiswerk
Leren en instructie op school- of opleidingsniveau (referentiekader: mesoniveau) 78-89
- Context (mesoniveau bv. Uniform/laptop op school), concept ”brede school”)
- Lerende (mesoniveau bv. Leerlingenkenmerken per school)
- Organisatie (mesoniveau)
- Actoren (mesoniveau bv. Ouderraad, scholierenraad, begeleiding)
1
, - Didactisch handelen (mesoniveau, bv keuze handboeken, dezelfde 4
componenten)
- Welke contextvariabele hebben het grootste effect op leerprestaties? SES
Referentiekader: MACRONIVEAU (leren en instructie op beleidsniveau) 91-99
- Context (bv gelijke onderwijskansen)
- Actoren (bv. Klascement, studietoelagen, vlaamse scholierenkoepel
- Didactisch handelen (slechts 2 componenten (!!) leerdoelen en evaluatie
(inspectie))
DEEL 2: THEORETISCHE STROMINGEN
Mythes
SCHEMA: Visies op leren
Voorbeelden Behaviorisme, Cognitivisme en Constructivisme 117-130
Behaviorisme (Visie op leren) 131-135
- Stimulus Respons
- Ivan Pavlov
- John Broadus Watson (de rat van Watson – little Albert Experiment)
- De duif van Burrhus Frederic Skinner (verschil klassieke en operante
conditionering)
- Thorndike (4 wetten over leren na het geven van een stimulus)
o Law of effect (belonen en straffen. Bv. Bonussen uitdelen)
o Law of exercise (focus op herhaling)
o Law of readiness (focus op opbouw van kennis)
o Associative Shifting
- Skinner (prompting, chaining en shaping (successive approximation), expliciet
gedrag bespreken met de klas = precorrectieve aanpak).
Behaviorisme (visie op instructie) 159- 178
- Leerdoelen (taxonomie van Bloom)
- Combinatie van inhoudsniveau en gedragsniveau (+ oef. Blz 56-57) 162-163 &
- Mythes taxonomie van Bloom blz 280
- Feedback (feed up, theoretisch model van Susan Narciss (verficatieve, (taxonomie)
elobaratieve en suggestieve feedback) + minder sterke vormen van feedback +
- Directe instructie (master learning, 12 stappen) vernieuwing
- Video Self Modellig (blz 279)
- Behaviorisme samengevat (blz 63)
165-172
(feedback)
Cognitivisme (visie op leren) 135-152
- Informatieverwerkend model (limited capacity assumption)
- Theorie van multimediaal leren (tweekanalenprincipe, principe van beperkte
capaciteit, principe van actieve verwerking).
- Informatieverwerkend model (sensorisch geheugen, werkgeheugen en harde
schijf + chunking)
- Dual channel theory (Mayer)
- Stijgingsregens
2
