Samenvatting
Samenvatting Biogenie 6.2 - leerboek - 6de middelbaar
Duidelijke samenvatting Biogenie 6.2 thema 2, thema 3 en thema 4. 6e middelbaar, wetenschappen wiskunde. (nagekeken door docent)
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Biologie: thema 3: modificaties en mutaties:1. interactie tussen genen en omgeving:
1.1 nature/nurture:
- nature = genen, natuurlijke aanleg
- nurture = omgeving
ontwikkeling van kenmerken is multifactorieel
1.2 genetica/epigenetica:
- genetica = studie van erfelijke informatie IN de DNA-basenvolgorde +
hoe tot expressie in fenotypisch kenmerken
processen zoals: DNA-replicatie, transcriptie, translatie, … komen aan
bod
- epigenetica = studie van erfelijke veranderingen in de genexpressie OP het
DNA
1.3 modificatie/mutatie:
Modificatie = verandering in fenotype door omgevingsinvloeden/milieu-invloeden
1) niet-erfelijke modificatie
2) epigenetische modificatie (wel erfelijk)
mutatie = verandering in genotype (kan onder invloed van omgeving) door
wijziging in DNA erfelijk
2. voorbeelden van niet-erfelijke modificaties:
2.1 proef van Bonnier:
-> proef met paardenbloemen
Penwortel in 2 snijden:
- 1e helft: laagvlakte groot met minder wortels
- 2e helft: hoog in de Alpen korte, gedrongen plant met veel wortels
Zelfde genotype, ander fenotype modificatie (klimaatverschillen)
Modificatie niet erfelijk: als men de penwortel uit Alpen terug in laagvlakte
plaatst -> typische kenmerken gebergteplant verdwijnen
1
,2.2 niet-erfelijke modificaties in de natuur:
Honingbij (Apis mellifera)
Uit bevruchte eitjes:
- Koningin
- Werkster
Hangt af van soort cel + soort voedsel voor de larven
3. epigenetische modificatie:
3.1 verandering op DNA: DNA-methylering:
DNA-methyltransferasen (enzymen): hechten methylgroep (-CH 3) aan DNA
Meestal op een cytosine, gelokaliseerd naast een guanine
Door DNA-methylering -> komen genen niet meer tot expressie
Bv.: bij vrouwelijke zoogdieren:
- 1 X-chromosoom inactief = Barr-lichaampje
o Inactivering: tijdens ontwikkeling van het embryo
- 2 X-chromosomen actief: dodelijk -> teveel proteïnen aangemaakt
DNA-methylering = verantwoordelijk voor celdifferentiatie in embryo
Methyleringspatroon tijdens celdeling doorgegeven aan DNA van dochtercellen
kan omdat: DNA-replicatie = semiconservatief
Zie tekening boek p. 100 (duidelijk hoe dit precies gaat)
Demethylering = DNA-methylering ongedaan maken door methylgroepen te
verwijderen
3.2 verandering van chromatinestructuur: histonacetylering:
Euchromatine:
- Chemische modificatie van histonen
- Histonacetyltransferase (enzym) hecht acetylgroep (CH3-CO-) aan
histonuiteinden
Euchromatine anders ingericht
2
, - Andere zones van DNA toegankelijk voor transcriptie
Heterochromatine:
- Histonen verliezen aceltylgroep door histondeacetylase (enzym)
- Niet-geacetyleerde histonen: vormen stabielere nucleosomen + dragen bij
tot binding nucleosomen DNA dicht opeengepakt
- Sterk gecondenseerd, niet geschikt voor transcriptie
3.3 voorbeelden van epigenetische overerving:
Hongerwinterkinderen in Nederland:
Hongersnood tijdens WO2: zwangere vrouwen kinderen met veel te lage
geboortegewichten
Volgende generatie (die nooit hongersnood kende) ook kinderen met veel te
lage geboortegewichten
Verklaring:
Tijdens ontwikkeling eicellen: epigenetische effecten onder invloed van
voedseltekort opgetreden
Volgende generatie:
o Voorgeprogrammeerd om zuiniger metabolisme te ontwikkelen
Obesitas bij mannen veroorzaakt abnormaal weinig methylering in delen van
DNA:
Methyleringspatroon doorgegeven aan kinderen -> via zaadcellen
Tekort aan mythelering in regio’s DNA chronische ziekten (kanker, diabetes,
…)
! levensstijl BEIDE ouders voor zwangerschap -> invloed op nageslacht via
epigenetsche effecten
4. oorzaken van mutaties:
4.1 spontane mutaties:
= ontstaan vanzelf
Basensequentie wijzigt (-> tijdens DNA-replicatie): fout DNA-polymerase (bv.: A
en G, T en C kunnen onderling gewisseld worden)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wesenbeekfemke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,26. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52928 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen