Deze samenvatting omvat alle info van de slides + genomen notities tijdens de les. Bevat ook verschillende voorbeelden en voorbeeld examenvragen. Perfect om van te studeren voor het examen of om de les mee te volgen. Gebruik eventueel het boek voor extra aanvulling.
PSYCHODIAGNOSTIEK 2
1. uitgangspunten psychodiagnostisch procesmodel........................................1
1.1 inleiding..................................................................................................................... 2
1.2 uitgangspunten.......................................................................................................... 2
2. psychodiagnostiek in de praktijk.................................................................4
2.1 belang van clusteren en classificeren........................................................................4
2.2 alternatieve diagnostische modellen.......................................................................11
2.3 het psychodiagnostisch procesmodel in context van werving & selectie.................16
3. kwaliteit van de psychodiagnostiek...........................................................24
3.1 richtlijnen voor het formuleren en toetsen van hypothesen....................................24
3.2 richtlijnen voor het kiezen van psychodiagnostisch instrumentarium......................30
3.3 psychometrische kwaliteitsaspecten van testinstrumenten.....................................38
3.4 richtlijnen voor rapportering en verslaggeving........................................................48
4. faire en cultuurbewuste psychodiagnostiek...............................................50
4.1 dynamisch testen en testmodificatie.......................................................................50
4.2 cultuurfaire psychodiagnostiek in de hulpverlening.................................................52
4.3 cultuurfaire psychodiagnostiek in werving & selectie..............................................56
5. actuele thema’s in de psychodiagnostiek...................................................60
5.1 categoriale psychodiagnostiek: dsm-5(-tr)...............................................................60
6. ethisch-deontologische aspecten..............................................................65
6.1 ethische en deontologische aspecten (KLP/SPP)......................................................65
6.2 ethisch-deontologische aspecten (A&O)..................................................................69
1. UITGANGSPUNTEN PSYCHODIAGNOSTISCH PROCESMODEL.
1
,1.1 INLEIDING.
Wat? Definitie klinische psychodiagnostiek:
Besluitvormingsproces
Gericht info verzamelen en analyseren
Wetenschappelijk onderbouwde methodiek
Doelen:
1. Begrijpen waarom deze cliënt zich op dit moment bij ons presenteert met
deze klachten.
onderkenning
bv. je zit met iemand die zwakbegaafd is, geen goede match om praattherapie te
geven, hiervoor moet je weten dat de persoon zwakbegaafd is en verbaal niet sterk.
2. Inzicht krijgen in de onderliggende mechanismen. De aanleiding, de reden.
verklaring
bv. iemand is somber geworden door een relatiebreuk.
3. Bepalen hoe we deze cliënt het beste verder kunnen helpen.
indicatie
bv. iemand wordt zwaar gepest op school school ook gaan inlichten.
Waarom? Foutenbronnen:
Geen systematische en consistente werkwijze hanteren.
Informatie zoeken die idee bevestigt.
Gebrekkige kwaliteit vd onderzoeksmiddelen en ongeschikte normen.
Onvoldoende samenwerking met cliënt en zijn omgeving.
Omgeving betrekken is belangrijk!
Diagnostisch proces onvoldoende afgestemd op hulpvragen van cliënt.
Voor de hand liggende diagnosen en interventies over het hoofd zien.
Besluitvorming onvoldoende gebaseerd op beschikbare gegevens; geen objectieve
criteria hanteren.
Besluitvorming onvoldoende expliciteren, daardoor onvoldoende duidelijk voor
collega’s en cliënten.
Teveel vakjargon in de communicatie.
Te vlug adviezen formuleren.
Hoe? Psychodiagnostische modellen:
Empirische cyclus van De Groot.
Centraal: genereren en toetsen van hypothesen!
= basis van alle ontwikkeling in de wetenschappelijk psychodiagnostiek
dwz meeste modellen hebben hypothesetoetsend karakter.
Werkveldoverschrijdend
Los van specifiek psychologisch denkkader.
Expliciteren van denkproces achterliggend aan het handelen.
Kwaliteitsverhogend
Door systematisch, transparant, beredeneerd werken – fouten voorkomen –
tevredenheid vergroten
1.2 UITGANGSPUNTEN.
1. Scientist – Practitioner:
2
, Uitgangspunt 1: de psychodiagnosticus handelt en denkt als een
scientist – practitioner.
Psychodiagnosticus hanteert als professional in het werkveld (practitioner)
een wetenschappelijke basishouding (scientist).
Hypothesen formuleren o.b.v. wetenschappelijke kennis
Instrumenten kiezen met goede psychometrische eigenschappen.
Op betrouwbare manier resultaten van het onderzoek bepalen.
Evidence bases interventies aanbevelen.
! Hulpmiddel: evidence based richtlijnen!
2. Cliënt centraal:
Uitgangspunt 2: de psychodiagnosticus stelt de cliënt steeds centraal.
3. Interventiegericht:
Uitgangspunt 3: de psychodiagnosticus handelt en denkt
interventiegericht.
Hoe kan ik de persoon verder helpen, wat kan ik adviseren?
Psychodiagnostisch onderzoek i.f.v. advies op maat.
Diagnose en/of integratief beeld
≠ doel
= middel
4. Systematisch:
Uitgangspunt 4: de psychodiagnosticus handelt en denkt systematisch.
Model:
= expliceert stappen in denken en handelen
= ideale of wenselijke werkwijze
! systematisch reflectie en evaluatie na elke stap! stilstaan bij elke stap
die he zet
5. Transactioneel referentiekader:
Uitgangpunt 5: de psychodiagnosticus hanteert een transactioneel
referentiekader.
Kijk slides voor kader
Een individu functioneert in een omgeving aspecten die kunnen
meespelen in de klachten/problemen, ook naar kijken.
6. Constructief samenwerken:
Uitgangspunt 4: de psychodiagnosticus werkt constructief samen met de
cliënt
en andere betrokkenen
Psychodiagnosticus werkt samen met:
Cliënt
Omgeving (ouders, leerkrachten, werkgevers, …)
Andere disciplines (artsen, verpleegkundigen, maatschappelijk
werken, HR-consulent, logopedist, kinesist, …)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emma8tp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.