Hoorcollege 5: Gender- en seksuele diversiteit
1. LGBTQIA-lettersoep
- Alles is een spectrum, nuance bij alles. Zo complex en divers als het universum.
- Nuance + persoonlijke ervaring
Genderkoek
- Bevat 4 componenten waartussen alle combinaties mogelijk en evenwaardig zijn
Biologische sekse
Genderidentiteit
Genderexpressie
Aantrekking
Biologische sekse
- Gedetermineerd op basis van 7 criteria bij de geboorte
Chromosomen: XX, XY
Gonaden: teelballen, eierstokken
Interne reproductie structuren: uterus, prostaat
Externe genitaliën: Penis, vagina
Hormonen: Oestrogeen, testosteron
Genderidentiteit: vrouw, non-binair, man
Sekse toegewezen bij de geboorte
Man, vrouw
Intersekse conditie = alles wat niet binnen het binair kader past
Genderidentiteit
- De mate waarin iemand zich als een ‘vrouw’ of ‘man’ identificeert.
- Kan overeenstemmen met een geboortegeslacht, kan binair het
tegenovergestelde zijn, geen van de twee of allebei.
- Verschillende soorten
Cisgender: het geslacht bij de geboorte en de persoon voelt zich ook zo.
Transgender: je bent van een ander gender dan dat je bij de geboorte
bent.
Non-binair: je bent niet man, niet vrouw.
Agender: willen niets over het gender weten (=genderneutraal).
Bigender: twee genders, je voelt je man EN vrouw.
Demigender: soms voel ze zich een man en de andere dag voelen ze
zich persoon.
Genderfluïde: ervaren een wisselende genderidentiteit, voelen zich op elk
moment van de dag anders,
Apagender: dat je je apathisch voelt en je er niet veel van aantrekt.
Genderexpressie
, - Feminien of masculien
Persoonlijkheid: hobby’s, interesses, favoriete eten, ...
Uiterlijk: kledij, kapsel, make-up, bril, tattoos, ...
Gedrag: manier van spreken, manier van wandelen
- Eigenschappen en gedrag: culturele en sociale associatie met vrouwelijkheid of
mannelijkheid.
- Androgynie = combinatie conventioneel vrouwelijke en conventioneel mannelijke
eigenschappen, iemand die gevoelsmatig tussen beide seksen staat.
- Gegenderde maatschappij: samenleving waarin genderrollen, verwachtingen en
normen een belangrijke rol spelen. Bepaalde gedragingen, taken en
verantwoordelijkheden worden als typisch mannelijk of vrouwelijk beschouwd. vb.
een jongen speelt met auto’s en meisjes met poppen of man hoort in de bouw te
werken en vrouwen moeten huisvrouw zijn.
Oorzaak = veel stereotypen en discriminatie
- Genderidentiteit, genderexpressie en sekse hoeven niet overeen te komen.
- Non-binaire personen hoeven geen androgynie genderexpressie aan te nemen.
Seksuele & romantische aantrekking
- Onderverdeeld in fysieke (seksueel) en affectionele voorkeur (romantisch).
- Aantrekking is net als de andere componenten zeer fluïde.
- Seksuele en romantische voorkeur moet niet hetzelfde zijn.
Een vrouw die zich seksueel aangetrokken voelt tot mannen
(heteroseksueel) maar zich romantisch aangetrokken voelt tot
zowel mannen als vrouwen (biromantisch). OF
Een man die zich seksueel aangetrokken voelt tot zowel mannen
als vrouwen (biseksueel) maar geen romantische
aantrekkingskracht tot anderen voelt (aromantisch).
- Verschillende soorten
Biseksueel: aantrekking tot 2 of meer genders.
Aseksueel: geen seksuele aantrekking, je kan wel romantische
gevoelens hebben.
Panseksueel: het gender van de persoon maakt niet uit.
Aromatisch: hebben geen romantische gevoelens.
Demiseksueel: moeten zich diep romantisch aangetrokken
voelen voor ze seksuele aantrekking voelen.
Homo/ lesbisch: vallen op mensen van hetzelfde geslacht.
Heteroseksueel: je valt op het andere geslacht.
Queer
- Koepelterm voor regenbooggemeenschap
- Letterlijk: vreemd, niet de norm
- Bredere betekenis: politieke en sociale visies.
2. Voornaamwoorden
, - Welke?
Zij/ haar, Hij/ zijn, Die/ hun en nog veel meer.
- Voornaamwoorden die/ hun – hoe gebruiken?
- Voorbeeld: Fiona werkt als schrijver. Hun nieuwste boek is vorige week
gepubliceerd. Fiona had stress hierover. Gelukkig kon die relaxen door met hun
hond Nellie te gaan wandelen.
- Opgelet!
Niet alle non-binaire mensen gebruiken die/hun.
Niet iedereen die die/hun gebruikt is non-binair.
Gebruik NOOIT “het” (tenzij de persoon dit wil natuurlijk).
Twijfel je? Vraag het!
Praten over het verleden van een trans persoon? Gebruik het
voornaamwoord dat iemand op dit moment gebruikt.
- Hoe kan je een bondgenoot zijn?
Start bij jezelf
Kennis opbouwen vb. workshops, lezen, video’s
Bewust van privileges
Genderinclusief communiceren
Ga verder bij je omgeving
Ga het gesprek aan!
Wees ook onze bondgenoot wanner we er niet bij zijn.
In heteronormatieve setting: benoem sterotiepen
vb. alle homo’s zijn ... of pride is toch niet meer nodig.
3. Queer mijlpalen
- 28 juni 1969
Stonewall rellen
Politie van New York City viel een homoclub in Greenwich
Village, binnen.
De inval leidde tot een opstand en resulteerde in zes dagen van
protesten en gewelddadige confrontaties met de politie.
Ze dienden als een katalysator voor de homorechtenbeweging
in de Verenigde Staten en wereldwijd.
Pride protestmars
Eerste parade ooit van de LGBTQI± gemeenschap.
- 17 mei 1990 – IDAHO(BI)T
, Homoseksualiteit is geschrapt van WHO lijst van geestesziekten.
Draag Paars = Paarse vrijdag: paars zit in de regenboog en vroeger
staken ze een paars viooltje op om aan te geven dat ze niet op mannen
vielen.
- 1 juni 2003
Huwelijk tussen 2 personen van hetzelfde geslacht legaal in België.
- 2006
Adoptie door een homokoppel legaal in België.
4. Queer vreugde en representatie
- Komt veel voor in de media vb. dragqueen programma’s, muziekwereld,
celebrities
- Ook in de twintigste eeuw kropen mensen op de barricaden om ervoor te ijveren
dat iedereen mag zijn wie ze zijn.
Zangeres Josephine Baker: Franse LGBTQ+ activist
Zanger Freddie Mercury: na zijn dood Mercury Fund opgericht voor
HIV- en aids initiatieven te financieren.
5. Kritiek op querness en queer gemeenschap
- Ja, MAAR waarom zijn er opeens zoveel queer mensen? Dit is precies een hype.
Antwoord in 3 delen.
1. Aids-crisis: (foto) mannen in het wit leven nog, anderen zijn gestorven aan
aids. In 1981 wereldwijd dodelijke ziekte aids.
Eerst dacht iedereen dat het ging om een seksueel overdraagbare
ziekte onder homomannen.
Vroeger: GRID, Gay Related Immune Disease.
Al snel bleek dat de ziekte ook slachtoffers maakte onder
injecterende druggebruikers, mensen die donorbloed hadden
gekregen en heteroseksuelen.
Nu: AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome).
Op de dag van vandaag nog altijd geen medicijn of vaccin.
2. Queer-representatie: zie hiervoor.
3. Magnus Hirschfeld Instituut voor seksuologie
