Hoofdstuk 7 : Revoluties luiden de doodsklok over het AR
§1 Verenigde Staten van Amerika
A. De Amerikaanse onafhankelijkheid en de fundamentele teksten
• Belang
- Instrinsiek (ontwikkeling publiekrecht)
- Impact (navolging toen, grootmacht nu)
• Historisch kader
- Onafhankelijkheidsoorlog van de 13 Britse kolonies
- Ook omwenteling :
o ze gaan zich anders gaan structuren (federaal ipv eenheid)
o fundamentele rechten zijn afdwingbaar (bv afschaffen adel)
!! ook continuïteit!! Op beide vlakken : we behouden dingen
Bv Republiek van Verenigde Prov.
Bv verlichte wetgeving in strafzaken
= Onafhankelijkheidsoorlog is vergelijkbaar met Plakkaat van Verlatinghe
• Amerika, maar eigenlijk Europees
- Britse kolonies
- Europese migranten
- Juridische context van common law
- Ideologische context van verlichting
- Weerslag in Europese landen (19de E) en elders in wereld (20-21ste E)
• Amerikaanse Grondwet
Formeel
- Het is de oudst geldende grondwet met twee soorten bepalingen
- Bevat 2 luiken:
o Constitution (1787)
- 13 kolonies willen zich onafhankelijk verklaren echt vechten tegen Britse moederland : “We, the
people of…” => er wordt voor het eerst over “wij” gesproken = toont democratisch gehalte aan
- Men ijvert voor confederatie omdat ze rust willen binnen grenzen
o Bill of rights (1791)
- Lijst met fundamentele rechten ; duurt tijdje voor 13 kolonies het eens is over die rechten => in
1791 : eerste 10 amendementen klaar = Bill of rights
• De USA staatsstructuur
o Republikeinse Bondstaat
o Machten van federale overheid zijn toegewezen (‘centripetaal: eerst aparte staten met eigen
bevoegdheid en die dan naar centrum brengen)
Bevoegdheden:
- Defensie
- Buitenlands beleid
- Munt : dollar internationaal
- Fundamentele vrijheden : om misbruik binnen staten te vermijden (centrale niveau moet dat
controleren voor lagere niveau)
, - General welfare : indien men extra zaken wil regelen die initieel toebehoren aan de staat (bv
milieu)
= Meeste macht zit op niveau van de staat
o Staten = residuaire bevoegdheden (=bevoegdheden die niet uitdrukkelijk zijn toegewezen
aan gemeenschappen/gewesten)
- Elk eigen wet/uitv/recht macht
B. Federale staat met scheiding der machten
o Scheiding der machten !!!! BELANGRIJK
Wetgevende : Congress/parlement
- House of Representatives (volgens inwoners)
- Senate (elke staat 2 senatoren)
Beide kamers ongeveer zelfde bevoegdheden
- Wetgevende macht spreekt namens het volk + neemt initiatieven + maken wetten
- President geeft Veto, tenzij 2/3 meerderheid (kondigt wetten af die congres maakt
In BE : in kamer van vertegenwoordigers is er niemand van Belgische volk en in
kamer van senaat is er geen vertegenwoordiger van deelstaten
Uitvoerende : President
- Staatshoofd-regeringsleider-legerhoofd
- Kondigt wetten AF
= BE : hier maakt parlement ook wetten en uitvoerende macht (koning) moet die
wetten afkondigen met VS : onze koning is er altijd, president VS is democratisch
legimiteerd en kan dus bij elke verkiezing een andere zijn + onze koning kan alleen
handelen mits tegenkanting van ministers
In BE = koning is geen regeringsleider, in VS wel
- In VS : president indirect verkozen door kiesmannen
- Fast track-bevoegdheid : parl. mandaat dat hem in staat stelt, zonder veel bemoeienis van het
Congres, te onderhandelen over internationale akkoorden
Rechterlijke :
- Benoemd/verkozen
- Zowel op Federaal en statelijk niveau in BE: alleen federaal, maar wel minister Justitie +
in BE : wij hebben geen politieke benoemingen, want rechterlijke macht moet onafhankelijk
zijn en mag geen politiek kleur dragen
- SUPREME COURT : belangrijkste hof met 9 justices/rechters
o Wie daarin zit wordt bepaald door politiek (=dus controle van uitvoerende macht op
rechterlijke macht)
o Beslecht bevoegdheidsgeschillen
o Vergelijkbaar met GWH en HVC
o Controleert fundamentele rechten (dus recht. macht controleert wetg.macht) – in BE : wij
kunnen dit ook, maar deels
o Uitspraken SUPREME COURT : niet iedereen akkoord mee:
Concurring opinions : rechter is akkoord met meerderheid, maar op basis van andere
motivering
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chantalvr3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,66. Je zit daarna nergens aan vast.