Samenvatting
Samenvatting inleiding tot het recht (VUB, anno 2023/2024)
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Alle hoofdstukken en alle notities samen verwerkt in één grote samenvatting met inhoudstafel.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 82 pagina's
Voorbeeld 4 van de 82 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Inhoudsopgave1 Wat is nu recht:........................................................................................... 5
2 Geheel van bindende regels :.......................................................................5
2.1 Gebods-, verbods -en verlofsbepalingen:..................................................................5
2.1.1 Gebodsbepaling :...............................................................................................6
2.1.2 Verbodsbepaling:................................................................................................ 6
2.1.3 Verlofsbepaling:.................................................................................................. 6
2.2 Rechtsregels toepasselijk naar keuze & wilsaanvullende regels (examen):..............6
2.3 Rechtsregels toepasselijk naar keuze:......................................................................6
2.3.1 Wilsaanvullende regels:......................................................................................6
2.4 Ondersteunende regels:........................................................................................... 7
2.5 Technische regels en formalisme:.............................................................................7
3 Waarom samenleving ordenen/in stand houden? (twee componenten):..........7
3.1 Orde scheppen en in stand houden door..................................................................7
3.1.1 Bestaande toestanden/handelingen tot juridische norm te verheffen................7
3.1.2 Onwenselijk gedrag vermijden/tenietdoen: gedrag dat schadelijk wordt geacht
in de samenleving....................................................................................................... 7
3.2 Orde scheppen en in stand houden door recht te hanteren als beleidsinstrument
(instrumentele visie van het recht).................................................................................8
3.2.1 Recht wordt gebruikt om bepaalde levensvisie/politiek systeem te bekrachtigen
en vernieuwen............................................................................................................. 8
3.2.2 Belangrijke trends..............................................................................................8
4 Uitoefenen van gezag: recht vereist gezag:..................................................8
4.1 Gezag bij het uitvaardigen van recht: recht wordt niet alleen gemaakt door
regelgevende organen maar ook onrechtstreeks door burgers......................................8
4.1.1 Regelgevende organen = betrokkenheid staat bij ontstaan regelgeving............8
4.1.2 Rechtsgeldig = respecteren bevoegdheden (3 aspecten)..................................8
4.2 Gezag bij het doen naleven van recht......................................................................8
4.2.1 Opleggen van de sanctie (= loskoppelen van het strafrecht) als middel tot
afdwingbaarheid van het recht. 3 soorten sancties:....................................................8
4.2.2 Handhaving van het recht door, doen naleven van de regel door:.....................9
5 Conclusie:...................................................................................................9
6 Indeling vanuit de functie van de rechtstak:.................................................9
6.1 Vervaging van de grenzen:.....................................................................................10
6.2 Belang:................................................................................................................... 10
7 Objectief en subjectief recht:.....................................................................12
7.1 Objectief recht........................................................................................................ 12
7.2 Subjectief recht....................................................................................................... 12
,8 Materieel recht en formeel recht:...............................................................12
8.1 Materieel recht........................................................................................................ 12
8.2 Formeel recht......................................................................................................... 12
9 Aanvullend recht, dwingend recht en recht van openbare orde:...................13
9.1 Aanvullend recht..................................................................................................... 13
9.2 Dwingend recht...................................................................................................... 13
9.3 Openbare orde........................................................................................................ 13
10 Positief recht en natuurrecht:..................................................................13
10.1 Positief recht......................................................................................................... 13
10.2 Natuurrecht.......................................................................................................... 14
11 Catalogus van de formele bronnen:..........................................................14
11.1 Materiële rechtsbronnen en formele rechtsbronnen:............................................14
11.1.1 Materiële rechtsbronnen.................................................................................14
11.1.2 Formele rechtsbronnen...................................................................................14
12 Catalogus van de wet:..............................................................................14
12.1 De wet: formele en materiële wetten:..................................................................15
12.1.1 Formele wetten.............................................................................................. 15
12.1.2 Materiële wetten............................................................................................ 15
12.2 De wet: de Grondwet:...........................................................................................16
12.2.1 De grondwet................................................................................................... 16
12.3 De wet: intranationaal en supranationale normen................................................17
12.3.1 Internationale normen = verdragen...............................................................18
12.3.2 Supranationale normen:.................................................................................19
12.4 De wet: de federale wet........................................................................................20
12.4.1 Indeling van de wetten – soorten wetten........................................................20
12.4.2 Gewone meerderheidswetten.........................................................................20
12.4.3 Bijzondere meerderheidswetten.....................................................................21
12.4.4 Monocamerale, verplicht bicamerale en optioneel bicamerale wetten...........21
12.4.5 Monocamerale wetten....................................................................................21
12.4.6 Verplicht bicameraal.......................................................................................21
12.4.7 Optioneel bicamerale wetten.........................................................................21
12.4.8 Totstandkoming monocamerale wet...............................................................22
12.4.9 Totstandkoming van verplicht bicamerale wet................................................23
12.4.10 Totstandkoming optioneel bicamerale wet..................................................24
12.5 De wet: het decreet.............................................................................................. 24
12.5.1 Totstandkoming van (gewoon) decreet...........................................................25
12.6 De wet: de ordonnantie........................................................................................25
12.7 De wet: Het wetskrachtig koninklijk besluit of bijzondere machtenbesluit............26
12.8 Het koninklijk besluit en besluiten van de deelstaatregeringen:...........................27
12.8.1 Totstandkoming van een reglementaire besluit..............................................27
12.9 De wet: ministriële besluiten en besluiten van staatsecretaris.............................28
2
, 12.10 De wet: normen uitgevaardigd door de gedecentraliseerde besturen................28
13 Algemene rechtsbeginselen.....................................................................29
13.1 Indeling beginselen van behoorlijk bestuur:..........................................................29
13.1.1 Het non-retroactiviteitsbeginsel (verbod op terugwerkende kracht)...............31
14 De rechtspraak........................................................................................32
15 De gewoonte........................................................................................... 35
16 Pseudo-wetgeving...................................................................................35
17 Para-legale normen..................................................................................36
18 Rechtsleer............................................................................................... 36
19 Billijkheid................................................................................................ 37
20 Staatsrecht............................................................................................. 37
20.1 Begrip................................................................................................................... 37
20.2 Algemene kenmerken van de belgische staat......................................................37
20.2.1 Een democratische staat................................................................................38
20.2.2 Scheiding der macht.......................................................................................38
20.2.3 Representatieve democratie: representatief stelsel.......................................39
20.2.4 Gerationaliseerd parlementaire regime..........................................................39
20.2.5 Rechtsstaat.................................................................................................... 40
20.2.6 Erfelijke grondwettelijke monarchie................................................................40
20.2.7 Federale staat................................................................................................. 41
20.3 De Federale overheid............................................................................................43
20.3.1 Algemeen....................................................................................................... 43
20.3.2 Het federaal parlement..................................................................................43
20.3.3 De koning als hoofd uitvoerende macht.........................................................44
20.3.4 De federale regering: uitvoerende macht.......................................................45
20.3.5 De (federale) rechtsprekende functie.............................................................45
20.4 In burgerlijke en ondernemingszaken...................................................................48
20.4.1 Vredegerecht.................................................................................................. 48
20.4.2 Rechtbank van eerste aanleg: burgerlijke rechtbank......................................48
20.4.3 Rechtbank van eerste aanleg: familie -en jeugdrechtbank.............................49
20.4.4 Ondernemingsrechtbank................................................................................49
20.4.5 Arrondissementsrechtbank............................................................................49
20.4.6 Hof van beroep............................................................................................... 49
20.4.7 Hof van Cassatie............................................................................................ 50
20.5 In arbeids- en sociale zaken..................................................................................50
20.5.1 Arbeidsrechtbank........................................................................................... 50
20.5.2 Arbeidshof...................................................................................................... 50
20.6 In strafzaken......................................................................................................... 51
20.6.1 Politierechtbank.............................................................................................. 51
20.6.2 Correctionele rechtbank.................................................................................51
20.6.3 Jeugdrechtbank.............................................................................................. 51
20.6.4 Strafuitvoeringsrechtbank..............................................................................51
3
, 20.6.5 Onderzoeksrechter......................................................................................... 51
20.6.6 Raadkamer..................................................................................................... 51
20.6.7 Hof van Beroep............................................................................................... 52
20.6.8 Kamer van inbeschuldigingstelling.................................................................52
20.6.9 Hof van Assisen.............................................................................................. 52
20.7 Administratieve (federale) rechtscollege..............................................................52
20.8 Bijzondere rechtscolleges.....................................................................................55
20.8.1 Grondwettelijk hof.......................................................................................... 55
20.9 De gemeenschappen en de gewesten..................................................................56
20.9.1 De bevoegdheden van de gemeenschappen..................................................56
20.9.2 De organen van de gemeenschappen en de gewesten..................................56
20.10 De gemeenten en provincies..............................................................................57
20.10.1 De gemeenten.............................................................................................. 57
21 Privaat recht........................................................................................... 58
21.1 Burgerlijk recht..................................................................................................... 58
21.1.1 Het familierecht.............................................................................................. 58
21.1.2 Het (familiaal) vermogensrecht......................................................................58
22 Gerechtelijk recht....................................................................................68
22.1 Begrip:.................................................................................................................. 68
22.2 Fundamentele principes (examen) :......................................................................68
23 Publiek recht........................................................................................... 69
23.1 De grondwettelijke beginselen..............................................................................70
23.1.1 Het strafrechtelijk legaliteitsbeginsel.............................................................70
23.1.2 Het aanhoudingsrecht <-> vrijheid van persoon............................................70
23.1.3 Vervolgingsprocedure.....................................................................................70
23.1.4 Sancties.......................................................................................................... 71
23.1.5 De onschendbaarheid van de woning.............................................................71
23.2 Enkele basisbegrippen van het strafrecht.............................................................72
23.2.1 Soorten misdrijven......................................................................................... 72
23.2.2 Toepassing in tijd, ruimte en naar personen...................................................73
23.2.3 Poging en deelneming als modaliteit van het misdrijf....................................73
23.2.4 Verzachtende, verzwarende omstandigheden, rechtvaargingsgronden..........74
23.2.5 Straftoemeting en opdeciemen:.....................................................................75
23.2.6 Voorwaardelijke invrijheidstelling = strafuitvoeringsmodaliteit......................75
23.2.7 Andere organen betrokken bij strafproces......................................................76
23.2.8 Verdachte, inverdenkinggestelde, beklaagde, beschuldigde..........................76
23.2.9 Onderzoeksverrichtingen................................................................................76
23.2.10 Overzicht strafprocedure..............................................................................77
23.3 Het internationaal en Europees recht...................................................................78
23.3.1 Begrip............................................................................................................. 78
23.3.2 Enkele begrippen internationaal recht............................................................78
23.3.3 De EU............................................................................................................. 79
23.3.4 De EU-instellingen.......................................................................................... 79
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper douniazobouh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,76. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 68736 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen