Samenvatting

Samenvatting PSYCHOPATHOLOGIE EN PSYCHIATRIE 2de BACH NIEUW boek!

5 keer verkocht

Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

Boek
Psychopathologie

Dit is een complete samenvatting die het hele boek én de slides bevat van Psychopathologie en Psychiatrie: volwassenen in de tweede bachelor, 1ste semester. Ik heb mijn samenvatting gebaseerd op het gehele boek, en heb hier ook alles van de powerpoint in verwerkt. Ik heb met mijn samenvatting een ...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 162 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Ja
Geupload op 7 november 2024
Aantal pagina's 162
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

psychopathologie
psychiatrie
psychologie
kuleuven
volwassenen
pascal sienaert
kul
psychopathologie en psychiatrie

SAMENVATTING
PSYCHOPATHOLOGIE EN PSYCHIATRIE
EERSTE SEMESTER

, Hoofdstuk 1: Diagnostiek en classificatie

1.1 Van zot naar ziek

Madness, insanity, gek zijn,…
 Onvoorspelbaar, irrationeel, gevaarlijk of afwijken van de norm
 Beschrijvend, impliceren geen oorzaak
Hippocrates (460-370 v.C.): mentale stoornissen zijn gevolg van onevenwicht van vier lichaamssappen of humores
 Zwarte gal (melancholisch – zwartgallig)
 Gele gal (cholerisch – driftig)
 Bloed (sanguin – vurig, energiek)
 Slijm (flegmatisch – rustig, kalm)

 ‘gek worden’ = gedrag(sverandering), niet meer zichzelf zijn, beïnvloed worden van buitenaf
 Dominante verklaring voor afwijkend gedrag en psychopathologie tot 18de eeuw
 Persoon is beïnvloed door giftige stoffen (Paracelsus, 1493-1541)
 Erger: bezeten door externe boze geesten of demonen = demonologie

Meer kennisvergaring: madness  mental illness (enger)
 Grieken (Hippocates): beschrijven afzonderlijke ziekten

Ziekteconcept

Geïntroduceerd door Thomas Sydenham (1624-1689) = vader nosologie (de wetenschappelijke classificatie
van ziekten of classificatieleer)
 Beschreef Chorea van Sydenham
o vroeger Sint-Vitusdans
o bij kinderen na streptokokkeninfectie
o Welomlijnd ziektebeeld met spcifieke symptomen, specifiek verloop en specifieke prognose

2 belangrijke ontdekkingen
1. Verband klinisch ziektebeeld en post-mortem afwijkingen (vb. verlamming aan één lichaamshelft door
hersenbloeding of bloedklonter in de contralaterale hersenhelft)
2. Ontdekking ziektekiemen (micro-organismen) als ziekteverwekkers (Louis Pasteur, 1862)
 microbe-theorie
Voorbeeld: syfilis (SOA met ook psychiatrische symptomen: apathie, dementie)
o Door spirocheet Treponema pallidum (ontdekt door Schaudinn en Hoffman)
o Somatogene hypothese: overtuiging dat psychiatrische ziekte een biologische oorzaak kan hebben

1.2 Van opsluiting naar behandeling
Psychiatrie: psyche (ziel) + iatros (arts, geneesheer)
 Eerst gebruikt door arts Johann C. Reil: wilt subdiscipline in de geneeskunde voor geesteszieken
 Cornelius Celsus (25 v.C. – 50): gesprekken, bezigheid, sociale activiteit kan helpen
 Tot midden 19de eeuw was het lot van mensen met afwijkend gedrag opsluiting in gekkenhuizen

Philippe Pinel (1745-1826)
 In 1795 arts in Salpêtrière-ziekenhuis in Parijs (1000’en vrouwen opgesloten)
 ‘morele behandeling’, contact en observatie van patiënten centraal
 Eigen classificatie: Nosographic philosophique ou la méthode de l’analyse appliquée à la medicine
o Melancholie, manie met delier, manie zonder delier, dementie en idiotie

,Jozef Guislain (1797-1860)
 Humane behandeling
 Samen met Broeders van Liefde: eerste ‘gesticht’ = Guislain-ziekenhuis (nog steeds actief)

1.3 Van inventariseren naar classificeren
In asielen een en dezelfde diagnose: geestesziek (psychose, manie, depressie, mentale retardatie,…)
 behoefte aan ordening!

In VS (1844) eerst een classificatie, soort inventaris: ‘statistical classification of institutionalized mental patients’
(beperkt aantal diagnosen: mania, dementia, melancholia, partial insanity, moral insanity) = voorloper DSM

Duitse Emil Kraepelin (1856-1926): eerste meer omvattend classificatiesysteem
 Exclusief biologische etiopathogenese (= oorzaak, ontstaansverloop van ziekte)
 Compendium der Psychiatrie (1833): psychiatrische aandoeningen zijn afzonderlijke ziekte-entiteiten
o Elk met een eigen (biologische) oorzaak
o Met een set van symptomen = syndroom
o Met karakteristiek verloop: prognose-gericht en onderscheid tussen geneeslijk en ongeneeslijk

Begin 20ste eeuw: in ziekenhuizen, maar ook meer in ambulante praktijken
 Hoogtij psychotherapie (psychoanalytici Freud en Jung)
 Ook minder ernstige, niet-psychotische toestandsbeelden: ‘neurosen’, persoonlijkheidsproblematiek

1948: Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voegt aan de ICD (internationale classificatie van ziekten/International
List of Causes of Death) een lijst met psychiatrische stoornissen toe

Amarican Psychiatric Association in 1952: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-I)
 Rond dezelfde tijd geneesmiddelen op de markt  diagnostiek interessanter
 Gebaseerd op etiologische theorieën: aandoening was psychogeen (psycho-analyse) of te wijten aan
‘impairement of brain tissue function’ (vooruitgang neurowetenschap)
 Niet gebaseerd op empirische data, blijft dus descriptief, beschrijvend

DSM-II (1968): 180 stoornissen
 Psychoanalyse en psychobiologie van Adolf Meyer (1866-1950)
 Meyer  Kraepeliniaanse visie (psychiatrische aandoeningen reduceren tot hersenziekten)
o Hierdoor invloed sociale en psychologische factoren verwaarlozen
o Biologisch reductionisme leidt tot therapeutisch nihilisme (= psychiatrische ziekte als
hersenaandoening die genetisch bepaald is, en daar is niks aan te doen)
o Uitgangspunt: psychiatrische stoornissen zijn reacties op gebeurtenissen in de omgeving
(angstreactie, depressieve reactie)
 Psychoanalyse
o nadruk op context waarin klachten ontstaan + ervaringen in jeugd
o Niet gestoeld op wetenschappelijke kennis (kwestie van geloven)

1965: US-UK Diagnostic Project (grootschalig onderzoek naar diagnostische praktijken)
 Diagnose schizofrenie 2x vaker in VS dan UK
 Oorzaak: verschillende interpretatie (van breedte) schizofrenie-concept
o In VS zeer aspecifiek: “doesn’t mean anything more than crazy”
o Verwees meer naar ernst functionele beperking  aanwezigheid specifiek symptomencomplex
 Diagnose dus zeer subjectief; meer behoefte aan internationale afspraken en eenduidige criteria
 Aanleiding tot nieuwe DSM-edities

, DSM-III: radicale breuk
 Voor het eerst lijsten met observeerbare diagnostische criteria
 Categorieën waren beschrijvend, en ‘atheoretisch’
o Geen etiologische theorie
o Geen psychoanalytisch denken
 Descriptief
 Categoriaal: concept van onderscheiden ziekte-entiteiten
 Diagnostisch proces vanuit empirische, op onderzoek georiënteerde basis
 Doel: eenduidigheid; wel nog belang van klinische inschatting en ervaring
 Steeds meer invloed vanuit visie dat psychiatrische ziekte = hersenziekte

Multi-axiaal systeem: meerassige beoordeling
 As I Syndromale stoornissen
 As II Persoonlijkheidsstoornissen, zwakzinnigheid
 As III Somatische aandoeningen
 As IV Psychosociale en omgevingsproblemen
 As V Algehele beoordeling van functioneren

DSM-III-Revised: gereviseerde versie (1987) + DSM-IV (1994) + DSM-IV-Tekst Revision (2000)

DSM-V (2018; tekstrevisie in 2022)
 wereldwijde referentie voor classificeren en diagnosticeren van psychiatrische ziektebeelden
 echter geen handboek, niet ‘bijbel van de psychiatrie
 Boek met diagnostische criteria ten behoeve van communicatie en onderzoek

Vandaag de dag 2 classificatiesystemen (DSM en ICD): ook somatische aandoeningen

1.4 Van symptoom naar syndroom
Doel diagnose: verklaren en begrijpen van de toestand van de patiënt en het instellen van doeltreffende behandeling

DSM-diagnose: bestaat voor een deel uit beschrijven van symptomen
Symptoom = ziekteteken, teken dat verwijst naar een pathologisch proces
 Kernsymptoom (/hoofd-/basis-/sleutelsymptoom): met zekerheid gekoppeld aan specifieke stoornis
o voorbeeld: depressieve stemming, onvermogen plezier te beleven (anhedonie) – depressie
 Facultatieve symptomen (bijsymptomen): niet bepalend, maken beeld volledig
o Voorbeeld: moeheid, slaapstoornissen – depressie

Symptomen ordenen in homogene syndromen
 = groep van (dikwijls) samen voorkomende symptomen
 Syndroomdiagnose louter beschrijvend, geen info over etiopathogenese
 Voorbeeld: matig ernstig depressief syndroom met melancholische kenmerken (label)
 Eenvoudigere behandeling (bv. antidepressiva)

Structuurdiagnose
 Beschrijven waardoor en op welke wijze is syndroom ontstaan (etiopathogenese)
 Neurobiologische + psychologische factoren (= beïnvloedende factoren)
 Aandacht aan verschillende facetten (6 factoren in totaal dus):
o Predisponerende factoren: factoren die iemand kwetsbaar maken
o Luxerende factoren: factoren die stoornis uitlokken
o Onderhoudende factoren: factoren die stoornis onderhouden/versterken
 Ruimte voor aanpassen van de behandeling aan behoeften van de persoon

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KULstudent21. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

Samenvatting PSYCHOPATHOLOGIE EN PSYCHIATRIE 2de BACH NIEUW boek!

Document informatie

Onderwerpen

Gekoppeld boek

Meer samenvattingen voor studieboek

Geschreven voor

Verkoper

Voorbeeld van de inhoud