100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Medische ethiek (E06Y9A) - Gastmans en Dierickx €9,46
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Medische ethiek (E06Y9A) - Gastmans en Dierickx

 29 keer bekeken  0 keer verkocht

Uitgebreide Samenvatting voor Examen - Lesnotities en Informatie uit boek van Gastmans en Dierickx: Deze samenvatting is een zorgvuldig samengestelde combinatie van mijn eigen lesnotities en waardevolle informatie uit het boek (zowel het boek van Gastmans als van Dierickx). Alles wat je nodig he...

[Meer zien]
Laatste update van het document: 2 maanden geleden

Voorbeeld 8 van de 95  pagina's

  • Nee
  • Onbekend
  • 10 oktober 2024
  • 11 oktober 2024
  • 95
  • 2023/2024
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (18)
avatar-seller
camillelauwers
1

,Inhoudsopgave
WAARDIGHEIDSBEVORDERENDE ZORG ........................................................................................ 6

INLEIDING ...................................................................................................................................... 6

EEN ETHIEK VAN PRINCIPES ............................................................................................................ 6
Conflict van principes .................................................................................................................. 6
Kenmerken .................................................................................................................................. 7
Vergeten randfenomenen ............................................................................................................. 8
Tijd voor een ander geluid ............................................................................................................. 9

3 ETHISCHE PIJLERS VAN GEZONDHEIDSZORG ..............................................................................10
Nieuw ethisch fundament .......................................................................................................... 10
Concreet beleefde ervaringen ..................................................................................................... 10
Interpretatieve dialoog ............................................................................................................... 11
Ethische standaard .................................................................................................................... 12

WAARDIGHEIDSBEVORDERENDE ZORG .........................................................................................13
Kwetsbaarheid ........................................................................................................................... 13
Zorg ........................................................................................................................................... 14
Waardigheid .............................................................................................................................. 15

LEVENSEINDEZORG VOOR NIET-TERMIALE PSYCHIATRISCHE PATIËNTEN ..................................... 18

INLEIDING .....................................................................................................................................18

EUTHANASIE IN DE PSYCHIATRIE....................................................................................................19
Wetgevend kader ....................................................................................................................... 19
Prevalentie ................................................................................................................................ 19
Profiel van niet-terminale psychiatrische patiënt ......................................................................... 19
Attitudes van hulpverleners ........................................................................................................ 19

ONDRAGELIJK LIJDEN EN PALLIATIEVE ZORGEN ..............................................................................21
Wat is ondragelijk lijden? ............................................................................................................ 21
Psychiatrische zorg voor palliatieve patiënten ............................................................................. 23
Palliatieve zorg voor psychiatrische patiënten ............................................................................. 23

EUTHANASIEVERZOEK EN -PROCES ...............................................................................................24
Wilsbekwaamheid ..................................................................................................................... 24
Medische uitzichtloze toestand .................................................................................................. 24
Ondragelijk lijden ....................................................................................................................... 25
Interne dynamiek van euthanasiezorgproces ............................................................................... 26

FUNDAMENTELE WAARDEOPTIES ..................................................................................................26
Respect voor autonomie in verbondenheid ................................................................................. 26
Zorg: een interpretatieve dialoog ................................................................................................. 27


2

, Fundamentele menselijke waardigheid ....................................................................................... 27

BESLUITVORMING..........................................................................................................................28
Algemeen .................................................................................................................................. 28
Euthanasieverzoek exploreren .................................................................................................... 28
Levensperspectief exploreren..................................................................................................... 28
Grootst mogelijke terughoudendheid in acht nemen .................................................................... 29
Patiënt, familie en naasten ......................................................................................................... 30
Hulpverlenend team .................................................................................................................. 30
Zorgvoorziening ......................................................................................................................... 31
Samenleving .............................................................................................................................. 31

INTIMITEIT EN SEKSUALITEIT BIJ OUDEREN ................................................................................... 32

KENMERKEN VAN SEKSUALITEIT EN INTIMITEIT BIJ OUDEREN ..........................................................32
Wat is seksualiteit en intimiteit? ................................................................................................. 32
Intimiteitsbeleving en seksualiteitsbeleving op oudere leeftijd ..................................................... 33
Seksualiteit in woonzorgcentra ................................................................................................... 33
Intimiteit en seksualiteit bij mensen met dementie ...................................................................... 34

ANTROPOLOGISCH-ETHISCH KADER .............................................................................................35
Inleiding .................................................................................................................................... 35
Het vreemde zelf ........................................................................................................................ 36
Het (dis)continue zelf ................................................................................................................. 36
Belichaamde zelf ....................................................................................................................... 36
Het in-de-wereld-zijn.................................................................................................................. 37
Het met-anderen-zijn ................................................................................................................. 38
Besluit ....................................................................................................................................... 39

ETHISCHE IMPLICATIES ..................................................................................................................39
Perspectiefverandering .............................................................................................................. 39
De persoonlijke context .............................................................................................................. 39
Relationele context .................................................................................................................... 41
Organisatorische context ........................................................................................................... 41
Maatschappelijke context .......................................................................................................... 42

BESLUIT .........................................................................................................................................43

LEVENSMOEHEID BIJ OUDEREN ................................................................................................... 44

INLEIDING .....................................................................................................................................44

LEVENSMOEHEID...........................................................................................................................44
Wat is levensmoeheid ................................................................................................................ 44
Risicofactoren ........................................................................................................................... 44
Beleving van mensen die levensmoe zijn ..................................................................................... 45
Houdingen van hulpverleners ..................................................................................................... 46
Levensmoeheid en levenseinde .................................................................................................. 46
Voorlopig besluit ........................................................................................................................ 46

FUNDAMENTELE WAARDEOPTIES ..................................................................................................47
Maatschappelijke verantwoordelijkheid ...................................................................................... 47
Individuele en relationele verantwoordelijkheid ........................................................................... 48


3

, Individuele en relationele autonomie .......................................................................................... 48
Kwetsbare waardigheid .............................................................................................................. 49
Besluit ....................................................................................................................................... 50

WAARDIGHEIDSBEVORDERENDE ZORG VOOR OUDEREN ...............................................................50
Wat is het?................................................................................................................................. 50
Medisch klinische benadering .................................................................................................... 50
Aandachtige betrokkenheid ........................................................................................................ 52
Verantwoordelijkheid en zingeving .............................................................................................. 52
Maatschappelijke verantwoordelijkheid ...................................................................................... 53

BESLUIT .........................................................................................................................................53

BEGIN VAN LEVEN & VOORTPLANTINGSGENEESKUNDE................................................................ 54

PRENATALE DIAGNOSTIEK..............................................................................................................54
Inleiding .................................................................................................................................... 54
Foetale therapie ......................................................................................................................... 54
Niet-invasieve prenatale test (NIPT) ............................................................................................ 58

ETHISCHE ASPECTEN VRUCHTBAARHEIDSBEHANDELINGEN .........................................................61

PRENATALE RISICOVOORSPELLENDE DIAGNOSTIEK.......................................................................61
Inleiding .................................................................................................................................... 61
Presentatie casus ...................................................................................................................... 62
Ethische vraag ........................................................................................................................... 62
Beschrijving van de situatie ........................................................................................................ 62
Opinies en houdingen ................................................................................................................ 63
Inhoudelijke argumenten ............................................................................................................ 64
Besluit ....................................................................................................................................... 65

VERTELLEN OF VERZWIJGEN GAMETENDONATIE ............................................................................66
Inleiding .................................................................................................................................... 66
Beschrijving van de situatie ........................................................................................................ 66
Ethische analyse ........................................................................................................................ 68
Besluit ....................................................................................................................................... 70

KINDEREN EN ETHIEK IN HEDENDAAGSE GEZONDHEIDSZORG .......................................................71
Verschillende paradigma’s ......................................................................................................... 71
Het belang van het kind .............................................................................................................. 71
Herzien pediatrisch paradigma ................................................................................................... 72

BIO-BANKEN ............................................................................................................................... 73

WAT IS EEN BIO-BANK? ..................................................................................................................73

ETHISCHE VRAGEN ........................................................................................................................74
Voordelen .................................................................................................................................. 74
Nadelen .................................................................................................................................... 74
Ethische kwesties ...................................................................................................................... 75

KINDEREN IN ONDERZOEK .............................................................................................................76
Historiek .................................................................................................................................... 76
Issues omtrent pediatrische clinical trials ................................................................................... 76


4

, Verklaring van Helsinki ............................................................................................................... 77

NOOD AAN PEDIARTRISCHE STALEN ..............................................................................................77

KINDEREN IN BIO-BANKEN: ETHISCHE KWESTIES ...........................................................................78
Consent .................................................................................................................................... 78
Principe van het minste schade .................................................................................................. 79
Voordelen .................................................................................................................................. 80
Return of results ........................................................................................................................ 80
Eigenaarschap ........................................................................................................................... 81

BESLUIT .........................................................................................................................................81

ARTS-PATIËNTRELATIE ................................................................................................................. 82

INLEIDING .....................................................................................................................................82

VRIJE EN GEÏNFORMEERDE TOESTEMMING ....................................................................................82
Aanvaard door… ........................................................................................................................ 82
Fundamenten ............................................................................................................................ 83
Wat is het?................................................................................................................................. 83
Informed consent in experimenten ............................................................................................. 85
Nieuwe uitdagingen ................................................................................................................... 85
Totale genoomanalyse ............................................................................................................... 86

PRIVACY EN VERTROUWELIJKHEID .................................................................................................88
Wat is beroepsgeheim? .............................................................................................................. 88
Genetische info en derden.......................................................................................................... 88
Totale genoomanalyse ............................................................................................................... 90

RECHT OM NIET TE WETEN .............................................................................................................91
Wat is het recht om niet te weten? .............................................................................................. 91
Kritiek op RNW ........................................................................................................................... 92
Ethische fundering van RNW....................................................................................................... 92
Totale genoomanalyse ............................................................................................................... 93

SCIENTIFIC INTEGRITY: DEFINITION, CODES, AND ETHICS ............................................................ 94




5

,WAARDIGHEIDSBEVORDERENDE ZORG
Dit deel komt overeen met H1 in het boek van Gastmans




In dit hoofdstuk maken we kennis met het ethische denkmodel -> we formuleren een
nieuw ethisch kader met als ethische fundamenten kwetsbaarheid + zorg + waardigheid




-> meest populaire ethische model = principebenadering

CONFLICT VAN PRINCIPES
-> er zijn 4 principes -> ethisch dilemma doet zich voor als 2 of meer van deze principes
in conflict komen met elkaar

4 principes:

® respect voor autonomie -> patiënten zijn rationele begaafde individuen die
kunnen nadenken DUS als arts doe je niet met de patiënt wat je maar wil -> arts
moet patiënt maximaal informeren over behandeling en medische interventie
DAARNA moet de arts toestemming vragen -> deze toestemming kent
verschillende gradaties1
® nonmaleficence = geen kwaad doen -> medische interventie mag niet nog meer
kwaad doen
® beneficence = goed doen -> interventie moet ervoor zorgen dat patiënt beter
wordt MAAR grens van goed doen is vaag
® rechtvaardigheid = gelijke toegang tot gezondheidszorg DUS ALS 1 patiënt
toegang heeft tot een behandeling moet de andere dat ook hebben




1
kan schriftelijk of mondeling etc.


6

,Voorbeeld:
Casus van Caroline (pagina 18) -> conflict tussen respect voor autonomie en
nonmaleficence WANT Caroline is volledig wilsbekwaam om zelf beslissing te maken
MAAR door euthanasie zal arts doden -> gaat lijnrecht in tegen het niet kwaad doen

-> uiteindelijke besluit arts = arts oordeel dat autonomie van patiënt zijn medische
ingreep rechtvaardigt



KENMERKEN
Theoretisch en oplossingsgericht
-> principe benadering = theoretisch en tegelijkertijd oplossingsgericht DUS een
concreet ethisch probleem kan men oplossen DOOR 4 principes tegenover elkaar af te
wegen

-> lijkt redelijk simpel MAAR houdt geen rekening met randfenomenen

® beleving van mensen die bij ethisch probleem betrokken zijn
® de aard en kwaliteit van menselijke relaties tussen betrokkenen
® unieke levenscontext waarin ethisch probleem zich afspeelt


Nadruk op respect voor autonomie
-> gerichtheid op autonomie = typerend in onze samenleving



Hoe komt dit?

-> ons mensbeeld vat individu op:

® als een rationeel denkend wezen
® als centrum van zingeving
® als onafhankelijk en quasi geïsoleerd van andere mensen
-> dit maakt dat samenleven slecht een verdrag is dat autonome individuen met elkaar
aangaan -> een verdrag waarin ieders rechten en belangen op een gelijke manier
gerespecteerd worden




7

, -> conclusie = elk mens is vrij om zijn eigen leven te leiden zoals hij/zij dat wil ALS de
keuzes geen schade berokkenen aan andere2 en een rechtvaardige ordening van
samenleven respecteren3



=> deze nadruk op respect voor autonomie maakt nemen van moeilijke beslissingen in
pluralistische context veel makkelijker

MAAR is deze nadruk wel zo neutraal?


Wat moet ik doen?
= belangrijkste vraag -> de centrale focus van deze vraag is altijd een specifieke en
afgelijnde beslissing OF handeling

-> het is door stellen van concrete handelingen of door nemen duidelijke beslissingen
dat concrete ethische principes worden gerespecteerd



VERGETEN RANDFENOMENEN
-> vereenvoudigde aanpak heeft als gevolg dat essentiële aspecten van zorgpraktijk over
hoofd worden gezien


Morele houdingen
= zorgzaamheid + empathie + respect + vertrouwen -> deze worden allemaal niet in
rekening gehouden in principebenadering DOORDAT ze gericht is op de observeerbare
handelingen


Voorbeeld = keuze arts bij Caroline -> respect is makkelijker af te leiden uit wat hij
uiteindelijk beslist DAN uit hoe hij met haar omgaat


Hele zorgproces
-> in principebenadering ontbreekt er ethische appreciatie voor zorgprocessen -> het
wordt gereduceerd tot enkele observeerbare zorghandelingen die op een bepaald



2
nonmaleficence
3
rechtvaardigheid


8

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper camillelauwers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,46. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€9,46
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd