HOOFDSTUK 1 : PERIFEER EN CENTRAAL ZENUWSTELSEL
1.1 CELLEN, WEEFSELS EN ORGANEN
ANDREAS VAN WESEL (1514-1564)
ANDREAS VESALIUS
ÉÉN VAN DE GROOTSTE ANATOMEN ALLER TIJDEN
MENSELIJKE ZIEL VERBLIJFT IN DE VENTRIKELS VAN ONZE HERSENEN
HERSENEN = BELANGRIJKSTE ORGAAN VOOR ONZE INTELLIGENTIE EN ONS BEWEGINGS -EN
WAARNEMINGSVERMOGEN
ANATOMIE = BIOLOGISCHE STUDIE VAN DE MORFOLOGIE OF BOUW VAN ORGANISMEN
ORGAANSTELSELS /- SYSTEMEN -> BESTAAN UIT ORGANEN DIE FUNCTIONEEL SAMENWERKEN
ORGANEN ZIJN ONDERDELEN VAN HET LICHAAM MET EEN SPECIFIEKE FUNCTIE DIE OPGEBOUWD ZIJN
UIT VERSCHILLENDE WEEFSELTYPES
WEEFSEL = VERZAMELING VAN GESPECIALISEERDE CELLEN DIE EEN GEMEENSCHAPPELIJKE
FUNCTIE VERVULLEN IN HET LICHAAM
3 COMPONENTEN
1. CELLEN
2. INTERCELLULAIRE SUBSTANTIE
3. WEEFSELVOCHT
1
, O WORDT BEKEKEN IN DE HISTOLOGIE
FYSIOLOGIE = STUDIE VAN DE LEVENSPROCESSEN DIE ZICH AFSPELEN IN LEVENDE WEZENS
GEBASEERD OP DE CHEMISCHE SAMENWERKING TUSSEN VELE VERSCHILLENDE STRUCTURELE EN
FUNCTIONELE MOLECULEN
WE KIJKEN NAAR DE FUNCTIE -> NIET BEGRIJPEN ZONDER MORFOLOGISCHE KENNIS EN OMGEKEERD
NEUROANATOMIE , NEUROHISTOLOGIE EN NEUROFYSIOLOGIE = STRUCTUUR EN FUNCTIE VAN HET ZENUWSTELSEL
1.2 DELEN VAN HET ZENUWSTELSEL
OP HET MEEST ALGEMENE NIVEAU BESTAAT HET MENSELIJK ZENUWSTELSEL UIT HET CENTRALE EN HET PERIFERE
ZENUWSTELSEL.
HET CENTRALE OMVAT HERSENEN EN HET RUGGENMERG
ONTVANGT EEN CONTINUE STROOM VAN INFORMATIE DIE ZOWEL VAN EXTERNE ALS INTERNE OORSPRONG KAN
ZIJN
AANGEVOERD DOOR AFFERENTE ZENUWBANEN (ZIJN SENSORISCH) VAN HET PERIFERE ZENUWSTELSEL DIE
ZINTUIGCELLEN IN VERSCHILLENDE ORGANEN EN WEEFSELS MET HET CENTRALE ZENUWSTELSEL VERBINDEN
AFGEVOERD DOOR EFFERENTE ZENUWBANEN (ZIJN MOTORISCH) VAN HET PERIFERE ZENUWSTELSEL DIE
PRIKKELS VANUIT HET CENTRALE NAAR DE REST VAN HET LICHAAM STUREN (DE SPIEREN)
HET PERIFERE BESTAAT UIT ALLE ZENUWCELLEN (NEURONEN) OF ZENUWUITLOPERS BUITEN DE HERSENEN OF HET
RUGGENMERG
BUNDELS VAN ZENUWUITLOPERS VORMEN EEN NETWERK VAN ZENUWEN DAT ZICH OVER HET GANSE LICHAAM
UITSTREKT
AUTONOME GEDEELTE : NEURONALE CONNECTIES NAAR KLIEREN EN GLADDE SPIEREN VAN DE INWENDIGE
ORGANEN
SOMATISCH DEEL : EFFERENTE EN AFFERENTE ZENUWEN DIE ERVOOR ZORGEN DAT SENSORISCHE EN
MOTORISCHE PRIKKELS VAN EEN NAAR HET CENTRALE ZENUWSTELSEL WORDEN GELEID
DE ZENUWEN DIE ONTSPRINGEN IN DE HERSENEN ZIJN DE CRANIALE ZENUWEN (ZIJN OFWEL GEMENGD, OFWEL
UITSLUITEN MOTORISCH OF SENSORISCH, DEZE IN VERBINDING MET HET RUGGENMERG ZIJN DE SPINALE ZENUWEN (ZIJN
GEMENGD SENSORISCH EN MOTORISCH)
1.3 het zenuwstelsel in beeld
2
,BIJ DE BESCHRIJVING VAN ANATOMISCHE POSITIES IN DE HERSENEN EN ANDERE DELEN VAN HET ZENUWSTELSEL WORDEN
VERSCHILLENDE ASSEN EN VLAKKEN GEBRUIKT
TERMEN ALS BOVEN-ONDER EN VOOR-ACHTER ZIJN VAAK DUBBELZINNIG OMDAT ER VERSCHILLENDE VLAKKEN EN
ASSEN TE ONDERSCHEIDEN ZIJN
ROSTRAAL : IN DE RICHTING VAN DE NEUS
CAUDAAL : IN DE RICHTING VAN DE VOETEN
VENTRAAL /ANTERIEUR: ANATOMISCHE POSITIES AAN DE VOORZIJDE VAN HET LICHAAM
DORSAAL/POSTERIEUR : ANATOMISCHE POSITIES AAN DE ACHTERZIJDE VAN HET LICHAAM
LATERAAL : POSITIES DIE ZICH MEER AAN DE ZIJKANT BEVINDEN
OOK VERSCHILLENDE SNIJVLAKKEN OF DOORSNEDEN
OOK GEBRUIKT IN DE MODERNE BEELDVORMING MET BEHULP VAN SCANNERS
CORONALE VLAK : LOOPT VAN HET ENE OOR NAAR HET ANDERE OOR
HORIZONTAAL VLAK : OOK VAN OOR TOT OOR, MAAR STAAT LOODRECHT OP HET CORONALE VLAK
SAGITTALE VLAK : VERTICAAL VLAK DAT DE HERSENEN VAN VOREN NAAR ACHTEREN DOORSNIJDT EN DE LINKER-EN
RECHTERHELFT VAN HET ZENUWSTELSEL SCHEIDT
HET SPIEGELT DE TWEE HELFTEN VAN HET ZENUWSTELSEL DAT BILATERAAL SYMMETRISCH IS
1.4
V
ERSCHILLENDE DELEN VAN HET CENTRALE
ZENUWSTELSEL
HERSENEN WEGEN ONGEVEER 2,5 KG EN ZIJN ZOWAT 2.5% VAN HET LICHAAMSGEWICHT
ZE BEVATTEN ONGEVEER 100 MILJARD ZENUWCELLEN
3
, WE ONDERSCHEIDEN WITTE EN GRIJZE STOF IN HET CENTRALE ZENUWSTELSEL OM HERSENWEEFSEL AAN TE DUIDEN
BESTAAT UIT ZENUWVERBINDINGEN (WITTE STOF) EN CELLICHAMEN VAN DE ZENUWCELLEN (GRIJZE STOF)
GRIJZE STOF
DE CORTEX ( BUITENSTE SCHORSLAAG ) VAN VERSCHILLENDE HERSENDELEN BESTAAT HIERUIT , OOK IN DE
DIEPTE VAN DE HERSENEN VINDEN WE KERNEN VAN GRIJZE STOF -> VERVULLEN EEN SPECIFIEKE FUNCTIE
VAN ROSTRAAL NAAR CAUDAAL ONDERSCHEIDEN WE VERSCHILLENDE GROTE DELEN VAN DE HERSENEN DIE NIET
ALLEEN ANATOMISCH , MAAR OOK FUNCTIONEEL VAN ELKAAR VERSCHILLEN
HERSENEN WORDEN BESCHERMD DOOR DE HERSENVLIEZEN EN HET BOOT VAN DE SCHEDEL
TELECEPHALON
HELEMAAL VOORAAN Proscephalon
OMVAT HET GROOTSTE DEEL VAN DE HERSENEN DAT DE CEREBRALE HEMISFEREN OMVAT
(voorhersene
DIENCEPHALON n)
MESENCEPHALON (MIDDENHERSENEN
EERSTE STUKJE VAN DE HERSENSTAM
PONS
MEDULLA OBLONGATA
CEREBELLUM (KLEINE HERSENEN )
EERSTE STUKJE VAN DE HERSENSTAM
INTENS VERBONDEN MET DE HERSENSTAMKERNEN
BEVAT IMMENSE AANTALLEN NEURONEN
HERSENSTAM GAAT HIERIN OVER
WORDT OMRING DOOR RUGGENMERGVLIEZEN EN
RUGGENWERVELS
40-45 CM LANG
DOORSNEDE VAN 1 CM
1.4.1 TELENCEPHALON
BESTAAT UIT 2 HERSENHEMISFEREN DIE VERBONDEN ZIJN VIA HET CORPUS CALLOSUM EN GESCHEIDEN WORDEN
DOOR DE GROTE LONGITUDINALE FISSUUR ( FISSURA LONGITUDINALIS CEREBRI )
DE BUITENKANT VAN DE HEMISFEREN WORDT GEVORMD DOOR HET GEPLOOIDE OPPERVLAK VAN DE
CEREBRALE CORTEX MET DAARONDER DE WITTE STOF VAN DE ZENUWVEZELS
LAAG VAN GRIJZE STOF
VEEL BLOEDVATEN EN CELLICHAMEN VAN CEREBRALE ZENUWCELLEN
BESTAAT UIT ZES LAGEN
HET CORTICALE OPPERVLAK IS STERK GEPLOOID EN BEVAT GROEVEN EN DIEPE GROEVEN ( SULCUS , FISSUUR ) EN
WINDINGEN (GYRUS )
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noadaems1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.