MICRO-ECONOMIE
Stijn Goeminne
1STE BACHELOR BESTUURSKUNDE
HOOFSTUK 1 - 15
, Als gevolg van economische en technologische
Hoofdstuk 1 – wat is economie? ontwikkeling vroeger tekort aan voeding, nu
Def. 1 = betreft de organisatie van de systemen van overconsumptie
consumptie en productie. Als gevolg van keuzes creatie van welvaart
Economische agenten: Welvaart: de mate waarin schaarste wordt
- Consumptie consumenten verminderd.
- Productie producenten
- Prosumenten consumenten die ook Economische behoeften
goederen en diensten aanbieden die = zijn de verlangens van de mens waarin hij/zij slechts
traditioneel door de producenten werden kan voldoen door het inzetten van schaarse middelen.
aangeboden.
- Banksector Behoeften uiten zich door een ervaring van een
- Overheid ‘tekort’. Ze zijn immaterieel.
- Buitenland
Soorten behoeften:
Economie draait om keuzes maken. 1. Primaire behoeften
= behoeften die zijn aangeboren, niet
Def. 2 = economische wetenschap bestudeert: aangeleerd. Ze zijn sterk verbonden met het
- Keuzes over consumptie als gevolg van lichamelijke zijn (eten, drinken, seks)
schaarste 2. Secundaire behoeften
- Keuzes over productie als gevolg van = zijn niet aangeboren, maar aangeleerd.
schaarste Sterk sociaal georiënteerd (cultuur,
- Gevolgen van deze keuzes voor de onderwijs).
maatschappij 3. Tertiaire behoeften
= behoeften naar luxe (verre reizen, hippe
Schaarste wagen).
Schaarste is een centraal begrip in economie als Behoeften evolueren in de tijd
wetenschappelijke discipline. Digitale connectiviteit, ecologie, werkschema
We moeten aannemen dat behoeften onbeperkt zijn.
Schaarste = 3 definities Na elke ingevulde behoefte is er een nieuwe niet-
1. Een middel is schaars wanneer de mogelijke ingevulde behoefte.
aanwendingen ervan de beschikbaarheid van De verklaring: toename economische productie en
de middelen overstijgen. technologische ontwikkeling.
2. Bekeken vanuit de vraag; een middel is We moeten (theoretisch) veronderstelling dat er altijd
schaars als het meer gewild is dan het goederen blijven bij geproduceerd worden. We
beschikbaar is. moeten aan duurzaamheidsdenken doen, degrowth.
3. Een middel is schaars als er middelen moeten
worden voor opgeofferd. Duurzame ontwikkeling
4. = komt tegemoet aan de noden van het heden zonder
Schaarste ≠ zeldzaamheid de behoeftevoorziening van de toekomstige
= zeldzaam is weinig voorkomend, zeldzame goederen generaties in het gedrang te brengen.
kunnen wel schaars zijn als er meer vraag naar is De Brundtlandt-definitie
vergeleken met het aanbod (vb. drinkbaar water).
Het heeft een dubbele focus:
Schaarste is subjectief; - Intergenerationeel = heden: deze generaties
Wil je als persoon steeds meer, dan is er behoefte niet tekortdoen
naar sommige middelen. - Intergenerationeel = toekomst: zorgen dat er
Ben je tevreden met wat je hebt dan ervaar je geen nog genoeg is voor de toekomstige
schaarste. Dit wordt geanalyseerd adv. 3 pijlers:
- Economie
Schaarste evolueert: - Milieu
- Welzijn
1
, Die duurzame ontwikkeling wordt samengevat in 17 MK= bijkomende kost voor een bijkomende eenheid,
sustainable development goals (2030). Draaien inspanning, productie
allemaal om de 3 pijlers. MO= bijkomende opbrengst van een bijkomende
(Bv. Gendergelijkheid, geen hongersnood meer, geen eenheid, inspanning, productie
overbevissing,…)
Doordat de behoeften onbeperkt zijn en de middelen
om eraan te voldoen schaars, moeten economische
agenten keuzes maken.
Economie wordt ook bekeken vanuit een
Def. 3 = economie is de wetenschap van de keuzes die wetenschappelijke benadering: de wetenschap maakt
gemaakt worden als gevolg van schaarste. gebruik van modellen.
Y=f(x)
Die economische keuzes leiden tot economische Doel: impact van x op y verklaren.
problemen. Het model zorgt ervoor dat we de complexe
Men ervaart keuzeproblemen. Met moet de baten en werkelijkheid beter begrijpen. Er moet wel gebruik
kosten afwegen van hun keuze. worden gemaakt van aannames:
Baten = voordelen van de keuze (=voldoet aan de - Behoeften zijn onbeperkt
behoefte) - Economische agenten kiezen rationeel
Kosten = nadelen van de keuze (=ingezette middelen - De optimale keuze is die waar MO=MK
zijn niet meer beschikbaar, inclusief de - Keuzes worden gemaakt uit eigen belang (het
opportuniteitskost) nastreven van eigen maximaal nut)
- Houdt rekening met verlies van het beste
Opportuniteitskost alternatief (=opportuniteitskost)
= de niet gerealiseerde opbrengst van het best - *Ceteris paribus
mogelijke alternatief voor de gemaakte keuze - *Perfecte informatie
Bv. Als student kan je kiezen tussen verschillende *Ceteris paribus = studie van economische relaties
alternatieven. waarbij we ervan uitgaan dat de andere factoren die
Bv studeren, studente job, vrijwilligerswerk. een impact kunnen hebben constant blijven.
Je keuze valt op studeren, je tweede keuze was Vb. impact van de prijs van vliegtickets op de vraag
studente job. ernaar. We wijzigen enkel de prijs en gaan ervan uit
dat alle andere factoren (gezondheid, tourisme,…)
De economische kost (= kost van je keuze + gederfde constant blijven.
baten (verlies) van je 2de optie die je niet koos)
*Perfecte informatie = we gaan ervan uit dat de
Hier bij het vb. = alle kosten van je optie studeren economische agenten van alle factoren volledig op de
(boeken, internet, energie) + de gederfde opbrengst hoogte zijn tijdens een economische transactie.
van je studente job. De realiteit imperfecte en asymmetrische info,
men gebruikt hierdoor ‘mental shortcuts’.
De opportuniteitskost is vaak het belangrijkste deel = keuzes worden gemaakt op basis van gewoontes,
van de (economische) totaalkost. Het wordt ook verwachtingen, advies van 3den. (= intuïtieve regels)
gebruikt om economische winst te bepalen.
Zoals eerder gezegd, economie als wetenschap maakt
Economische winst: betreft de opbrengsten min de gebruik van aannames en modellen.
(economische)kosten, met inbegrepen in die kosten
de opportuniteitskost. Model 1: de grens van de productiemogelijkheden.
Marginaliteit Eerst basisbegrippen:
= in termen van bijkomende eenheden Productie = is de activiteit waarin productiefactoren
en intermediaire goederen worden ingezet om via een
Kosten en baten worden afgewogen in ‘marginaliteit’. transformatieproces andere economische g&d voort
Dus volgens marginale kosten (MK) en marginale te brengen.
baten/opbrengsten (MB/MO).
2
