Samenvatting
verbintenissenrecht
Prof. Sagaert
2023-2024
,Titel I. Wettelijk kader
Titel II. Wat is een verbintenis?
Hoofdstuk I. Definitie en essentiële bestanddelen van
de verbintenis
Verbintenis = rechtsband tussen twee of meer personen op grond waarvan de
ene persoon (schuldeiser) van de andere persoon (schuldenaar) in rechte de
uitvoering van een (in geld waardeerbare) prestatie mag eisen
Afdeling I. Een rechtsband tussen rechtssubjecten
Verbintenis / juridisch afdwingbare verplichting / vorderingsrecht / persoonlijk
recht / schuldvordering
- Actiefzijde: schuldeiser / crediteur => zijde van het recht
- Passiefzijde: schuldenaar / debiteur => zijde van de verbintenis
!! pluraliteit van rechtssubjecten (wnr aan één van de zijdes meerdere personen
staan)
- Natuurlijke personen
- Rechtspersonen (~ orgaanleer)
!! als zelfde persoon aan beide zijdes staat (vermenging) dooft het contract uit
Persoonlijk recht <> zakelijk recht:
Rechtsband tss rechtssubjecten Rechtsband tss rechtssubject en
rechtsobject
Tegenwerpelijkheid inter partes Tegenwerpelijkheid erga omnes
Geen limitatieve opsomming in de Limitatieve opsomming in de wet
wet
Nuancering bij 1 & 2
, - Persoonlijke rechten kunnen indirect een rechtsobject hebben (bv.
aankoopoptie) én zakelijke rechten doen ook een rechtsband tussen
rechtssubjecten ontstaan (bv. blote eigenaar – vruchtgebruiker)
- Verschil in tegenwerpelijkheid is te wijten aan publiciteit
Uitleg bij 3
- Zuiver formeel onderscheidingscriterium = numerus clausus-beginsel
- Eigendom, mede-eigendom, zakelijke gebruiksrechten
(erfdienstbaarheden, vruchtgebruik, erfpacht en opstal), zakelijke
zekerheidsrechten (bijzondere voorrechten, hypotheek, pand en
retentierecht)
Afdeling II. In rechte afdwingbaar?
Uitgangspunt: principiële afdwingbaarheid van de verbintenis
Niet-nakoming VB => contractuele sancties / buitengerechtelijke
tenuitvoerlegging (uitv. titel)
Onderscheid juridische verbintenis <> bv. beleefdheidsregel (!! Wel grijze
zone, bv. patronaatsverklaring)
Art. 5.1 BW: SE mag de nakoming van de verbintenis in rechte eisen, indien hij
over een authentieke akte beschikt heeft hij daarvoor geen rechterlijke uitspraak
nodig
Uitzondering: natuurlijke verbintenis
= juridisch bindende verbintenissen voor de partijen, die niet in rechte kunnen
worden afgedwongen
- Bij erkenning (door bv. betaling) => afdwingbare verbintenis
- Bv. verjaarde schuld
Afdeling III. Wat zijn de bronnen van verbintenissen?
Bronnen van verbintenissen
- Rechtshandeling: handelingen die ertoe strekken om rechtsgevolgen te
doen aanstaan (eenzijdig <> meerzijdig)
- Oneigenlijk contract
- Buitencontractuele aansprakelijkheid
- Wet: quasi-contracten, quasi-delicten
Open systeem van bronnen van verbintenissen
, Er kan bindende kracht toekomen aan rechtsfeiten / rechtshandelingen die de
wet niet als bron van verbintenis beschouwt
Dit blijkt uit…
- Erkenning van het verbod van ongerechtvaardigde verrijking als bron van
verbintenis
- Erkenning van rechtmatig vertrouwen als bron van verbintenis (in
specifieke gevallen)
- Erkenning van de verbintenis door eenzijdige wilsuiting als bron van
verbintenis
Hoofdstuk II. Soorten verbintenissen
Afdeling I. Tweedeling – resultaatsverbintenis en
inspanningsverbintenis
Onderscheidingscriterium
Inspanningsverbintenis = verbintenis die de schuldenaar ervan verplicht om
alle zorg te verstrekken die eigen is aan een voorzichtig en redelijk persoon
(bewijslast van fout bij SE)
Resultaatsverbintenis = verbintenis die de schuldenaar ervan verplicht om
een bepaald resultaat te bereiken (bewijslast van overmacht bij SA)
Garantieverbintenis = verbintenis die de schuldenaar ervan verplicht om een
bepaald resultaat te bereiken, zelfs in geval van overmacht
!! menging is mogelijk
Impact op de bewijslast
Inspanningsverbintenis: SE moet aantonen dat SA niet gehandeld heeft als
een voorzichtig en redelijk persoon om een bepaald resultaat te bereiken
Resultaatsverbintenis: SE moet aantonen dat SA het beloofde resultaat niet
heeft bereikt, SA kan niet-toerekenbaarheid inroepen door overmacht te bewijzen
Interpretatie
- Contract
- Gemeenschappelijke bedoeling van de partijen, dmv gemeenrechtelijke
interpretatieregels
- Aard van de prestatie waartoe men zich verbonden heeft
Afdeling II. Verbintenis tot doen, verbintenis tot geven,
verbintenis tot niet-doen
Verbintenis om iets te geven
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper glorialouis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,16. Je zit daarna nergens aan vast.
