Bron: lessen en powerpoints gegeven door prof. Eileen Tang 1
, 1. Introduc+e
Waarom is PDT (= psychodynamische therapie) belangrijk?
- Dodo bird verdict: “Everybody has won, and all must have prizes”
o Sinds Rozensweig en zeker vanaf Luborsky, Singer en Luborsky: alle therapieën
zijn even effecOef
§ Het belang van non-specifieke factoren is groter dan het belang van
therapie-specifieke factoren in het bepalen van de therapie-uitkomst
§ Maw het belang van non-specifieke factoren is veel groter dan dat wat
specifiek zou zijn aan een bepaalde therapiestroming
o Het is veel belangrijker dat mensen, die hulp nodig hebben, gewoon een
therapie aangeboden krijgen ipv een hele specifieke vorm van therapie
- TherapeuOsche relaOe is een zeer belangrijke factor in het bepalen van het aandeel
verklaarde varianOe in de therapie-uitkomst
o De diagram toont het aandeel van verschillende factoren in hoe goed iemand
het doet na de behandeling
o 4 grote groepen van factoren hebben hier een aandeel in:
§ Cliëntvariabelen en extratherapeuOsche gebeurtenissen (40%)
• Ligt buiten de controle van de therapeut
§ TherapeuOsche relaOe (30%)
• Non-specifiek
• Gaat puur over de soort relaOe die we aanbieden
• Maakt niet uit of je gedragstherapeut, psychodynamisch
therapeut, systeemtherapeut,… bent
§ Techniek en modelspecifieke factoren (15%)
• Stromingspecifiek
§ Placebo- en verwachOngseffecten (15%)
• Placebo-effect: het plannen van een 1ste sessie op zich is al
helpend
o Maw de hulpverlener hee] impact op 60%
- Conclusie: dit impliceert dat psychodynamische therapie, zoals andere
psychotherapeuOsche stromingen, voor verschillende vormen van psychopathologie
een effecOeve, en dus te overwegen, opOe kan zijn
3 grote groepen binnen de hedendaagse PDT:
- Psychoanalyse (niet kennen)
o Oudste vorm
o Veel skills nodig om dit te beoefenen
o Empirische steun dat dit werkzaam is
- Langdurende psychodynamische psychotherapie
o Meer dan 16 sessies of 6 maanden
o Meer Ojd om diepgaand te gaan
- Kortdurende psychodynamische psychotherapie
o Max 16 sessies
o Meestal 1x per week
o Totale duur: 4-6 maanden
Bron: lessen en powerpoints gegeven door prof. Eileen Tang 2
,Deze 3 groepen vertrekken allemaal vanuit dezelfde basisassumpOes en -principes
- Het verschil tussen de groepen zit in kwanOteit ipv in kwaliteit
- Uitvoering is anders omdat het doel anders is
o Hoe minder Ojd je hebt, hoe meer je met kortetermijndoelen gaat werken
o Hoe meer Ojd je hebt om diepgaand te gaan, hoe meer je werkt met
langetermijndoelen
Mechanismen van verandering in PDT: wat maakt dat PDT werkt?
- Gemeenschappelijke factoren met andere therapiestromingen
o Mogelijkheid om cliënt te betrekken
o Vermogen om een goede therapeuOsche allianOe te ontwikkelen en te
onderhouden en om het perspecOef en het algemene ‘wereldbeeld’ van de
cliënt te begrijpen
o Vermogen om om te gaan met emoOonele inhoud
o Vermogen om eindes in therapie te beheren
o Vermogen om de relevante geschiedenis van de cliënt en de geschiktheid voor
intervenOe te beoordelen
o Vermogen om deel te nemen aan en voordeel te halen uit supervisie
- Onderscheidende kenmerken houden een grotere focus/klemtoon in op:
o Affect en emoOonele expressie
o Verkenning van de neiging van paOënten om onderwerpen te vermijden
o IdenOficaOe van terugkerende patronen in gedrag, gevoelens, ervaringen en
relaOes
o Focus op het verleden en zijn invloed op het heden
§ De persoon die de cliënt geworden is, kan die niet geworden zijn als
zijn/haar ervaringen in het verleden anders waren geweest
§ Als het doel diepgaande persoonlijkheidsveranderingen is, dan moet je
begrijpen waar die huidige patronen vandaan gekomen zijn
§ Vanuit dat hernieuwde inzicht, kan je bewuster andere keuzes maken
o Focus op interpersoonlijke relaOes
o Verkenning van de therapeuOsche relaOe
§ Er wordt zeer expliciet aan de cliënt gevraagd om de relaOe met de
therapeut als focus te nemen
o Verkenning van wensen, dromen en fantasieën (voor- en onbewuste)
2. De basics
2.1 De basisassumpOes van psychodynamische therapie
BasisassumpOes van PDT
- OntwikkelingsperspecOef
- Rol van onbewuste moOvaOe en intenOonaliteit
- Overdracht van patronen van denken, voelen en handelen in vroegere relaOes naar
huidige relaOes
- Persoonsgericht perspecOef
- Erkenning van complexiteit
- Focus op innerlijke psychische wereld en psychologische causaliteit
Bron: lessen en powerpoints gegeven door prof. Eileen Tang 3
, - ConOnuïteit tussen normale en psychopathologische ontwikkeling
OntwikkelingsperspecOef
- Een ontwikkelingsgericht inzicht in psychopathologie staat centraal
- Psychodynamische theorieën zijn fundamenteel ontwikkelingspsychologisch en
ontwikkelingspsychopathologisch
o Uitgesproken klemtoon op de formaOeve rol van vroege levenservaringen op
latere psychische structuren en gedrag
§ -9 maanden tot 5 jaar is een enorm belangrijke periode waarin het
kind supersnel ontwikkelt en waarin er dingen kunnen gebeuren die
het kind later gaan vormen
§ We nemen aan dat de dingen die vroeg gebeurde formaOef (=
vormend) zijn geweest
• Dat hee] die cliënt gevormd tot de persoon die hij/zij nu is
• Belangrijke invloed die je niet kan negeren
§ Niet determinisOsch!
• Het zegt niets over de vorm van de invloed en in welke richOng
die de cliënt geduwd hee]
• Een gebeurtenis zorgt niet voor 1 enkele uitkomst
o Bv.: ouder verliezen dus je wordt zeker depressief
§ Er bestaat ook de mogelijkheid dat dat
overleden goed verwerkt wordt en het kind niet
depressief wordt
o De uitkomst wordt beïnvloed door de balans tussen
kwetsbaarheid en veerkracht (intra- en interpersoonlijk)
§ Het is dus probabilisOsch
• Het hee] een belangrijke doch complexe invloed, in interacOe
met de rol van geneOca, epigeneOca, en latere ervaringen en
omgevingsinvloeden
o Klemtoon op de geleidelijke ontwikkeling van mentale capaciteiten, waardoor
verschillende ontwikkelingsfasen verschillende manieren van de wereld
begrijpen en kennen met zich meebrengen
§ Soms kunnen we in bepaalde ontwikkelingsfasen, obv onze
capaciteiten, nog niet vanen wat ons overkomt
§ Aoankelijk van het ontwikkelingsstadium kan je bepaalde dingen
wel/niet begrijpen
• Bv.: 3-jarigen hebben nog geen doodsconcept
- Goed weten in welk ontwikkelingsstadium jouw cliënt zit
o Wat zijn de gewone ontwikkelingstaken geweest?
o Op welke manier hee] hij/zij deze volbracht?
o Wat is normaal in deze ontwikkelingsperiode, wat zie ik en hoe kan ik dit
begrijpen?
o Wat maakt dat hij/zij nu vast komt te zinen?
- Wordt empirisch ondersteund in wetenschappelijk onderzoek
Rol van onbewuste moOvaOe en intenOonaliteit
Bron: lessen en powerpoints gegeven door prof. Eileen Tang 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ryostox. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,90. Je zit daarna nergens aan vast.
