Samenvatting

Samenvatting Spijsvertering (Laleman)

Name: Samenvatting Spijsvertering (Laleman)
SKU: doc_4255454
Rating: 4.00 (1 reviews)
Author: zGNK

1 beoordeling

9 keer verkocht

Vak
Spijsvertering

Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

KU Leuven, 1e master - spijsvertering Dit document bevat de leerstof van prof. Laleman voor het vak 'spijsvertering' van de 1e master. Het is gebaseerd op de slides van in de lessen.

[Meer zien]

Voorbeeld 6 van de 58 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 17 januari 2024
Aantal pagina's 58
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

1 beoordeling

Door: camillelauwers • 3 maanden geleden

Volgen

zGNK Lid sinds 3 jaar 215 documenten verkocht

€7,99

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

INHOUD

Deel prof Laleman .................................................................................................................................................. 4
Hoofdstuk 1: acute leverziekten ............................................................................................................................. 4
Inleiding ............................................................................................................................................................... 4
Levertesten ......................................................................................................................................................... 5
Bilirubine ......................................................................................................................................................... 5
Aspartaat aminotransferase (AST) .................................................................................................................. 5
Alanine aminotransferase (ALT) ...................................................................................................................... 5
Lactaat dehydrogenase (LDH) ......................................................................................................................... 5
Alkalisch fosfatase (AF) ................................................................................................................................... 6
Gamma glutamyl transpeptidase (GGT) .......................................................................................................... 6
Protrombine tijd (PT, INR) ............................................................................................................................... 6
Albumine ......................................................................................................................................................... 6
Technische onderzoeken..................................................................................................................................... 6
Acute hepatitis .................................................................................................................................................... 8
Symptomen ..................................................................................................................................................... 8
Biochemische afwijkingen ............................................................................................................................... 8
Oorzaken ......................................................................................................................................................... 8
Hepatitis A (HAV) – infectieus viraal hepatotroop ...................................................................................... 9
Hepatitis B (HBV) – infectieus viraal hepatotroop .................................................................................... 10
Hepatitis D (delta) – infectieus viraal hepatotroop ................................................................................... 11
Hepatitis C (HCV) – infectieus viraal hepatotroop .................................................................................... 11
Hepatitis E (HEV) – infectieus viraal hepatotroop ..................................................................................... 12
Gele koorts virus – infectieus viraal niet-hepatotroop ............................................................................. 12
Brucellose – infectieus niet-viraal ............................................................................................................. 13
leptospirosis – infectieus niet-viraal ......................................................................................................... 13
Q-fever – infectieus niet-viraal.................................................................................................................. 13
DILI – toxisch ............................................................................................................................................. 14
Acuut leverfalen ............................................................................................................................................ 16
Hoofdstuk 2: chronische leverziekten ................................................................................................................... 17
Schade evalueren .............................................................................................................................................. 17
Symptomen ....................................................................................................................................................... 17
Oorzaken ....................................................................................................................................................... 18
Hepatitis B (HBV) – infectieus viraal .......................................................................................................... 18
Hepatitis D (delta) – infectieus viraal hepatotroop ................................................................................... 19
Hepatitis C (HCV) – infectieus viraal hepatotroop .................................................................................... 20

Inhoud 1

, Hepatitis E (HEV) – infectieus viraal hepatotroop ..................................................................................... 20
Chronische auto-immune hepatitis – inflammatoir .................................................................................. 21
Inleiding – cholestatisch ............................................................................................................................ 22
Primaire biliaire cholangitis (PBC) – cholestatisch .................................................................................... 22
Primaire scleroserende cholangitis (PSC) – cholestatisch ......................................................................... 23
Hemochromatose – metabool .................................................................................................................. 24
Ziekte van Wilson – metabool ................................................................................................................... 25
Alfa-1-antitrypsine deficiëntie (A1AT) – metabool ................................................................................... 26
Metabolic dysfunction associated steatotic liver disease (MASLD) – steatotic liver disease (SLD) .......... 27
Alcohol associated steatotic liver disease (ALD) – steatotic liver disease (SLD) ....................................... 28
Alcoholische steatohepatitis (ASH) – steatotic liver disease (SLD) ........................................................... 30
Metabolic dysfunction and alcohol intake (combinatie: MetALD) – steatotic liver disease (SLD) ............ 31
Specific aetiology SLD – steatotic liver disease (SLD) ................................................................................ 31
Cryptogene SLD – steatotic liver disease (SLD) ......................................................................................... 31
Hoofdstuk 3: cirrose en complicaties .................................................................................................................... 32
Cirrose ............................................................................................................................................................... 32
Oorzaken ....................................................................................................................................................... 32
Symptomen ................................................................................................................................................... 33
Technische onderzoeken............................................................................................................................... 33
Behandeling .................................................................................................................................................. 33
Complicaties door portale hypertensie ............................................................................................................. 34
Gastro-oesofagale varices bloeding .............................................................................................................. 34
Congestieve gastropathie – gastrisch antrale vasculaire ectasie (GAVE) ...................................................... 36
Ascites ........................................................................................................................................................... 36
Hepatorenaal syndroom ............................................................................................................................... 38
Hepatopulmonaal syndroom ........................................................................................................................ 38
Portopulmonaire hypertensie ....................................................................................................................... 39
Complicaties door leverinsufficiëntie................................................................................................................ 39
Hepatische encefalopathie............................................................................................................................ 39
Acuut op chronisch leverfalen (ACLF) ............................................................................................................... 41
Hoofdstuk 4: benigne aandoeningen van de pancreas ......................................................................................... 42
Anatomie pancreas ........................................................................................................................................... 42
Fysiologie pancreas ........................................................................................................................................... 42
Evaluatie pancreasschade en -functie ............................................................................................................... 43
Benigne aandoeningen van pancreas ............................................................................................................... 43
Congenitale pancreas pathologie .................................................................................................................. 43
Pancreas divisum....................................................................................................................................... 43

Inhoud 2

, Pancreas annulare ..................................................................................................................................... 44
Acute pancreatitis ......................................................................................................................................... 44
Chronische pancreatitis................................................................................................................................. 47
Hoofdstuk 5: vasculaire aandoeningen van de lever ............................................................................................ 50
Vasculaire anatomie van de lever ..................................................................................................................... 50
Vasculaire aandoeningen van de lever ............................................................................................................. 50
Vena porta trombose .................................................................................................................................... 50
Syndroom van Budd-Chiari (BCS) .................................................................................................................. 51
Sinusoïdaal obstructie syndroom (SOS) ........................................................................................................ 52
Ziekte van Rendu-Osler-Weber (hereditaire hemorragische teleangiëctasie – HHT) ................................... 52
Porto-sinusoïdaal vasculaire stoornis (PSVD) ................................................................................................ 53
Hoofdstuk 6: zwangerschap en leverziekte .......................................................................................................... 54
Leverproblemen in de zwangerschap ............................................................................................................... 54
Hyperemesis gravidarum .............................................................................................................................. 54
Intrahepatic cholestasis of pregnancy (ICP) .................................................................................................. 55
HELLP syndroom............................................................................................................................................ 55
Acute fatty liver of pregnancy ....................................................................................................................... 56
Hoofdstuk 7: icterus .............................................................................................................................................. 57
Vormen en oorzaken van icterus ...................................................................................................................... 57
Stappenplan diagnose ....................................................................................................................................... 57

Inhoud 3

,DEEL PROF LALEMAN
HOOFDSTUK 1: ACUTE LEVERZIEKTEN

INLEIDING

Opbouw van de lever

- Lever < 4 lobben
o Lobus quadratus
o Lobus caudatus
o Lobus dextra
o Lobus sinistra
o Anterior: ligamentum falciforme -> ligamentum teres
- Lever < 8 segmenten → belangrijk voor chirurgie (segmentectomie)

Biliaire anatomie

- Gal: 600 ml/dag
- Intrahepatische galcanaliculi -> d hepaticus -> d choledochus (+ d cysticus uitmonden) -> duodenum
thv papil van Vater

Functies van de lever

1. Synthese
• Eiwitten
• Lokaal binden
• Lokaal enzymatisch
• Exportproteïnen (albumine, stollingseiwitten, glyco- en lipoproteïnen)
• Koolhydraten
• Glucose laatste voeding (1-2u)
• Glycogeen reserve (4-12u)
• Ketonen via vetzuuroxidatie (3-4u)
• Gluconeogenese (aanmaak glucose uit AZ)
• Cholesterol en triglyceriden
• Galzuren en hormonen
2. Afbraak
• Xenobiotica en toxines
• Ureum cyclus (NH3)
• Bilirubine
• Glycogenolyse (glycogeen afgebroken tot glucose)
• => wateroplosbaar maken en excreteren via gal, stoelgang
3. Stockeren
• Glycogeen (100 g)
• Vitamine A, D, E, K, B12
• Ijzer (ferritine)
• Koper
4. Immunologisch
• Aangeboren (innate) en verworven (adaptive) immuniteit
• Tolerantie
• Cytokineproductie en regulatie

Deel prof Laleman 4

,Functie van gal

- Emulgeren vetten tot micellen
- Hulp bij absorptie van vetoplosbare vitamines (A, D, E, K)
- Excretie van afvalstoffen (bilirubine)
- Bufferen maagzuur (alkalische pH 7,5-8)
- Bacteriostatisch/bactericide werking (IgA)

LEVERTESTEN

Geen functie testen

- Synthese functie: PT, albumine
- Excretie functie: totaal bilirubine, ammoniak
- Hepatocellulaire necrose: AST, ALT, LDH
- Cholestase: alkalisch fosfatase (AF), GGT
 Nooit op zichzelf interpreteren, wel in gebruik van klinische context
 Aanvullen met anamnese en KO

BILIRUBINE
RBC -> Hb -> globine + heem -> bilirubine (ongeconjugeerd, binden aan albumine) -> bilirubine (geconjugeerd,
in lever) -> urine, faeces

Problemen

- Hemolyse (afbraak RBC tot Hb)
- Competitie met binding albumine
- Conjugatiestoornis of leverceldysfunctie (geen °geconjugeerd bilirubine)
- Galwegobstructie (problemen afvoer)

ASPARTAAT AMINOTRANSFERASE (AST)
- Productie AST in hart, spieren, lever (lager thv: hersenen, RBC, pancreas, nieren)
- Lektest: weefselschade -> vrijkomen AST (bloed)
o Myocardinfarct, rhabdomyolyse, spierdystrofie, hemolyse
o Hepatitis, ischemie, hepatotoxiciteit
 Niet per se leverprobleem!

ALANINE AMINOTRANSFERASE (ALT)
- Productie ALT in lever (lager thv: hart, spieren, nieren)
- Lektest: weefselschade -> vrijkomen ALT (in bloed)
o Myocardinfarct, rhabdomyolyse, spierdystrofie, hemolyse
o Hepatitis, ischemie, hepatotoxiciteit, galwegobstructie
 Meer leverspecifiek dan AST

LACTAAT DEHYDROGENASE (LDH)
- Productie LDH in hart, spieren, lever, hersenen, RBC, nieren
- Lektest: weefselschade -> vrijkomen LDH (in bloed)
o Vnl context ischemie
 Niet leverspecifiek!

Hoofdstuk 1: acute leverziekten 5

, ALKALISCH FOSFATASE (AF)
- Productie AF in lever, botten, placenta
- Indien op zichzelf gestegen (geïsoleerd) → bot, placenta nakijken (bv zwangerschap)
- Indien gestegen + GGT → cholestase
o Intra- of extrahepatisch
o Compressie, obstructie, infiltratie
o Zien na 24 u

GAMMA GLUTAMYL TRANSPEPTIDASE (GGT)
- Productie GGT in lever (lager thv: hart, nieren, darmen)
- Indien gestegen + AF → cholestase
- GGT/AF > 2,5 → suggestief voor EtOH
- Kan ook stijgen bij: anticonceptiepil, steatose

PROTROMBINE TIJD (PT, INR)
- Productie stollingsfactoren in lever
- Merker voor acute leverziekten!
- Kan ook dalen bij: hypovitaminose K, anticoagulantia, hemofilie, DIC
 Beste lever ‘functie’ test!

ALBUMINE
- Productie albumine in lever (hepatocyten -> 10 g/dag)
- Merker voor chronische leverziekten!
- Kan ook dalen bij: malnutritie, nefrotisch syndroom, protein-losing enteropathy

Functies

- Oncotische druk
- Oplosbaarheid, transport, metabolisme
- Anti-oxidant
- Immunomodulatie
- Endotheliale stabilisatie
- Hemostatische effecten
- Capillaire permeabiliteit

TECHNISCHE ONDERZOEKEN
Echo abdomen CT abdomen

- Geen RX stralen (+) - Morfologie (+)
- Vlot beschikbaar (+) - Vascularisatie (+)
- Goedkoop (+) - 3 fasen (+)
- Snel (+) - Snel (+)
- Operator-dependent (-) - RX stralen (-)
- Redelijk duur (-)
- Contrast -> allergie (-)

Hoofdstuk 1: acute leverziekten 6

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.