Samenvatting

Volledige samenvatting Wijsbegeerte eerste bachelor kinesitherapie (van professor De Block Andreas)

0 keer verkocht

Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

In de samenvatting zitten mijn notities van tijdens de les verwerkt. Ook mogelijke examenvragen staan erin. Ik behaalde hiermee een 18/20 zonder het boek te lezen.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 56 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 2 oktober 2024
Aantal pagina's 56
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

Overzicht van de wijsbegeerte

Wat is filosofie?

Definitie

Opsomming van kenmerken of eigenschappen die je vindt bij alle filosofen/filosofieën en uitsluitend bij
filosofen/filosofieën  de zoektocht zelf naar wat het is, is ook filosofisch

Wat is filosofie? = op grond waarvan noemen we iets (een boek, een theorie, …) filosofie/filosofisch?

Een attitude

Wordt hier vaak mee geassocieerd

Schilderij van Socrates: Drinkt van de gifbeker en is veroordeeld tot de dood, hij blijft gelukkig praten, terwijl de
leerlingen rond hem droevig zijn
 Wordt gezien als filosofische houding want relativeert het hele gebeuren

Alfred North Whitehead

“Philosophy begins in wonder. And, at the end, when philosophic thought has done its best, the wonder remains.”

 Begint bij de verwondering en die is er op het einde nog altijd (niet het relatieve volgens hem)
 Je ziet het verwonderen ook bij niet filosofen, is het dus een reden om te zeggen dat dit een eigen kenmerk
is aan de filosofie?

Louis C.K.

 Ook kinderen hebben deze verwondering en zijn benieuwd naar alles. Betekent dit daarom dat ze aan het
filosoferen zijn?

Schopenhauer, Kierkegaard

 De vraag ‘wat is de zin van het leven?’ vertrekt vanuit wanhoop en vertwijfeling
 Heeft een band met filosofie maar definieert het niet
 Vertwijfeling bij de meeste mensen op sommige momenten in het leven.

René Descartes

 Kritisch rationele denken
 Vertrekt bij de twijfel, geloof niet alles zomaar maar kijk naar de fundamenten die de zogezegde waarheid
ondersteunen
 Maar: filosofie is niet enkel kritisch
 In de mate dat kritiek toch heel filosofie kenmerkt, is de attitude toch niet uniek voor filosofen

Is filosofie een methode?

 Conceptuele analyse:
o Concept = een begrip
o Ontleden van deze begrippen om deze zo ook beter te begrijpen
o Je zou kunnen zeggen dat dit iets is wat je enkel in de filosofie zou kunnen vinden, maar niet alle
filosofie gebruikt deze methode (sommige filosofen willen deze manier niet hanteren)
 Gedachtenexperiment:
o Stel dat iets gebeurt…
o Werd ook al door Einstein gebruikt bij de relativiteitstheorie
o Wordt dus ook erbuiten gevonden
 Argumenten
o Van premissen naar een conclusie
 Maar: geen unieke methodes  in de mate dat ze toch uniek zijn, zijn ze niet algemeen-filosofisch.

,Is het een domein?

 Soms zijn de problemen enkel nog complexer geworden na het filosoferen
 We kunnen nooit een definitief antwoord geven op deze vraag
 ‘onbeantwoordbare vragen en fundamentele problemen’  kan niet want anders vicieuze cirkel dat ook de
vraag wat is filosofie geen filosofie zou zijn
 Bij elk antwoord zal er iets zijn wat niet klopt in onze context

Niet elke onbeantwoordbare vraag is filosofie (zie lijstje op ppt voor voorbeelden)

Vier deeldomeinen van filosofie

Opsplitsen en kijken waaruit filosofie bestaat om van hieruit het te kunnen definiëren

 Metafysica
 Logica
 Epistemologie
 Moraalfilosofie

Probleem: hoe definieer je deelproblemen?

In een encyclopedie staan ze wel beschreven, maar ook hier wordt duidelijk dat het redelijk onmogelijk is

1 Metafysica
= Studie van wat bestaat en van de aard van wat het is
VB: Bestaan getallen echt?
2 Logica
= Studie van geldigheid van redeneringen en argumenten
VB: niet-geldige redeneringen:
Post hoc, ergo propter hoc  als iets gebeurt, nadat een andere gebeurtenis zich heeft voorgedaan,
dan gaan we ervan uit dat het ene een gevolg is van het andere
Affirming the consequent (P → Q, Q) → P
3 Epistemologie moraalfilosofie
= Studie van de aard en de mogelijkheid van kennis
VB: Brain in a vat  kan je ooit zeker weten dat waar jij vanuit gaat niet het geval is, dat je hersenen worden
bestuurd en gestimuleerd niet door jezelf? Kunnen we van iets zeker zijn?
4 Moraalfilosofie
= Studie van principes die betrekking hebben op goed en kwaad (aard, bestaan)
VB: Trolley problemen  dilemma over 5 levens redden vs. 1 iemand laten sterven
Bij eerste handeling moet je zelf enkel hendel omdraaien, bij tweede handeling moet je zelf actie

Geschiedenis van de filosofie

 Antieke oudheid: mythologie
 Middeleeuwen: religie
 Moderne tijd: wetenschap

,Wat behoort tot de geschiedenis? Wat wordt gezien als een deel van de filosofie?
Begrijpen we de reden waarom het zo moeilijk is om een definitie te bepalen?

Mythologie  religie  wetenschap

Conclusie

Er zijn niet voldoende kenmerken om de definitie te bepalen, vooral veel randgevallen

Waarom wijsbegeerte studeren?

Filosoof is een scheldwoord: warrig en verwarrend, onpraktisch en onhandig, nutteloos

Nutteloos ≠ zinloos:
 ‘Uiteindelijk doen we veel van wat we doen omwille van zaken die nutteloos zijn’
 Veel leren wat we niet (onmiddellijk) kunnen gebruiken
 Academische vorming = bredere vorming dan professionele vorming

Is filosofie nutteloos?

 Verbetert filosofie analytische en kritische vaardigheden? Niet duidelijk voor academische filosofie (wel voor
filosofie in lager en secundair onderwijs)
 Neen, want filosofie brengt ook bepaalde vaardigheden (kritische analytische vaardigheden) die ook nuttig
zijn buiten de filosofie
 Toont dat wat vanzelfsprekend lijkt, niet altijd vanzelfsprekend is.
o Wetenschappen: is er evidentie voor X?
o Filosofie: wat is/betekent X? Is/betekent X wel wat we denken dat het is/betekent?
 ‘Denken over denken’ zorgt voor bijsturen van denken.
 Zou moeten bijdragen aan wijsheid: bredere perspectief.

Hoe wijsbegeerte studeren?

Zie ppt slides

Mechanisering en doelgerichtheid

Denken kinderen echt wetenschappelijk?

Proef: Waarom zijn rotsen puntig?  deze vraag werd aan kinderen gesteld. 3 antwoordmogelijkheden:

(A) Omdat water en wind de botte kanten hebben weggespoeld en weggeblazen.
(B) Om ervoor te zorgen dat er geen dieren bovenop de rotsen komen rusten.
(C) Om dieren de mogelijkheid te geven zich tegen de rotsen te komen schuren als ze jeuk hebben.

 Meeste kinderen antwoordden B en C, terwijl A het meest wetenschappelijke antwoord is
 Antwoord A wordt veel minder waarschijnlijk als we kijken naar de artefacten (= voorwerpen gemaakt door
de mens), antwoorden B en C zouden hier wel van toepassing zijn

Wetenschappelijke manier om na te denken over natuurlijke fenomenen  bij andere dingen kijken we naar de
doelen dat ze hebben

Natuurlijke fenomenen kunnen ook puntig zijn, maar hebben niet hetzelfde antwoord als A, want ze zijn scherp om
te helpen bij hun functie.

 Natuurlijke fenomenen die we spontaan begrijpen
 Artefacten die we spontaan gebruiken vanuit het doen
 Natuurlijke objecten van waaruit we de functie begrijpen vanuit het doen

Wet van de teleologie

Wetenschappers die vroeger leefden, begrepen ook vaak dingen vanuit het doel dat ze hadden

, Aristoteles

 Maakte verschil tussen 4 soorten oorzaken, belangrijkste oorzaak is de doel
 Wetenschap is voor Aristoteles de leer van het doen
 Veranderingen moeten begrepen worden vanuit ‘het streven’ van objecten om ergens te zijn of iets te doen
o VB: sleutels laten vallen op de grond
o Sleutels verlangen om beneden op de grond te zijn
o Het streven van objecten om iets te realiseren

Natuurlijke vs. onnatuurlijke beweging:

 Natuurlijke bewegingen: volgen hun doel  sleutel laten vallen
 Onnatuurlijke bewegingen: worden geleid tot ander doel, dat ze niet zelf willen  sleutel in de lucht gooien
o Als ze de vrijheid terugkrijgen om zelf te bewegen, dan willen ze terug de natuurlijke bewegingen
uitvoeren

Uiteindelijk: streven naar perfectie/Onbewogen Beweger

 In vele gevallen = natuurlijke plaats/rust
 Als er een verstoring is, zal er terug beweging zijn
 Onbewogen Beweger
o Absolute perfectie
o Houdt het hele universum in beweging
o Hij is een beweger omdat hij alles beweegt
o Omdat hij absoluut perfect is, beweegt hij niet, want hij zet zelf alles in beweging
 De beweging van het levende staat model voor beweging van het niet-levende

Descartes

 Belangrijk aspect van moderne wetenschap: geen doeloorzaken meer
o Moderne wetenschap is plots veel populairder geworden, komt doordat doeloorzaken worden
buitengezet  gebaseerd op mechanische oorzaken
 Al het materiële moet begrepen worden vanuit mechanische oorzaken
o Mechanische oorzaken = natuurlijke oorzaken
o Oorzaken die vooraf gaan aan de effecten en die inwerken op iets ander zonder een doel voor ogen
te hebben (blinde krachten)
 Ook het menselijke lichaam
 Model: de automaat
o ‘Uit zichzelf bewegen’
o Volgens Descartes de manier om het menselijk lichaam te beschrijven
 Foto van schrijvende pop
o Pop schrijft brieven in 4 verschillende talen
o Andere bewegingen moeten begrepen worden, net zoals we de bewegingen van de automaat
begrijpen
o Bestaat uit veel dingen die werken als blinde krachten
o Analogie tussen menselijk lichaam en pop: zelfde werking, maar ander materiaal

Descartes en de levenswetenschap

 De beweging van het niet-levende moet op dezelfde manier worden begrepen als de beweging van het niet
levende  het is allemaal fysica, natuurwetenschappen
 Levenswetenschap  fysica
 Geen apart levensprincipe, maar ook geen doeloorzaken

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper febejordens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,06. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen