Dit is een samenvatting waar alles in staat. Zowel de lesnotities, als het handboek als de ppt. Ook alles wat in haar online filmpjes verteld worden zijn hier samengevat.
1. De persoon
2. De attributen van de persoon
3. Het huwelijk
4. Echtscheiding
5. De afstamming
6. Ouderlijke plichten en rechten
7. De voogdij
1. De persoon
Begrippen
- Personenrecht: Vakgebied dat betrekking heeft op de status en de bescherming van
persoon als enkeling
- Familierecht: Rechtsgebied binnen burgerlijk recht dat de regels omvat betreffende
de privaatrechtelijke verhoudingen tussen personen, zoals huwelijk, geregistreerd
partnerschap, echtscheiding, alimentatie, afstamming en adoptie.’
- Persoon: Elke entiteit die drager kan zijn van rechten en plichten.’
Soorten personen:
o Natuurlijke persoon -> criterium: mens zijn (andere levende wezens: geen
rechtspersoonlijkheid)
o Rechtspersoon
Categorieën van personen
- Natuurlijke persoon: mens met zijn rechten en plichten
- Rechtspersoon:
Groepering van personen en/ of middelen die aan het rechtsverkeer kan
deelnemen als drager van subjectieve rechten en plichten
Rechtspersoon (19e eeuw)
2 noden:
- Systeem voor kapitaalopbouw: aandelen kunnen overkopen
- Beperken van aansprakelijkheid
Ontstaan van een aparte persoon, los van de mens -> geen fysiek bestaan
- Privaatrechtelijke rechtspersonen
Commerciële privaatrechtelijke rechtspersoon
o Voorbeeld: een BV (besloten vennootschap) vroegere BVBA
Niet-commerciële privaatrechtelijke rechtspersoon
o Voorbeeld: VZW (vereniging zonder winstoogmerk)
Kan niet zomaar opgestart worden
o Opmaak statuten
o Neerleggen dossier
1
,- Feitelijke verenigingen
Geen aansprakelijkheidsbeperking: persoonlijk verantwoordelijk voor daden die je
stelt in naam van vereniging (vb. jeugdbewegingen) -> iedereen is persoonlijk
verantwoordelijk
Geen juridische erkenning
Vakbonden: willen geen rechtspersoonlijkheid
o Stakingen zouden via rechtbank kunnen worden tegengehouden
o Financiële aansprakelijkheid
- Extra
Vaak onduidelijk of het privaatrechtelijk of publiekrechtelijk rechtspersoon is
Soms worden aandelen van overheid aangeboden aan privé-initiatieven
o Regel: helft + 1 van aandelen bij de overheid = publiekrechtelijke
rechtspersoon
Bpost en Postnl kunnen niet fusioneren -> anders geen ambtenaren meer
= minder gunstig voor werknemers
De natuurlijke persoon
Algemeen
- Natuurlijke persoon: mens, met een menselijk lichaam
Menselijk lichaam:
- Bescherming tegen derden:
Bescherming van fysieke integriteit tegen aantasting door derden
- Zelfbeschikkingsrecht:
Zeggenschap over je eigen lichaam
Lichaam is onschendbaar: iedereen bepaald zelf over eigen lichaam
Bescherming van de fysieke integriteit
Algemene regel: lichaam is onschendbaar
Maar rekening houden met:
- Privaatrecht:
Geen individu mag fysieke integriteit van iemand anders schenden
Lichaam: preventief beschermd tegen aantasting derden
Toch schending: krijgen van een straf of vergoeden van schade
- Publiek recht:
Algemeen belang weegt zwaarder door dan individueel belang ->
dwangmaatregelen mogelijk
o Verplichte vaccinatie tegen polio
o Gedwongen opname geesteszieken
o Fouillering en arrestatie
o Douanecontroles (bv. kans op drugslikkers)
Schending fysieke integriteit -> mogelijk onder bepaalde voorwaarden:
- Legaliteit: staat het in de wet?
- Finaliteit: dient het een democratisch doel
- Proportionaliteit: is het in verhouding tot het beoogde doel? (zo weinig mogelijk
gebruik van geweld)
2
,Geoorloofde medische ingreep – voorwaarden:
Algemeen
- Medische behandeling tast lichamelijke integriteit aan -> arts kan niet worden
aansprakelijk gesteld
- Verklaring van wetgever -> beroep is organisatorisch gereglementeerd
Medische ingreep: bepaalde voorwaarden
- Nood aan medische noodzaak -> 3 mogelijkheden:
Preventief, diagnostisch, curatief doel
o Borsten op voorhand amputeren bij verhoogd risico op borstkanker
- Bestaan redelijke proportie tussen medisch risico die met ingreep gepaard gaat en
gunstig resultaat dat kan opleveren
Is een harttransplantatie bij 90-jarige wel zinvol?
- Geneeskunde: beoefend volgens regels van de kunst
Gebruikmaking van recente wet. kennis/moderne medische technieken
- Informed consent: patiënt moet, na geïnformeerd te zijn, vrij toestemmen in
behandeling
Steeds meer en meer op papier -> problemen vermijden
Zelfbeschikkingsrecht
Algemeen
- Eigen zeggenschap over je lichaam
- Grote evolutie doorheen de tijd:
Vroeger: weinig zelfbeschikkingsrecht -> door katholieke geloof
Nu: steeds meer zelfbeschikkingsrecht
o Keerpunt: abortuswet in 1990
o Vb. Vroeger was het lichaam een geheim, eigendom van God, nu doet men
wat men wil
Euthanasie
Algemeen
- Opzettelijk, onmiddellijk levensbeëindigende handelen of het niet nemen van
noodzakelijke handeling die ertoe leidt dat iemand onmiddellijk overlijdt.
- Euthanasiewet: sinds 2002 onder strikte voorwaarden.
- Passieve euthanasie: dergelijke wijze ingrijpen waardoor iemand overlijdt of uitdooft -
> morfine
Euthanasie – algemene regels:
- Patiënt: medisch uitzichtloze toestand -> aanhoudend, ondraaglijk fysiek/psychisch
lijden dat niet kan worden gelenigd.
Psychisch lijden: moeilijk vast te stellen -> eerste 10 jaar geen euthanasie
uitgevoerd
Fysisch lijden: lijden aan kanker
- Bewust handelingsbekwaam bij verklaren van euthanasie– oordeelsbekwaamheid ->
euthanasie ook mogelijk is voor minderjarigen
- Niet terminaal -> bedenktijd van 1 maand
Zwangerschapsafbreking:
3
, Algemeen
- Sinds 3 april 1990 niet meer strafbaar
- Zorgde voor een wankel koningshuis -> ging in tegen katholicisme
Algemene regels
- Afbreking: voor einde van twaalfde week van zwangerschap -> na twaalfde week
enkel mogelijk in geval van noodsituatie
- Abortus: uitgevoerd door een arts -> geen verpleegkundige
- Wachttijd van 6 dagen
- De toestemming van vrouw moet schriftelijk -> ook mogelijk voor minderjarigen
Bloeddonatie
Algemeen
- Kosteloos
- Meerderjarig zijn -> geen min. leeftijd
- Maximaal 4x per jaar
- Beperkte hoeveelheid
- Niet alle bevolkingsgroepen zijn toegelaten -> geen homoseksuelen
Orgaandonatie
Ex vivo: bij leven
- Kosteloos
- Meerderjarig zijn
- Schriftelijke toestemming met bijzijn van getuige
- Steeds herroepbaar
Ex mortuo: bij overledenen
- In principe geef je altijd toestemming -> wil je dit niet: kan je laten tekenen bij
overheid
- Doen dit meestal alleen maar met toestemming van familie
Donatie van zaad- en eicellen:
- Kosteloosheid -> onkostenvergoeding mogelijk per donatie
- Anoniem
Het leven
Begin van het juridisch leven
Voorwaarden aanvang juridisch leven
- Geboren worden: door doorsnijden van de navelstreng
- Levend geboren worden: moet geademd hebben
- Levensvatbaar zijn: noodzakelijke, functionerende organen bezitten -> zelfstandig te
leven
Niet aan de voorwaarden voldaan:
- 180 dagen zwangerschap: officieel aangeven bij burgerlijke stand (overlijdensattest)
- Tussen 140 en 180 dagen zwangerschap: keuze om kind aan te geven bij burgerlijke
stand
- Minder dan 140 dagen zwangerschap: wettelijke aangifte onmogelijk
Uitzonderlijk kan verwekt, nog niet geboren kind bepaalde rechten krijgen:
- Kan erkend worden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper michelledeserranno. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,66. Je zit daarna nergens aan vast.