Principes v. recht
Kenbaarheid rechtsregels
o Iedereen hoort in theorie de wet te kennen (niemand wordt geacht de wet niet te kennen)
Uitz: onoverkomelijke dwaling: wanneer er bij 2 professionele juristen om advies
werd gevraagd en zij beiden hetzelfde zeiden, maar het toch verkeerd blijkt te zijn
o Iedereen moet mogelijkheid hebben om zijn/haar/hun rechten & plichten te kennen:
kenbaar => publicatieverplichting:
Publicatie voorzien in Grondwet (art. 190) (= overheidstaak)
Enkel voor (materiële) wet
Geen publicatieverplichting voor bv. rechtspraak
Ook vaak niet gepubliceerd
Zo niet ≠ afdwingbaar
o Belgisch staatsblad (BS): document waarin alle nieuwe wetten, ministeriële besluiten…
genoteerd worden -> 10 dagen nadien ook van toepassing (bepaalt dus ook rechtstreeks in
werking treding v. wetten etc.)
WEL gepubliceerd in BS: wetten, decreten, ordonnanties, andere zaken (KB’s, MB’s,
arresten, GwH (= Grondwettelijk Hof)…)
NIET gepubliceerd in BS: provinciale reglementen (Bestuursmemoriaal v. provincie),
gemeentelijke reglementen (via website) & Europese normen (Publicatieblad v.d.
Europese Unie)
o Consolidatie
=> Opheffing, wijziging, toevoeging: wijzigingen in de tekst aangebracht (bij wetten eh)
o Coördinatie
Wetteksten net ‘lappendeken’: herschikking en/of hernummering
Gebeurt door uitvoerende macht
Soms nodig indien wet doorheen jaren te veel gewijzigd is (vb. te veel bis, ter,
quarter… artikels toegevoegd/weer geschrapt)
Basically als het te ingewikkeld wordt, er orde in gaan scheppen want het slaat
nergens op :D
o Codificatie
Samenbrengen rond bepaald thema + logisch ordenen in “codex”
=> Hernieuwing wet/wetboek
Gebeurt door wetgevende macht
Rechtsbronnen & onderlinge verhouding
o Probleem: veel rechtsbronnen -> mogelijk conflict tussen bronnen
=> hiërarchie der rechtsbronnen: welke rechtsbron gaat voor op de andere?
o 5 formele bronnen:
1) (Materiële) wet
Hier (West-Europees continentaal recht) hiërarchie der normen (= verticale volgorde
v. rechtshandelingen) afdwingbaar
Lagere materiële wet ≠ afwijken v. hogere
Als er voor juridisch probleem een duidelijke wet van toepassing is -> toepassen
(& niet meer verder kijken)
1) Rechtspraak
Als geen duidelijke wet van toepassing, kijk naar voorbeelden in eerdere uitspraken
v. rechtbanken
Onderlinge hiërarchie (Cassatie > Hof van Beroep > 1ste aanleg, enz)
1) Rechtsleer
, Verschillend ‘gezag’
Handboek Universiteitsprofessor vs. bacherlorproef student
1) Gewoonte
2) Algemene rechtsbeginselen
Werking v. wet in de tijd
o Wet kan nooit terugwerken voor iets in verleden (= niet-retroactiviteit) (wet kan nog niet
toegepast worden als hij nog niet bestaat)
=> Pas vanaf publicatie kan men met nieuwe wet rekening houden & deze naleven
o Toch soms uitzonderingen (bv. fiscale wetgeving)
“De terugwerkende kracht v. wetsbepalingen, die van die aard is dat zij
rechtsonzekerheid in het leven kan roepen, kan enkel worden verantwoord op
grond van bijzondere omstandigheden, inzonderheid wanneer zij onontbeerlijk is
voor de verwezenlijking van een doelstelling van algemeen belang, zoals de goede
werking of de continuïteit van de openbare dienst.”
o Vanaf wanneer komt wet in werking?
Wet van toepassing 10 dagen na publicatie in BS
Provinciale norm: 5 dagen na publicatie in Bestuursmemoriaal
Gemeentelijke norm: 5 dagen na publicatie op website
Europese norm: 20 dagen na publicatie in Publicatieblad v. EU
Verdrag: bepaald in tekst zelf
Uitzondering: norm voorziet andere termijn
Staat onderaan wet te lezen
o Wat is de einddatum v. werking?
Tot opheffing/wijziging
=> Lex posterior derogat anteriori: recentste wet geldt effectief, oude wet = impliciet
opgeheven
Tot vernietiging
Tot uitdoving (uitzonderlijk)
In praktijk: oude wetgeving wordt niet altijd afgeschaft!
Bij conflict: latere wet > eerdere wet
o Wat bij wijziging?
Principe:
Alle shit oplossen volgens toenmalige regels
Vanaf inwerkingtreding nieuwe wet: nieuwe regels toepassen
Uitzondering: strafrecht
Vroegere sanctie = mildere straf: straf blijft hetzelfde
Vroegere sanctie = strengere straf: straf wordt milder
Procedureregels: doorgaans onmiddellijk van kracht
Zelden volledige breuk tussen oude & nieuwe wetgeving
Vaak overgangsbepalingen -> overgangsrecht
=> Zelfde toestand blijft doorlopen onder gelding v. 2+ opeenvolgende
rechtsnormen
=> Soms uitdrukkelijke overgangsbepalingen voorzien
=> Geen overgangsbepaling -> algemene regels
o 3 data v.d. wet
Afkondigingsdatum: ondertekening/identificatie door koning
Publicatiedatum: publicatie in BS
Datum v. inwerkingtreding: wanneer wet geldig wordt
Werking in de ruimte
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bigoverbeke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
