Samenvatting
Samenvatting hoofdstuk 5- hergeboorte van de rechtswetenschap
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
samenvatting hoofdstuk 5- hergeboorte van de rechtswetenschap
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
EX VRAAG: Bespreek de invloed vh geleerde recht op de ontwikkeling vh late middeleeuwse straf-enstaatsrecht
Besluiten: door de uitvoerende macht // decreten: door gewesten/gemeenschappen
Hoofdstuk 5:( Her) geboorte van de rechtswetenschap
1. De renaissance van de 12de E
- Scharnierpunt vd ontwikkeling vh recht > Er is nood aan nieuwe rechtswetenschap
GEEN juridische revolutie, maar juridische evolutie (geleidelijk aan veranderen vh recht)
- Nieuwe denkwijzen de oude wegduwen (maar heel geleidelijk aan; zeker op het platteland,
steden iets sneller)
- Wij studeren recht door renaissance/receptie van geleerde recht
- Bij ons feodaliteit achteruit gaan => romeinse/ canonieke recht nemen de bovenhand
A. Wedergeboorte van rechtswetenschap + haar invloed op het publiekrecht
- Recht wordt bestudeerd => 11de- Bologna - er ontstaan universiteiten die ideeën van romeins en
canoniek recht in praktijk uitdiepen
- Vanaf 12e E: culturele breuklijn: politiek, religieus, wetenschappelijk, artiestiek = culturele brede
vernieuwingen = renaissance
- Juridisch:
Wetenschap:
Herontdekking corpus iuris civilis door Irnerius (Bologna) => rechtswetenschap ontstaat zo +
irnerius vat justiniaanse codificaties aan
Canonistiek corpus iuris civilis : canoniek recht voor privaatrecht belangrijkste => DECRETUM
GRATIANI: verzameling van alle kerkelijke regels
Met eerste scholen van glossatoren: tekst van corpus iuris civilis werd bestudeerd en die
tekst werd geglosseerd = moeilijke woorden uitleggen, extra verwijzingen, tekst
interpreteren en uitleggen aan anderen door iedere keer woordjes nader te belichten) –
glossen = noten met extra uitleg
Prof las corpus iuris civilis voor en glossen baseerden zich op die oorspronkelijke tekst en
maken aantekening errond
Later met scholen van commentatoren : tekst C.I.C wordt becommentarieerd en die tekst
beschouwen ze als ideale recht dat overal en altijd kan worden toegepast
- Die 2 samen (= tekst geglosseerd en becommentarieerd ) = ius commune = geleerd recht = ius
scriptum (geleerd, gemeen, geschreven)
!! Essentieel aan beide scholen: Men stelt corpus iuris civilis niet in vraag en neemt aan dat dat het
ideale recht is
Opnemen van denkcategorieën, woordjes en regels van romeins recht ih vigerend = positief recht =
receptie
, - Praktijk:
Aparte denkcategorie ontstaat die afwijkt van het algemeen geldende gewoonterecht
- 1425: universiteit in Leuven gesticht => bestuderen van Romeins/canoniek recht => juristen
zorgen voor specialisering en worden raadspensionarissen; kennis van juristen omzetten in
praktijk => maar in praktijk : gewoonterecht
o Publiekrecht ondergaat ook invloed van receptie van RR:
Gevolgen van receptie van RR (= indirect legal transplant) : we inspireren ons op canoniek
en romeins recht
Instellingen: juristen specialiseren zich; nieuwe beroepen ontstaan => consilium (=raad geven
wordt belangrijker => raadsheren ontstaan)
Wetgeving: wetten worden afgekondigd door de wil van de vorst => juristen beamen dit =>
geen gewoonterecht meer
Invloed op STRAFRECHT: ontstaan vh PUBLIEK strafrecht => idee dat functionaris in naam van
overheid openbare orde gaat handhaven
B. (Her)Geboorte van de wetgeving zoals we die vandaag kennen
- Men maakt gebruik van legisten, hun nieuw jargon en manier om keizerlijke wetten uit te
vaardigen
o Eerste ME:
- Beperkte rol van capitularia van Karolingers (= schriftelijke koninklijke verordeningen)
- Privileges als ad hoc ‘wetten’: bv abdij krijgt privilege om op eigen grondgebied eigen recht te
maken => koning nog niet de bron van wetten
- Vele ‘wetgevers’
o Late ME
- Wet als middel van soevereiniteitsstreven => vorsten willen macht vastleggen in publiekrecht
- Punctuele interventie (geen wetboeken)
- Ontstaan vorstelijke kanselarij en ambtenarij => bieden vorst bijstand
- Rol canonisten en romanisten:
‘Wil van de vorst is wet’ wordt bevestigd door romanisten en canonisten
Romeinse en canonieke terminologie en inspiratie
Optekening gewoontes door coutumiers => schrift in handen van wereldlijke overheden;
coutumier = rechtsgeleerde die gewoonterecht van bepaalde streek optekent => gebruik van
romeinse en canonieke woorden
C. Begin van bureaucratisering
Ontwikkeling wetenschap gaat gepaard met ontwikkeling universiteiten
Steeds meer geschreven teksten vh recht > bureaucratisering begint => ongeschreven
gewoonterecht wordt opgetekend
- Ontwikkeling universiteiten: 2 RECHTSFACULTEITEN
Romanisten, legisten, civilisten (ius romanum, ius civile)
Canonisten (ius ecclesiasticum)
➔studeerden men beide = men was licentiatus/doctor utriusque iuris
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chantalvr3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,26. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen