100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Bouwstenen van de taal: extra uitleg €14,49   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Bouwstenen van de taal: extra uitleg

 6 keer bekeken  0 keer verkocht

Dit document is een uitgebreide uitleg over de samenvatting die u ook op mijn account kunt vinden. Dit helpt om de leerstof beter te begrijpen, met de bijhorende fotootjes. Hierin wordt alles duidelijk uitgelegd, maar niet in een "samenvatting stijl". Helemaal op het einde van dit document kunt u o...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 52  pagina's

  • 17 januari 2024
  • 52
  • 2023/2024
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (11)
avatar-seller
TaalkundeVUBSTUDENT
Table of Contents
Inleiding............................................................................................................................. 4
Hoeveel talen zijn er? .................................................................................................................4
Hoeveel sprekers hee5 een taal? ................................................................................................4
Waar komen talen vandaan? ......................................................................................................4
Wetenschappelijke verklaringen ...................................................................................................................4
Geografische verklaringen .............................................................................................................................5
Een defini;e van taal ..................................................................................................................5
Een voorbeeld van de compara<eve methode .............................................................................................6
Ferdinand de Saussure en het ontstaan van de moderne taalkunde ............................................6
Navolgers van de Saussure ..........................................................................................................8
De Praagse school .........................................................................................................................................8
Amerikaans structuralisme............................................................................................................................9
Noam Chomsky (2de grote naam in taalkunde) ............................................................................9
Chomsky als taalkundige ...............................................................................................................................9
Chomsky als filosoof ....................................................................................................................................10
Chomsky als ac<vist ....................................................................................................................................10
De opvaKngen van Chomsky .................................................................................................... 10
Fone-ek en fonologie....................................................................................................... 12
Menselijke spraak ..................................................................................................................... 12
Fone;ek en fonologie ............................................................................................................... 12
Defini<es: fone<ek en fonologie .................................................................................................................12
IPA ............................................................................................................................................ 13
consonanten ................................................................................................................................................14
Klinkers ........................................................................................................................................................14
Dis<nc<eve paren........................................................................................................................................14
Anatomische en fysiologische correlaten .................................................................................. 14
Ademhaling: proces.....................................................................................................................................15
Stemgeving: proces .....................................................................................................................................15
Resonan<e: proces ......................................................................................................................................15
Ar<cula<e: proces .......................................................................................................................................16
Klinkers ..................................................................................................................................... 16
Hoogte .........................................................................................................................................................16
realisa<e vooraan of achteraan ..................................................................................................................17
Gerondheid .................................................................................................................................................17
Frequen<es .................................................................................................................................................17
DiRong .........................................................................................................................................................17
Consonanten ............................................................................................................................ 17
Manier of wijze van ar<cula<e ....................................................................................................................18
Plaats van ar<cula<e ...................................................................................................................................18
Stemhebbend vs stemloos ..........................................................................................................................19
Foneemontwikkeling en fonologische ontwikkeling .................................................................. 19
Fonologische processen: .............................................................................................................................19

, Coar;cula;e ............................................................................................................................. 20
Klemtoon .....................................................................................................................................................20

Pragma-ek ...................................................................................................................... 20
Context ..................................................................................................................................... 21
Presupposi;e ............................................................................................................................ 21
deixis ........................................................................................................................................ 21
Taalhandelingen (Aus;n) .......................................................................................................... 22
3 deelhandelingen .................................................................................................................... 22
Locu<e .........................................................................................................................................................22
Illocu<e........................................................................................................................................................22
Perlocu<e ....................................................................................................................................................22
Taalhandelingen (Searle) ........................................................................................................... 23
taxonomie van illocu<e ...............................................................................................................................23
Speech act theory (Searle) ..........................................................................................................................23
Indirecte taalhandelingen (Searle) ............................................................................................ 24
Beleefdheid (Brown and Levinson) ............................................................................................ 25
Posi<eve beleefdheidsstrategieën ..............................................................................................................25
Nega<eve beleefdheisstrategieën ...............................................................................................................25
samenwerkingsprincipe en conversa;onele maximes (Grice) .................................................... 25
Morfologie ....................................................................................................................... 26
Inleiding ................................................................................................................................... 26
Wat is een woord?.......................................................................................................................................26
Tokens/ types, inhoudswoorden en func;ewoorden ................................................................. 27
Morfologie ................................................................................................................................ 28
Morfemen en allomorfen .......................................................................................................... 29
Soorten morfemen ......................................................................................................................................30
Allomorf ......................................................................................................................................................31
Uitzonderingen: portemanteaumorfemen en confixen ..............................................................................31
Soorten morfemen: kort samengevat .........................................................................................................32
Flexie ........................................................................................................................................ 32
Woordvorming.......................................................................................................................... 32
Composi<e ..................................................................................................................................................33
De deritva;e/ de afleiding ........................................................................................................ 34
Affixen (=suffix en prefix) = WVM (woordvormingsmorfeem) ....................................................................34
Conversie: verandering van woordsoort zonder morfologische verandering .............................................35
Gemo;veerdheid/mo;va;e ..................................................................................................... 35
Volledig gemo<veerde woordcombina<es..................................................................................................35
Gedeeltelijk gemo<veerde woordcombina<es ...........................................................................................35
Geïdiomiseerde woordcombina<es ............................................................................................................36
Ongemo<veerde woordcombina<es...........................................................................................................36
Fone<sch gemo<veerde woordcombina<es ...............................................................................................36
Uitzonderingen/ bijzonderheden .............................................................................................. 36
Kofferwoorden/ samensmel<ngen..............................................................................................................36
Verkor<ngen en legerwoorden ...................................................................................................................36
Verdubbelingen ...........................................................................................................................................36

, Ontleningen/ leenwoorden .........................................................................................................................37
Neologismen ...............................................................................................................................................37

Seman-ek ........................................................................................................................ 37
Betekenis is overal .................................................................................................................... 37
Klanken .................................................................................................................................... 37
Iconiciteit .....................................................................................................................................................37
Klanken, de sociale betekenis......................................................................................................................38
Zinnen ...................................................................................................................................... 39
“colorless green ideas sleep furiously” – Chomsky .....................................................................................39
Types betekenis ........................................................................................................................ 39
Lexicale betekenis .......................................................................................................................................39
Gramma<cale betekenis..............................................................................................................................40
Zinsbetekenis...............................................................................................................................................40
Seman<sche betekenis ................................................................................................................................41
Seman;sche theorieën ............................................................................................................. 42
Componen<ële analyse ...............................................................................................................................42
Prototypegebasseerde seman<ek ...............................................................................................................43
Theorie van conceptuele metafoor .............................................................................................................44
Metonymie ..................................................................................................................................................44
Seman<ek en pragma<ek: verschillen? .......................................................................................................44
Syntaxis ........................................................................................................................... 45
Wat is syntaxis? ........................................................................................................................ 45
Competen;e ............................................................................................................................. 45
Aanvaardbaarheid .................................................................................................................... 45
Taaltypologie ...............................................................................................................................................45
Lexicale categorieën, parts of speech, woordklassen, natures ................................................... 45
Overeenkomst syntaxis ............................................................................................................. 46
Aeankelijkheidssyntaxis ........................................................................................................... 47
Cons;tuerende syntaxis ............................................................................................................ 47
Hoe vindt men de bestanddelen/ onderdelen? ..........................................................................................48
Basisbegrippen ............................................................................................................................................50
Boom metafoor ...........................................................................................................................................50
Familie metafoor .........................................................................................................................................51
Onderschikte bijzinnen................................................................................................................................51
Recursie .......................................................................................................................................................51
Structuur hee5/ is betekenis of leidingen hebben zin ............................................................... 52
Informa<estructuur .....................................................................................................................................52

, Inleiding
Hoeveel talen zijn er?
Dit is niet echt bekend. Er zouden momenteel ongeveer 7168 talen zijn in de wereld, maar
dit getal staat nooit écht vast. Er worden namelijk nog steeds nieuwe talen ontdekt en er
sterven ook jaarlijks een aantal talen uit. Nieuwe talen worden bijvoorbeeld gecreëerd door
onder andere kolonialisme of de opsplitsing van landen (al is de opsplitsing van landen niet
alEjd een taalkundige kwesEe, maar vaak een naEonalisEsche of poliEeke kwesEe). TensloHe
veranderen talen steeds, en kunnen ze ontwikkelen tot een nieuwe taal. Een voorbeeld
hiervan is het Afrikaans.

Hoeveel sprekers hee3 een taal?
Dit is ook niet duidelijk. Er zijn namelijk veel mensen die in een meertalige omgeving zijn
opgegroeid (bijvoorbeeld Brussel) en die dus meertalig zijn. Dit maakt het moeilijk om de
exact aantal sprekers te meten. Nog een aantal redenen waarom het aantal sprekers nooit
exact zou kunnen zijn, zijn onder andere: methodologische problemen, de gelimiteerde
toegankelijkheid van enkele gebieden, mogelijke ongeleHerdheid van mensen en enkele
moeilijke poliEeke omstandigheden (de oorlog in Oekraïne, of het feit dat sommige regimes
een taal verbieden, zoals het Catalaans in Ejden van Franco. Het zou dan te gevaarlijk zijn om
je te uiten als een spreker van deze taal).

Waar komen talen vandaan?
Er zijn twee manieren om naar de oorsprong van talen te kijken. De wetenschappelijke
verklaring behandelt het ontstaan van talen (waarom zijn ze ontstaan?). De geografische
verklaring behandelt de plaats van het ontstaan van de talen (waar zijn ze ontstaan?).
Wetenschappelijke verklaringen

Onwetenschappelijke verklaring
De onwetenschappelijke verklaring beweert dat talen ontstaan zijn door een goddelijke
intervenEe. In dit geval gaat het over mythes. Denk maar aan de Toren van Babel.
De Toren van Babel is een bijbelverhaal dat gaat over een volk dat een toren bouwde om tot
aan God te geraken, en zo even mach<g te worden. God stak daar een stokje voor en zorgde
ervoor dat ze allemaal een andere taal spraken, en daarom niet meer met elkaar konden
communiceren. De bouw van de toren werd nadien gestaakt, en de mensen verspreiden zich
over de hele wereld.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper TaalkundeVUBSTUDENT. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€14,49
  • (0)
  Kopen