Samenvatting
Samenvatting antropologie
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
- Boek
- Denken over lichamen
Samenvatting antropologie Samenvatting van het te kennen boek + de lessen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Antropologie: Wat is Filosofie? (24/09/2020)1 Benodigdheden
- Adriaens en De Block: Denken over lichamen: wijsbegeerte voor biomedische
wetenschappers (2018)
- Kennisclips over waarde en wetenschap (op slides op toledo)
- Alles wat in les gezegd wordt, maar niet in het boek staat ook te kennen.
- Q&A-sessies ook leerstof
- Extra materiaal op Toledo is ondersteunend, maar niet noodzakelijk.
- Lessenoverzicht op slides (rood: komt niet overeen met een hoofdstuk in het boek) - Info
voor examen op slides!
• Kennis 40%
• Begrip 40% • Synthese 20%
2 Wat is filosofie?
2.1 Definitie
Opsomming van kenmerken die je vindt bij alle filosofen/filosofiën en UITSLUITEND bij
filosofen/filosofiën. Perfect kunnen onderscheiden van andere domeinen.
2.1.1 Op grond waarvan is iets filosofisch? Drie aspecten
Op grond van een attitude:
Socrates is de eerste filosoof. Geprezen omwille van zijn attitude. Maar toen niet geliefd. Omdat hij
de jeugd vroeg om alles in twijfel te trekken. Hij werd ter dood gebracht door de gifbeker. Hij kon
ontsnappen, maar dat zou zijn attitude en standpunt ondermijnd hebben. Die attitude zou typisch
zijn voor de filosofie.
Filosofen hebben een kritische kracht waarmee ze autoriteiten uitdagen. Ze trekken ook de
uitspraken van die autoriteiten in twijfel.
Op grond van verwondering
Filosofie begint en eindigt bij verwondering.
Op grond van blijvende vragen stellen
- Filosofie is kritisch denken
- Voorbeeld: Descartes’ twijfel: (p.17 in boek)
Wordt gezien als vader van de moderne wijsbegeerte. Filosofie moet alles in twijfel trekken.
We moeten autoriteiten proberen onderuit te halen. We moeten ook de zintuigen in twijfel
trekken. Hij was een wiskundige en wou wel vertrouwen om de wiskunde, maar zelfs de
wiskunde kunnen we betwijfelen. We kunnen niet uitsluiten dat schijnbare zekerheden
2+2=4. Het is niet uitgesloten dat een “malin génie” ons wiskundig denken kan beïnvloed
worden.
- Hij zegt ook dat het niet onmogelijk is dat ons denken voortdurend op een dwaalspoor wordt
gezet door God of door een Malin Génie.
- Maar:
, • Filosofie is niet enkel kritisch
Hij probeerde alle zekerheden af te breken om zo een echte zekerheid te vinden. Dat
kan dienen als fundament om verder op te bouwen.
Filosofie probeert ook het antwoord te zoeken op moeilijke vragen, ook al zijn die
vragen niet bevredigend is.
Ook wetenschappers zijn kritisch en zoeken naar waarheid. Een kritische houding is
dus geen unieke eigenschap voor de filosofie.
• In de mate dat kritiek toch heel filosofie kenmerkt, is de attitude toch niet uniek voor
filosofie.
Op grond van een methode
- Filosofen gebruiken heel veel methoden, maar geen enkele daarvan lijkt uniek te zijn voor de
filosofie.
a) Intuïtie
Verschillende betekenissen:
1. In 17de-18de eeuw is intuïtie kennis die op een onmiddellijke manier wordt verkregen.
Vb. Je pense, donc je suis. Het is vanzelfsprekend dat je bestaat zodra en zolang je denkt.
2. In 20ste eeuw is intuïtie de spontane overtuiging die we in onze eigen geest aantreffen
wanneer we over een bepaald onderwerp beginnen te denken.
MAAR ook wetenschappers baseren zich vaak op intuïtie, dus geen uniek kenmerk voor
filosofen.
b) Conceptuele analyse
Wat is goed? Wat is schoonheid? Men probeert dat concept te verhelderen, door het
concept te analyseren. Je probeert een concept te analyseren tot kleinere concepten. Def.:
Conceptuele analyse beoogt de belangrijke begrippen die we gebruiken te ontleden in
meer eenvoudige begrippen, zodat we die belangrijke begrippen beter begrijpen en ook
kunnen gebruiken.
MAAR ook geen uniek aspect van filosofie.
c) Gedachte-experiment
Vb. Kwaadaardige geest die ons op het foute spoor zet zoals bij Descartes: Iets wat in het
echt niet kan, maar je doet alsof het kan en trekt daarna een conclusie.
Vb. Brain in a vat: Onze hersenen zouden ergens op een andere planeet zijn, waar een
wetenschapper ze signalen geeft en we voelen en zien wat we zien. Dat alles een illusie is.
Maar:
• Geen unieke methodes
We kunnen dus niet spreken van een kenmerk enkel voor filosofie. Conceptuele
analyse ook in biologie: Wat onderscheidt DNA van RNA? Wat is een cirkel?
Gedachte-experimenten komen ook voor in dagdromen: Wat zou er gebeuren als ik
dit doe? Wat zou er gebeuren als ik dat kon? Ook in de wetenschappen: Een proef
kan niet worden uitgevoerd, dus men denkt dat het zou kunnen. Er is niet uitsluitend
conceptuele analyse in de filosofie.
Op grond van een domein -
Wat doet de filosofie?
2
, Vb. De filosofie houdt zich bezig met onbeantwoordbare vragen en fundamentele
problemen. Vb: Bestaat God? Wat is ziekte?
Ook niet-beantwoord(bar)e vragen in andere disciplines.
Wat is een onbeantwoordbare vragen? Misschien is het gewoon een onbeantwoorde vraag?
We weten niet wat het onderscheid is tussen de twee.
- Vooruitgang
Sommigen beweren dat er geen vooruitgang is in de filosofie. Daardoor een sterke afkeer
tegen filosofie
Ook in de wetenschappen kunnen we naar vooruitgang kijken. De ontwikkeling van
wetenschappen verliep in horten en stoten, waarbij paradigma’s elkaar opvolgden, maar
eigenlijk niet echt verder bouwden op elkaar.
En toch is er wel vooruitgang in de filosofie, want sinds de moderne tijd zijn er veel
wetenschappen die zijn voortgekomen uit de filosofie. De laatste was psychologie. Ook Isaac
Newton noemde zich een filosoof. De reden hiervoor is dat enkele filosofische vragen
werden opgelost, maar door de oplossing ontstond een nieuwe wetenschap die met de eer
ging lopen.
Op grond van de geschiedenis van de filosofie
- Cirkelredenering, enkel effectief als je kan zeggen waarom filosofie in het verleden werd
uitgeoefend. De oudste van alle academische richtingen. Fysica is begonnen als filosofie.
- Variatie door oudheid
Andere def als je bekijkt vanuit de mythologie, religie, en wetenschap. Filosofie werd door de
geschiedenis anders gedefinieerd door waarmee ze vroeger werden vergeleken.
2.2 Vier deeldomeinen
- Metafysica, Logica, Epistemologie, Moraalfilosofie (belangrijkste subdisciplines van
wijsbegeerte) metafysica, logica en epistemologie zijn wetenschapsfilosofie.
- Maar dan verschuift het probleem naar die deeldomeinen. Dan zitten in die domeinen de
onbeantwoord(bar)e vragen.
Op grond waarvan is Logica een filosofische en geen wiskundige discipline.
Heel dun onderscheid tussen moraalpsychologie en moraalfilosofie -
Maar hoe moet je dan de subdomeinen definiëren:
Wat is metafysica? Geen bevredigend antwoord voor wat metafysica is en het is niet
makkelijk om het uit te leggen.
Onbevredigende antwoorden kunnen wel helpen om een beetje een idee te krijgen van wat
filosofie is. Of wat metafysica is.
2.2.1 Definities van de deeldomeinen
Metafysica definitie:
Onvolledige poging: Metafysica is studie van wat er bestaat en aard van wat er bestaat.
Voorbeeld: Bestaat vrije wil? Bestaat materie? Bestaan getallen? En als getallen bestaan, hoe
bestaan ze dan? En als het bestaat, welke aard heeft het dan?
Het zou gaan over de problemen die voorbij of achter of onder de fysica liggen.
Vb. metafysische vraag: Wat betekent het voor iets of iemand dat het/zij/hij bestaat?
Vb. Bestaat tijd?
Vb. Wat is de verhouding tussen lichaam en geest? Zijn wij meer dan onze hersenen?
• Materialisten=fysicalisten
3
, Neen, alles is opgebouwd met behulp van materie ook onze “mentale toestanden”,
zoals overtuigingen, herinneringen, verlangens,… Mentale toestanden zijn gewoon
hersentoestanden.
• Dualisten
Mentale toestanden opgebouwd uit geestesspul (mental stuff)
Logica definitie:
Onvolledige poging: Logica is studie van geldigheid van redeneringen of argumenten. Een
deel is gewijd aan het weerleggen van drogredenen. Ze willen achterhalen waarom zo’n
drogreden ongeldig is.
Voorbeeld van niet geldige redenering
• post hoc, ergo propter hoc: als iets na iets anders gebeurt, dan gebeurt het omwille
van wat er aan vooraf ging.
• Affirming the consequent: als de lamp kapot is, is het donker in de kamer. Als het
donker is, dan is de lamp kapot (foute formalisering)
• Slippery slope: als we vandaag dit toelaten, zal vroeg of laat dat gebeuren.
Vb. Als we homo’s laten trouwen zullen vroeg of laat kippen en konijnen ook mogen
trouwen.
Epistemologie definitie:
Onvolledige poging: Is een studie van aard en mogelijkheid van kennis.
Kunnen we dingen echt kennen? Wat kunnen we weten?
Voorbeeld: Brain in a vat: een epistemologisch gedachte-experiment
Kan je zeker weten dat je geen brein in een vat bent en dat alles een illusie is. Misschien
worden onze hersenen ergens ver weg gestimuleerd worden.
Is kennis zelfs mogelijk? En welk soort kennis is mogelijk? Descartes
gaat op zoek naar zekere kennis.
Moraalfilosofie of ethiek definitie:
Onvolledige poging: Een studie van principes die betrekking hebben op goed en kwaad.
Voorbeeld: wagonnetjes probleem: Een trein komt aangereden. Je kan een wagon laten
veranderen van richting ofwel vijf mensen dood ofwel een mens dood. Wat doe je? Filosofen
denken na over wat de juiste beslissing is. Wat mag je doen? Waarom mag je dat doen?
Filosofen denken na over hoe we moeten oordelen.
Het normatieve universum: Dingen die we moeten of zouden moeten doen. (niet altijd van
morele aard)
Soms moeilijk op een bepaald onderscheid te maken tussen bijvoorbeeld morele en
juridische voorschriften, want juridische voorschriften zijn toch een weerspiegeling voor
onze morele waarden?
Verdere onderverdeling van vier deeldomeinen:
We kunnen ieder van die vier deeldomeinen nog eens onderverdelen in subdomeinen.
• Politieke filosofie is een onderdeel van ethiek
• Wetenschapsfilosofie is een toegepaste vorm van epistemologie
• Bepaalde aspecten wetenschapsfilosofie ook onderdeel van metafysica of ethiek.
Wetenschapsfilosofie: twee domeinen
1) Algemene wetenschapsfilosofie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper GeneeskundeStudentx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,46. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen