FARMACOLOGIE – NEUROLOGIE
Antiparkinsonmiddelen
Inleiding
Dopamine zelf kan niet gebruikt worden als geneesmiddel, want het geraakt niet
doorheen de bloedhersenbarrière. Levodopa kan dit wel.
Werkingsmechanisme
= enkel symptomatisch, zonder effect op progressie.
Doel: tekort aan dopamine oplossen.
Drie mogelijkheden
o Hoeveelheid dopamine verhogen
o Ervoor zorgen dat het niet sneller wordt afgebroken.
o Stoffen gebruiken die de werking van dopamine nabootsen: dit zijn
dopamine agonisten.
Groep 1: Levodopa
= kan wel door bloedhersenbarrière: het wordt in de hersenen omgezet tot
dopamine
Probleemstelling: levodopa wordt in de periferie omgezet tot dopamine
door het enzym dopadecorbaxylasie vooraleer het CZS kan bereiken.
o Hierdoor komt er minder dopamine in de hersenen.
o Er ontstaan dus ongewenste effecten doordat dopamine vrijkomt
buiten het CZS.
om dit op te lossen, worden benserazide en carbidopa gecombineerd met
levodopa: levodopa wordt dan minder afgebroken en kan ongehinderd door de
bloedhersenbarrière.
Groep 2: Catechol-O-Methyltransferase (COMT)
= enzym dat in de periferie levodopa afbreekt.
Wanneer COMT afgebroken wordt, dan blijft levodopa behouden waardoor
het centraal zenuwstelsel bereikt.
Groep 3: Dopamine-agonisten
= geneesmiddelen die het effect van dopamine in de hersenen nabootsen door te
binden op de dopaminereceptor. Het functieverlies wordt hierdoor deels hersteld.
deze antagonisten worden vaak gecombineerd met levodopa.
Groep 4: Monoamine-Oxidase-B-inhibitoren (MAO-B)
MAO-B breekt dopamine in de hersenen af. Als dit geremd wordt, dan kan
dopamine langer blijven werken.
Indicaties en interacties
Indicaties
, Motorische complicaties: levodopa en dopamine antagonisten (in alle
stadia van de ziekte)
o Levodopa kan opgesplitst worden doorheen de dag
o Levodopa vaak in combinatie met MAO-B-inhibitor of COMT-inhibitor
(= add-on-therapie): zo wordt de dosis dopamine afgebouwd/
verlaagd.
Psychische problemen
o Oplossing: verlagen van anticholinergica
Interacties
Levodopa in combinatie met eiwitrijke of ijzerrijke voeding: niet
toegestaan!
o De opname van levodopa wordt hierdoor verminderd.
o Oplossing: medicatie 1 uur voor of 1 uur na de maaltijd geven.
Antiparkinsonmiddelen in combinatie met antihypertensiva of nitraten
leiden tot orthostatische hypotensie.
Sedatieve werking: indien antiparkinsonmiddelen ingenomen worden met
alcohol.
Ongewenste effecten
Vroegtijdige en/ of dosisafhankelijke ongewenste effecten
o Obstipatie, nausea, orthostatische hypertensie.
Ongewenste effecten bij ouderen
o Psychische klachten, slaperigheid, slaapaanvallen, agitatie,
verwardheid, depressie enz.
Ongewenste effecten bij langdurige behandeling
o Wearing-off / eind van dosisverslechtering: geleidelijk afnemen van
werkingsduur.
o Dyskinesie
o On-off fenomeen: fasen van optreden en uitblijven van effect.
Voorbeelden van antiparkinsonmiddelen
Levodopa + dopadecarboxylase - inhibitor
o ProlopaR en DuodopaR
Dopamine - agonisten
o Bromocriptine (ParlodelR)
COMT - inhibitoren
o Entacapon (ComtanR)
MAO – B - inhibitoren
o Safinamide (XadagoR)
Anti-epileptica
Werkingsmechanisme
Alle anti-epileptica trachten de overmatige neuronale activiteit in de hersenen te
verminderen. Deze geneesmiddelengroep is heel uitgebreid en complex.
Voornaamste aangrijpingspunten van anti-epileptica op GABA-synapsen (=
synapsen die zich in de verbindingen tussen thalamus en motorische cortex
bevinden)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper serhatkl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.