Samenvatting

Samenvatting spraakpathologie en taalontwikkelingsstoornissen 1 (taalontwikkelingsstoornissen)

2 keer verkocht

Instelling
Hogeschool Gent (HoGent)

Het vak "Spraakpathologie en taalontwikkelingsstoornissen" wordt gegeven door Eddy Hoste en Leen Ponnet. Dit is opgedeeld in 2 delen, waaronder het deel taalontwikkelingsstoornissen. Het vak behoort tot een nieuw curriculum.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 45 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 7 mei 2024
Aantal pagina's 45
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

Olod spraakpathologie en tos 1

Spraakpathologie en taalontwikkelingsstoornissen 1
Deel: Taalontwikkelingsstoornissen
Docenten: Eddy Hoste, Leen Ponnet, Veerle Willockx

Studieomvang: 5 studiepunten
Taalontwikkelingsstoornissen: 65%
Spraakpathologie: 35%

0 HERHALING NSTO

0.1 VISIE OP TAALVERWERVING
Sociaal interactionistische visie
 Zowel aangeboren mogelijkheden als omgevingsfactoren zijn belangrijk
 Belang van rijk en gevarieerd taalaanbod
 Belang van sociale interacties voor leren van taal

Taalverwerving is
 Product van de vroege sociale interacties tussen kinderen en hun geliefkoosde verzorgers
o Een natuurlijk gevolg van deze interacties, als communicatiepogingen kind worden
beantwoord
o Indien verstoring in sociale interacties
 Kans op problemen met taalverwerving

Verschil tussen taal en communicatie:
Taal is een middel om te communiceren.

4 redenen waarom en wanneer we als mens een taal nodig hebben:
 Gevoelens uiten
 Kennis opdoen
 Behoeften en verlangens uitdrukken
 Contacten leggen/ vrienden maken

Hoe kunnen mensen zich op andere wijze dan met woorden uitdrukken?
 Gebaren (non-verbale communicatie)
 Wenen
 Kijken
 Wijzen

Naast gesproken taal is de belangrijkste communicatievorm (voor ons) berichten sturen.

Communicatie:
 Van Dale: Communicatie = uitwisselen van informatie
 Carpentier: Communicatie = de middelen waarmee mensen met elkaar omgaan en/of zich tot
elkaar gedragen. Het is een proces van overbrengen van info van de ene persoon naar de
andere. Er is steeds een zender en een ontvanger.
 Doel = invloed uitoefenen op onze omgeving

0.2 TAAL

1

, Olod spraakpathologie en tos 1

Taal is een middel om te communiceren
Via taal kunnen we:
 Ervaringen uitwisselen
 Van gedachten wisselen
 Kennis opdoen
 Denken
 Onze wensen en gevoelens uiten

Taal bestaat niet alleen uit woorden (verbaal)
Taal kan ook non-verbaal zijn:
 Gebaren
 Lichaamshoudingen
 Bewegingen
 Intonatie
 Tekenen
 …

Functies van taal (Scheper & Burger, 2013) KAN OP EXAMEN
 Het creeëren van sociale verbondenheid
 Het uiten en begrijpen van emoties, behoeften en ideeën
 Het sturen en organiseren van het denken
 Het verwerven van kennis en informatie
 Het markeren van culturele identiteit

0.3 VOORWAARDEN VOOR SPRAAK- EN TAALONTWIKKELING
Taal = ‘multi-dimensioneel gebeuren’
 Wil een kind vlot leren spreken en een taal verwerven dan moet er aan een aantal voorwaarden
voldaan zijn!
o Persoonlijke factoren:
 Kind moet zich kunnen openstellen
 Goede cognitieve mogelijkheden
 Goed verlopende emotionele ontwikkeling
 Goed gehoor
 Goed zicht
 Goed werkende spraakorganen
 Taalaanleg
o Externe factoren
 Stimulerende omgeving
 Rijk en gevarieerd taalaanbod
 Omgeving moet voldoende aandacht stimulerend zijn

Taal is een vanzelfsprekend verlopend proces. Lezen is iets wat moet geleerd worden.

0.4 KINDGEBONDEN (PERSOONLIJKE) FACTOREN VOOR SPRAAK- EN
TAALONTWIKKELING
Aangeboren taalvermogen = taalaanleg
 Belang kritische periode voor taal of toch niet?

Kind leert het beste een taal op de leeftijd
van 0-7 à 8 jaar.

2

, Olod spraakpathologie en tos 1

Een probleem binnen 1 ontwikkelingsdomein zal invloed hebben op een ander ontwikkelingsdomein
 Welke invloed heeft een taalprobleem op de cognitieve ontwikkeling?
o Invloed op kennis?
 Wat als een kind niet voldoende zijn emoties kan uiten?
o Woedeuitbarstingen -> Leidt tot ontwikkeling van gedragsproblemen
 Niet kunnen communiceren leidt tot veel andere problemen.

0.5 NIET-KINDGEBONDEN (EXTERNE) FACTOREN VOOR SPRAAK- EN
TAALONTWIKKELING

Taalaanbod = taal die kind vanaf zijn geboorte hoort
 Brede omgevingstaal = taal die het kind opvangt vanuit de omgeving
Voorbeeld: radio, televisie, gesprek van andere mensen
 Child directed speech = taal dat rechtstreeks tegen het kind wordt gesproken
o Motherese
o Fatherese
 Invloed culturele context

0.6 DIMENSIES VAN DE TAALONTWIKKELING

Passieve of receptieve taal = taalbegrip
Actieve of productieve taal = taalproductie
 Begrip gaat productie vooraf

0.7 TAALDOMEINEN EN COMPONENTEN

Metalinguïstiek = nadenken over taal
(van een ander en je eigen taal)

Oefening

3

, Olod spraakpathologie en tos 1

Uiting Recepti Actie Fonol Morf Sema Prag Synta Met
ef f o o n ma x a
kind zegt “koppi” ipv X X
“koffie”
Steven noemt elke X X
bejaarde dame “oma”
Tim zegt: “Ik heb 2 X X
voets”
Kind wijst naar een appel X X
als mama zegt “peer”
Kind begrijpt dat hij moet X X
luisteren als papa iets
zegt
Kind zegt: “Koffer staat X X
open van de auto”
Kind zegt: “Balvoeten” X X X
Kind blijft zitten als X X
mama zegt: “Sta eens
recht”
Kind kent verschil niet X X
tussen “beer” en een
“peer”
Kind wijst naar pop als X X
het een “pop” wil krijgen
van mama
Kind zegt “keet” tegen X X
“kleed”
Kind zegt “tiktak” tegen X X
een klok
Kind neemt rode bal ipv X X
de blauwe bal wanneer
men erom vraagt
Als kind ’s avonds in zijn X x
bed ligt, dan vraagt het
zich af waarom een radio
“radio” heet

Steven is een voorbeeld van overbereik
Tiktak is een voorbeeld van een onomatopee

0.8 FASEN IN DE TAALONTWIKKELING

Hoe zouden volgende kinderen duidelijk maken dat ze met een bal willen spelen?
 Kind van 1 jaar
o Door te wijzen, volwassene brengen naar het voorwerp
 Kind van 2 jaar
o 2-woord uiting (“bal spelen” of “spelen bal”), telegramwoordstijlen (“ikke bal spelen”)
 Kind van 3 jaar
o Zin van 4-7 woorden (“ik wil bal spelen”)
 Kind van 5 jaar
o Vlot uiten in zinnen (“mama, gaan we met de bal spelen?”)

Fasen:
 Préverbale of voortalige fase (0-12 m)
 De vroegtalige fase (1j-2,5j)
 De differentiatiefase (2,5j-5j)
 De voltooiingsfase (vanaf 5j)

4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.