Ik heb met deze samenvatting een 14/20 gehaald voor het mondelinge examen van recht! De samenvatting omvat ALLE leerstof die je moet kennen en is zeer overzichtelijk opgesteld. Ik heb hier in totaal 7 dagen voor gestudeerd en dat was dus genoeg voor mij! SUCCES
Deel 1: Module 2: Indeling van het recht
Het recht en zijn bronnen
Module 3: Bronnen van het recht
Module 4: Staatsrecht
Module 5: Gerechtelijk recht
Deel 2: Module 6: Straf en strafprocesrecht
De rechtstakken
Module 7: Burgerlijk recht
Module 8: Internationaal en Europees recht
Module 9: Principes overige rechtstakken
Deel 1 – het recht en zijn bronnen
1
, Module 1: het begrip ‘recht’
Geen eenvormige definitie:
Context, tijds en plaatsgebonden
Kauwgom verboden in Singapore
Legaliteit homohuwelijk
Recht onderscheidt zich van moraal – godsdienst – beleefdheid
Voorbeelden:
Handheld bellen = norm en beleefdheid
Niet verwittigen deelnemen aan examen = beleefdheid
Roken in auto = norm en beleefdheid
Liegen = morele norm/rechtsnorm/beleefdheid
à Liegen in recht mag, behalve onder eed
Soms in wet maar geen morele norm en soms morele norm maar geen wet!
“Het recht” BESTAAT NIET
- Geen universele definitie
- Verschilt van maatschappij tot maatschappij
- Onderscheid normensysteem als moraal, godsdienst en beleefdheid
- Bevat in het algemeen 3 elementen:
De kern van het recht
Wat? Waarom? Hoe?
Bindende regels Samenleving ordenen/ in stand houden Uitoefenen van gezag
WAT: Bindende regels: 4 categorieën:
1. Gebods-, verbods-, en verlofbepalingen
2
, à Algemeen toepasselijke rechtsregels van toepassing op ieder rechtssubject
Gebods à legt verplicht gedrag op aan rechtssubject (positief of negatief)
Positief = huwelijksplichten
Negatief = schuldig verzuim van bijstand aan iemand in gevaar
Verbods à verbieden een bepaald gedrag of handeling
Verbod diefstal, bigamie, vervalsing
Verlof à laten toe bepaalde handeling te stellen maar is niet verplicht
Recht op bijstand van advocaat
2. Rechtsregels toepasbaar na keuze en wilsaanvullende regels
Rechtsregels toepasselijk na keuze:
à Als rs in een bepaalde toestand keuze heeft gemaakt voor bepaald gedrag
Recht laat keuze vrij maar eens gekozen is die keuze bindend
Electa una via non datur recursus ad alteram
Bv: huwelijk
Wilsaanvullende rechtsregels
à Hebben pas uitwerking als rechtssubject geen eigen regeling heeft voorzien
Verkoop is compleet bij overeenkomst prijs en voorwerp maar kan
contractueel anders bepaald worden (bv bij de levering)
Zonder contract huwen = de algemene regel van wetboek worden toegepast
3. Ondersteunende regels
à Geen eigenlijke gedragsregels, ondersteunen het recht door het oprichten van
instellingen, werking in tijd en ruimte regelen, handhaving conflictenrecht
Bv organisatie en sanctionering GAS- boetes
4. Technische regels en formalisme
à Rechtshandelingen worden soms aan bepaalde vorm en procedurevoorschriften
onderworpen opdat ze rechtsgeldig zouden zijn
Omwille van rechtszekerheid en bescherming
Vaak verregaande gevolgen (nietigheid)
Formalisme in het recht, wilsuiting en bescherming van personen
Nietigheid = een handeling wordt geacht nooit te hebben bestaan
WAAROM: Samenleving ordenen en instandhouden:
3
, Orde scheppen en instandhouden door:
1. Bestaande toestanden/handelingen tot juridische norm te verheffen
= gesanctioneerde feitelijkheid
Bv: meerderjarig in BE vanaf 18
2. Onwenselijk gedrag vermijden: gedrag dat schadelijk wordt geacht in samenleving
Overeenkomst onder dwang
bv: schijnhuwelijk en samenleven
Recht als beleidsinstrument = instrumentele visie van het recht
1. recht om bepaalde levensvisie/politiek systeem te bekrachtigen en vernieuwen
bv: green deal, betonstop, verhogen pensioenleeftijd, migratie
2. belangrijke trends
juridisering vd samenleving
evolutie van nachtwakerstaat naar welvaartsstaat = meer rechtsregels
probleem van overregulering
HOE: Uitoefenen van gezag
Gezag bij het uitvaardigen van recht
1. Regelgevende organen: betrokkenheid van de Staat bij ontstaan regelgeving
Rechtstreeks – via verkozen organen van de staat (parlement, gemeenteraad)
Onrechtstreeks – gedragingen (gewoontes), algemene principes die worden
erkend door staatsorganen (via rechtspraak)
2. “Rechtsgeldig”: respecteren bevoegdheden
3 aspecten: respect voor…
- Hiërarchie van de normen (wet moet grondwet respecteren)
- Bevoegdheidsverdelende regels (gewest niet fed. regering regelen)
- Procedureregels (bij koninklijk besluit advies vn Raad van State vragen)
Gezag bij het doen naleven van recht
1. Opleggen van sanctie als middel tot afdwingbaarheid van het recht
Soorten sancties:
- Penale = geldboete, vrijheidsberoving
- Administratieve = GAS-boete, stillegging
- Civiele = dwanguitvoering, schadevergoeding
- Morele sancties = niet relevant voor recht
2. Handhaving van het recht door
Rechtscolleges = hoven, rechtbanken & administratieve rechtscolleges
Arbitrages & bemiddeling = bv economisch recht
Bestuur = GAS-boete, snelheidsovertredingen à toezicht rechter
NIET eigenrichting door burger
Conclusie
Recht =
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liowillems. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,48. Je zit daarna nergens aan vast.
