Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis van de internationale politiek
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting geschiedenis van de internationale politiek. Hoofdstuk 3 tot en met 20 samengevat. Zowel slides als boek gebruikt.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 46 pagina's
Voorbeeld 4 van de 46 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis van de internationale politiekThema 3: De Oosterse kwestie
= De geleidelijke erosie van het Turks- Ottomaanse Rijk
● Filiki Etaireia = geheime genootschap die streeft naar Griekse onafhankelijkheid
● Millet systeem = niet-islamitische gemeenschappen behouden een een zekere
autonomie en religieuze vrijheid, maar betalen wel meer belastingen en op diverse
vlakken niet dezelfde rechten (tijdens opstanden overgeschakeld naar grootschalige
repressie)
Sterk verzwakt in vergelijking met hoogtepunt van 17de eeuw
→ Slagen er niet in nodige centralisatie door de voeren om de
staatskas en het leger op pijl te houden
→ multi-etnisch rijk (zal aangetast worden door nationalisme)
In Wenen waren er geen afspraken gemaakt rond de Balkan,
waardoor het als braakliggend terrein voor expansie van de
grootmachten gezien werd
Rusland voert politiek van territoriale expansie ten nadele van het OR (grote vijandschap)
Donauvorstendommen (Walchije en Moldavië) = semi-autonome vazalstaten van de sultan
(strategisch belang!!! landroute tussen Rusland en Istanbul + grenzen aan Habsburgse rijk)
→ grote Russische invloed, volgens oudere verdragen stonden ze onder de bescherming
van Rusland
Turkse zeestraten van cruciaal geostrategisch belang (doorgang zwarte zee naar MZ).
→ Istanbul controleert deze (geen oorlogsschepen toegelaten)
Rusland Groot-Brittannië
● Wil controle over Turkse Zeestraten ● behoud Ottomaanse Rijk tegen
(Dardanellen, Bosporus, Zee van eventuele Russische expansie
Marmara): toegang tot de Middellandse ● Controle in Oost-Middellandse
Zee (militair maar ook economisch), Zee
ijsvrije havens ● toegang tot India via Egypte
● Controle over de (landengte Suez en later
Donauvorstendommen (strategisch Suezkanaal) en huidige Irak
geleden) (Arabisch/Perzicshe Golf).
● Maar ook Russisch imperialisme:
Constantinopel veroveren
● Tegen 1815 ziet het een zwak
Ottomaans Rijk als een buffer
1
, Oostenrijk Frankrijk
● Machtsevenwicht met Rusland → ● Opportunisme: kaart van Europa
behoud Ottomaanse Rijk hertekenen
● Nationalismes bestrijden want dat is ● Meende recht te hebben op
gevaarlijk in eigen land Egypte
⇒ Bijna iedereen had baat bij het behouden van de status quo
⇒ Geloofde dat op termijn het OR zou ophouden met bestaan en wou niet dat de anderen
daarvan profiteerden (perceptie)
Ook ideologische belangen (nationalisme, katholisisme, orthodoxen…)
De Griekse Opstand:
- Griekenland van OR afscheiden
- Via inval revolte ontketenen (Ypsilantis) → Filiki Etaireia had overal aanhangers in
OR waar Grieken woonden, ook in de Griekse hogere klasse in Istanbul → vormde,
mee de administratieve en commerciële elite van het OR + bestuurden in naam van
de Sultan de Donauvorstendommen (ook opstanden voor sociale eisen)
⇒ rebellen controleren heel de Peloponnesos (Veel Turkse inwoners vermoord →
OR slaat hard terug (Rusland steunt Grieken niet)
- Om Grieken aan te pakken legt OR handel door de zeestraten aan banden (ramp
voor Russische graanexport)
- Massale moorden op Grieken, man opgehangen in het portaal van zijn kerk ⇒
Europese publieke opinie geschokt (eerste geval waar publieke opinie belangrijke rol
speelt in het buitenlands beleid)
Rusland kan grote humanitaire en geostrategische slag slaan, maar door geloof in concert
en Oostenrijks-Britse druk doet hij het niet
→ wilt met Ottomanen een diplomatieke oplossing zoeken ⇒ diplomatieke relatie hersteld
(concert-systeem had gewerkt)
Vervolg:
- Griekse rebellen zetten hun opstand voort
- Onder druk steeds meer steun in GB en Frankrijk + willen niet dat Rusland voet aan
wal krijgt in MZ
- Ottomanen krijgen opstand niet onder controle → roepen hulp in van Mohamed Ali
(pasja van Egypte)
- Gerucht dat OR Griekenland aan de Egyptenaren zou geven (etnisch zuiveren :
barbarisatieproject)
- Nikolaas I komt aan de macht: neemt revolte aan om Ruslands positie te versterken
- Onder zware druk aanvaarden de Ottomanen dat de Donauvorstendommen en
Servië autonomer werden + meer Russische invloed (hoop dat de Russen OR niet
zou tegenwerken in Griekenland)
- Rusland en GB erover eens dan Griekenland een autonome entiteit moest worden
- Verdrag van Londen: GB, Rusland en Frankrijk beloven elkaar af te zien van
expansie in Griekenland (eerst ging sultan niet akkoord tot zeeslag bij Navarino)
- Fransen bezetten Peloponnesos, verdrijven resterende moslims en worden
belangrijkste beschermer van de Grieken
2
, - Sultan moeilijk toegeven aan nederlaag → Turks-Russische oorlog (Tuken verliezen)
→ andere grootmachten vreesden dat Rusland groot deel van OR zou inpalmen →
Russen stellen zich gematigd op
!!Terugkerende elementen:
1) Opkomst nationalisme
2) Tegenstelling tss verschillende nationaliteiten (hier Grieken en Roemenen in
Donauvorstendommen)
3) Zwakke Ottomaanse bestuur
4) Stabiliteit (uitgezonderd voor Frankrijk)
De eerste Ottomaans-Egyptische oorlog:
- Mohamed Ali bestuurd Egypte in naam van de Sultan
- Modernisering van de economie, infrastructuur en het leger (Sultan had er nog
weinig te zeggen)
- Sultan had Peloponnesos beloofd (gaat niet door door Griekse overwinning) →
Egypte wilt Syrië → Ottomanen weigeren
- Ali palmt Syrië militair in zonder toestemming
- Egypte valt Anatolië binnen en wint → andere grootmachten grijpen niet in
- Enkel Rusland reageert (stuurt oorlogsschepen) (‘liever een zwakke sultan, dan een
onvoorspelbare pasja’)
- OR staat Syrië af
- Russen krijgen formele garantie dat zeestraten gesloten worden voor
oorlogsschepen → andere grootmachten achterdochtig (denken dat Rusland
volledige controle over de zeestraten had) → tsaar stelt gerust
De tweede Ottomaans-Egyptische oorlog:
- Turkse poging om Syrië terug te veroveren (mislukt)
- OR lijkt opnieuw op instorten te staan
- Zowel Rusland en GB willen Egyptenaren terugdringen uit Syrië
- GB vreest dat Frankrijk (via vriendschap met Egypte) Noord-Afrika zou beheersen
(route Indië bedreigt)
- GB, Rusland, Pruisen en Oostenrijk sturen ultimatum naar pasja om bezette
gebieden te verlaten (eerst weigeren, dan door militair geweld wel gelukt)
- Ali capituleerde → grootmachten erkennen hem als heerser van Egypte en Soedan
- Frankrijk boos (maar doet uiteindelijk niets)
De conventie van de Zeestraten en de gevolgen van de crisis:
- De conventie garandeerde de onschendbaarheid van het OR, zeestraten kregen een
neutraal statuut + vrije commerciële toegang
- Wel anti-Franse gevoelens in Duitsland door dreiging bezetting Rijnland → Duitse
nationalisten willen hereniging Elzas en Lotharingen met Duitse moederland
- Veel twijfels over de leefbaarheid van het OR
Thema 4: Europa rond 1848, revolutie en restauratie
2de helft 1840: Europa getroffen door een zware economische crisis
→ Oogsten mislukt (hongersnood) + industriële en financiële crisis
3
, → Groeiend verzet tegen autoritaire regimes
De Lente der Volkeren:
Voorjaar 1848
- Groot aantal soms tegenstrijdige grieven en eisen komen samen
- Transnationale beweging (wel verschillen de eisen land tot land)
De Revolutie in Frankrijk:
- Door burgerij en proletariaat
- 2de republiek werd uitgeroepen (nadat koning wegvlucht)
- Revolutionairen wilden een assertiever buitenlands beleid (in realiteit is het
mild) + wouden Italianen en Polen bevrijden
De Revolutie in Oostenrijk:
- Metternich neemt ontslag
- Liberale ministers benoemd, grondwet afgekondigd en keizerlijke familie
vlucht
- Roep om Duitse en Italiaanse eenwording + Hongaarse onafhankelijk +
Slavisch nationalisme
- Veel opstanden van verschillende volkeren (Hongaren, Tsjechen…)
- Hongaren kregen vergaande autonomie (riepen erna zelf onafhankelijkheid
uit)
Revoluties in Italië en oorlog in Oostenrijk:
- Sprake van liberalisering beweging in Rome
- Herleefde hoop op eengemaakt Italië
- Opstanden in Sicilië, Napels en Toscane
- Milaan en Venetië willen zich afscheiden van Oostenrijk ⇒ Italiaanse
staatshoofden onder druk (opstandelingen helpen?)
- Koning van Piëmont steunt actief (wilt geen Franse inmenging)
- Piemontezen verslagen (belangrijke stap voor herstel van Habsburgse rijk)
Opstanden in Duitsland en Pruisen:
- Zollverein (= douane-unie)
- Pruisen: liberalen eisen eengemaakt parlement voor heel het Pruisische
grondgebied
- Legt spoorlijn aan die W en O verbindt (economisch en militair-strategisch)
- Revolutie in Berlijn: meteen toegevingen → verkozen Pruisisch parlement,
nieuwe grondwet, onderstreept doelstellingen voor Duitse eenmaking, nieuwe
liberale ministers
- Echte macht was intact gebleven
Het Frankfurter Parlement:
- = assemblee van vertegenwoordigers van de Duitse staten
- Duitse eenmaking obv liberale grondwet en burgerrechten
- Verdeeld tussen aanhangers van een Groot- en Klein duitsland
Groot = alle leden van de Duitse Bond en de Duitse delen van het
Habsburgse Rijk onder leiding van de Oostenrijkse keizer
Klein = Duitse Bond onder leiding van Pruisen
Eerste Pruisische-Deense Oorlog om Sleeswijk en Holstein:
- Frankfurter parlement had weinig begrip voor eisen van de niet-Duitse
bevolking
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper alicechinitor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen