1. de 3 basiseigenschappen van kunst
1. open-ended
● = kunst is niet gericht op waarheidsvinding of goed/fout, de uitkomsten van je opdrachten
staan niet vast
het speelveld
● hierop spelen de leerlingen van je klas
● zelf kaders ontworpen: leerlingen spelen hierbinnen hun spel
● de uitkomst van het spel is niet zeker, maar je weet wel waarmee de kinderen spelen, welke
tools ze gebruiken en waar het spel over gaat
○ bv. monopoly, kolonisten van Catan, voetballen…
● 2 belangrijke elementen
○ het speelveld geeft elke individuele leerling de kans om op zijn eigen manier het spel
te spelen
○ het speelveld biedt veel meer ruimte om een eigen invulling te geven
ruimte voor iedereen
● iedereen doet mee, maar je spreekt de leerlingen enkel aan op of en hoe ze het doen, en niet
op wat ze doen
● belang van keuzevrijheid in de opdracht
doen wat je wel kunt
● leerling kan laten zien wat hij wel kan binnen het kader → kaders en regels bepalen waar het
inhoudelijk over gaat
spelen en leren
● een kind leert veel zonder dat er een formele leeromgeving is
● belangrijke elementen in het spel
○ de vrijheid van handelen
○ het ogenschijnlijk doelloos dingen doen
○ keuzemogelijkheden
1
, 2. persoonlijke betekenisgeving
● door de open-ended uitkomsten, komen de nadruk en de focus direct te liggen op het proces
van leren en ontdekken waarin de leerling zich bevindt
● het product: is een tastbaar stukje feedback op het proces dat is doorlopen
○ bv. een muziekstuk waarbinnen iedereen een rol speelt en dat zichzelf ontwikkelt
● persoonlijke betekenisgeving is belangrijk voor individuele creativiteit → zie lied p.57
3. zintuiglijk
● kunst prikkelt de zintuigen → het hoeft niet mooi te zijn, maar wil wel dingen in jou in
beweging zetten
● in die beweging, vindt zich de verbeeldingskracht plaats
wat leert kunst ons?
● de 3 eigenschappen wil creativiteit stimuleren
● ze zijn met elkaar verbonden: ze hebben hetzelfde doel → het creëren van ruimte voor de
verbeeldingskracht van de leerling
○ een rijke verbeeldingskracht is de kern van creativiteit
2. hoe wekken we de nieuwsgierigheid op bij de leerlingen?
= creatief proces
vervreemding: alles wat je ziet is
verrast, je raakt vervreemd
verveling: je wordt helemaal nooit
verrast, je raakt verveeld
nieuwsgierig: precies juiste mate
van verrassing → voor iedere
leerling anders
● verrassing is als een stukje van een puzzel missen → de nieuwsgierigheid prikkelen gaat over
het opwekken van dat gemis: een genoeglijk gemis → in je les moet je dat ‘gemis’ creëren
2
,1. vragen stellen
● vragen die je niet de nieuwsgierigheid opwekken
○ retorische vragen, ja/nee vragen, of/of vragen → hebben allemaal al een antwoord in
zich
○ affectieve vragen: is meer gericht op de nieuwsgierigheid van de vragensteller, dan
die van de leerling. bv. ‘Hoe was je dag vandaag?’
● vragen die wel de nieuwsgierigheid opwekken
○ vragen die zoeken naar een stuk kennis of inzicht dat ontbreekt
■ Hoe groot is eindeloos?
■ Waarom leven katten minder lang dan mensen?
○ ‘wat als’ vragen
■ Wat als je met alles wat er op tafel ligt een machine moest maken. Waar zou
die machine dan toe kunnen dienen?
2. het achterhouden van kennis
● verhalen vertellen waarbij de clou wordt opengehouden/achtergehouden
● opdrachten waarin leerling tot actie komen, maar waarbij de oplossing pas later komt
3. het verstoren van de verwachting
● spelen met verwachtingen → schilderijen van Escher
● vreemde zaken maken ons nieuwsgierig
○ bv. teken een draak. let op!
■ je mag geen groen gebruiken
■ de draak is kleiner dan jouw duim
■ hij is ongelooflijk gevaarlijk voor mensen
■ hij spuwt vuur, maar niet uit zijn bek
4. het openhouden van de uitkomst
● open-ended: creëert een prikkel om de fantasie van de leerlingen helemaal de ruimte te
geven → persoonlijke betekenisgeving
3
, 3. wat leert kunst ons over didactisch & pedagogisch
handelen?
1. non-conformisme
● = een manier van werken die gebaseerd is op dialoog en niet op ‘normen en regels’
○ dus niet: “zo doen we dingen hier en daar heb je je aan te houden”
○ wel: dialoog: steunt op een gezamenlijke waarde, je staat in contact met jezelf, met
anderen en met de wereld
■ LK: open en ontwikkelingsgerichte grondhouding
■ ervaart verschil tss lln als verrijkend en als voedingsbodem voor creativiteit
■ mogelijkheid tot herstelrecht: opnieuw beginnen met een schone lei
● leerling wordt uitgenodigd zichzelf te zijn en de beste versie van zichzelf te worden
○ leerling mag groeien binnen zijn individuele ‘zone van naaste ontwikkeling’
○ in een veilige omgeving
2. openheid
● ruimte: om iets te proberen, om iets te laten ontstaan, om ideeën te laten stromen…
● creativiteit: niet met directe doelgericht instructie
○ tip: kijk zo goed mogelijk en doe zo weinig mogelijk
3. focus op proces
● creativiteit
○ wel via concentrische manier van werken: waarin leerlingen vaardigheden steeds
verder verdiepen
○ niet via lineaire of methodische manier van werken
● creativiteit stimuleren door jouw handelen richten op het creatieve proces te verdiepen
○ open houding
○ feedback op proces: hierbij oordeel uitstellen → leerling met zo veel mogelijk
verwondering observeren, alsof je hem elke keer weer opnieuw ziet
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maritgoudeseune. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.