Samenvatting
Samenvatting Oncologie en immunodeficiëntie
- Vak
- Dieetleer 3
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
Een samenvatting incl. notities van oncologie en immunodeficiëntie (40pg) Les gegeven door J. Callewaert
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
Toegepaste dieetleer 3: OncologieInleiding
- Proliferatie > apaptose van de cellen (ongecontroleerde celgroei > celdood)
à pathologische toename van cellen:
o 1/ initiatiefase : beschadiging DNA
o 2/ promotiefase : ongedifferentieerde cel (vorm/grootte/aantallen)
o 3/ progressiefase: hoge agressiviteit en omvang tumorcel à maligne tumor (=
kwaadaarige tumor)
- Metastasering in de bloed- en lymfebaan à andere organen?
= uitzaaiing
- TNM classification
o T = primaire plaats tumor
§ Waar de kanker als eerst is
ontstaan
o N = betrokkenheid lymfesysteem
§ lymfeklieren
o M = metastasen (uitzaaiing)
- WHO-performance scale: normale activiteiten + afh. van medische zorg
o Schalen ontwikkeld om activiteit van mensen na te gaan
o In welke mate de kankerpt. In staat is om zijn of haar activiteit uit te voeren,
waar de pt. afhankelijk van is
§ Is de pt. te zwak om te starten met een 2e keer chemotherapie
o Belangrijk naar quality of life
- TNM classification : hoe interpreteren?
o X = kan niet gemeten worden
o 0 kan niet gevonden worden
o 1,2,3,4 = verwijst naar de graad van de tumor, het aantal metastasen,
lymfesystemen die betrokken zijn
o Vb. borstkanker: T2N1M0
§ Primaire bostkanker met graad 2, er is een lymfeklier aangetast of er is
iets gevonden in het lymfestelsel, zonder metastasering
- Rol van de diëtist
o Opvolgen gewicht, ondervoede toestand vermijden
o Welk soort voeding à gewoon sondevoeding op bepaalde momenten,
parenterale nutritie (want sepsis is hier ook een belangrijke factor)
1
, o Wat is van invloed op de voeding?
§ Plaats tumor (vb. keelkanker, maagtumor, slokdarmkanker…)
§ Behandeling à chemo, radiotherapie, immuuntherapie, bestralingen
=> invloed op eetlust
• Waslijst aan complicaties van chemo
§ De celgroei à invloed op koolhydraat- vet en eiwitmetabolisme
§ Afvallen door kanker zelf, die het lichaam zal uithongeren
§ Kankergerelateerde stress: invloed op eetlust en voedingstoestand
- Consequenties bij malnutritie
o Daling ‘quality of life’
§ Hoe mensen tegenover hun leven staan, welke kwaliteit van leven ze
nog hebben en hoe ze dit zelf ervaren à bevragen
§ Heeft een rechtstreekse invloed
§ Niet meer goed kunnen eten/ bewegen/ …
o Daling fysieke activiteit
§ Wordt sterk bevorderd, voor – na en tijdens de behandeling
o Verhoogde vatbaarheid voor neveneffecten van de kankerbehandeling
§ Diarree, constipatie, stomatitis, …
§ Weerbaarder bij goed gevoede toestand
§ Mensen die ondervoed zijn, verlies hebben aan spiermassa zullen niet
dezelfde dosis aan chemotherapie krijgen als iemand die nog goed is
• Sommige chemotherapien zijn eiwitgebonden à pt. met laag
albuminegehalte (ondervoeding) àchemotherapie (cisplatine)
bindt aan vrij circulerende eiwitten in het lichaam à
bindingscapaciteit is niet meer zo goed door lage conc. aan
eiwitten à neveneffecten zijn groter
o Verminderde respons op de kankerbehandeling zelf
§ Kankerbehandeling moet afgesteld worden op gewicht
§ Als het minder aan een eiwit kan binden zal de chemo minder werken
o Verminderd overleven van de kanker
o 1/3 kankerpatiënten zouden sterven aan complicaties direct gerelateerd aan
malnutritie
2
, o Welke factoren kunnen malnutritie in de hand werken?
§ Kankerbehandeling: Verminderde eetlust door behandeling
§ Kanker zelf: Verhoogd verbruik van je lichaam à door verhoogde
celdeling
• Ook toxische metabolieten worden vrijgesteld die metabolisme
gaat beïnvloeden, spiermassa zal afbreken,…
§ Kankergerelateerde stress: psychologische factor, prognose
bespreking, slecht-nieuws gesprekken, … à kan onrechtstreeks en
rechtstreeks van invloed zijn
Anorexie-cachexiesyndroom
- = Het geheel van metabole ontregelingen op vlak van vet-, koolhydraat- en
eiwithuishouding. Een complex syndroom gekenmerkt door gewichtsverlies (verlies
aan spiermassa!) à CYTOKINES (inflammatoire veranderingen)
o Kankerpt. Mag nog zo goed kunnen eten en goede voedingstoestand hebben,
maar aan dit syndroom kan je met voeding niets doen
o De kanker zelf (door vrijzetting cytokines = toxische metabolieten) à
ontsteking ontstaat à veranderingen in het lichaam (gewichtsverlies en
verlies aan spier- en vetmassa)
!!! belangrijke figuur
o Tumorweefsel à cytokines = toxische metabolieten vrijzetten à TNFalfa en
IL (tumor necrose factor alfa, interleukine 1 – 3 – 4 – 6 – 8 - 10) deze worden
door de tumorcellen vrijgezet à IL 1/3/6 gaan leptine nabootsen (=
verzadigingshormoon) à hongergevoel verdwijnt terwijl mensen hier niet
aan kunnen doen
o Antagonist of tegenhanger van leptine is ghreline
3
, (er is een plantaardige stof die ghreline kan nabootsen en wordt door veel
mensen gebruikt om de eetlust te gaan opwekken)
§ Het is dus belangrijk om tijdens de anamnese te vragen achter
supplementen
o CRP: Basaalmetabolisme verhoogt (acuut fase eiwit)
o Rechtstreeks invloed op de 3 hoofdmetabolismen : E, V, KH
o Vrijzetting van PIF (proteolyse induced factor) à rechtstreeks inwerken op
spierceleiwitten à verlies v spiermassa (LBM)
§ à tumor geïnduceerd gewichtsverlies
- Anorexie- cachexiesyndroom: tumormarkers (ter info)
o Niet alle tumormarkers zijn even gevoelig en specifiek als screeningsmethode
bij kankerpt. !
§ PSA: prostaatspecifiekantigeen
§ AFP: alfafoetoproteïne
§ HCG: humaan choriongonadotrofine
§ CA125 of MUC16
- Invloed kanker op voedingstoestand
o Defecten in het koolhydraatmetabolisme:
§ Verhoogde glucoseturnover
§ Insuline resistentie door minder insuline secretie à gluconeogenese
stijgt
• Beta cellen in pancreas à minder insuline produceren
(mensen doen vaak een hypergylcemie) à minder insuline
beschikbaar om voldoende glucose op te nemen à lichaam
denkt dat er geen glucose ter beschikking is (uit eiwitten,
vetten etc. wordt glucose gegenereerd)
§ Lactaatproductie stijgt à krebscyclus stijgt (gluconeogenese stijgt)
• Er wordt meer lactaat geproduceerd als je met kankercellen zit
à moet verbruikt worden à krebscyclus wordt overbelast à
lichaam zal veel energie verliezen (daarom zal basaal
metabolisme stijgen)
o WARBURG EFFECT
§ “the prime cause of cancer is the replacement of the respiration of
oxygen in normal body cells by a fermentation of sugar.“
§ Oncologische pt. op suikervrij dieet zetten à de kanker verbruikt veel
suiker, dus hoe meer suiker je binnenkrijgt hoe meer de kanker kan
groeien
• à PAS OP: dierenproeven, niet humaan
• Gebasseerd op warburg effect
• Verbruik: 2g glucose / 100g tumorweefsel
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Kimberlyderock. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen