GEGARANDEERD SLAGEN. Basisbegrippen van het recht: vak aan de Ugent in eerste bachelor van de rechten door de lesgevers: Gerd Verschelden, Piet Taelman en Wannes Vandenbussche. Dit document bevat een VOLLEDIGE samenvatting van de syllabus + ALLE notities tijdens de les (alle lessen herbekeken en aa...
Pwp: basisbegrippen vh recht pwp les 1:
Algemeen: Groen: extra rood: niet zeker of het juist is
Prof : Gerd Verschelden
8 november = proefexamen
14 december = examenvoorbereiding
Leermateriaal: boek + pwps
https://quizlet.com/_bve4a1?x=1jqt&i=4krfv6 Wachtwoord: BBR-2023-24
*Hoofdstuk 1 van deel 5 niet kennen in het boek. Dus geen begrippen in
het Duits en frans leren.*
*2/20 voc van de begrippe die we moeten kennen*
Dia 38 – 48:
Rechtstheorie
=
algemene rechtsleer (wat is recht?)
+
rechtsvinding (hoe kunnen we het recht kennen)
recht = een geheel van gedragsregelen
➔ Niet alle rechtsregels zijn gericht naar iedereen
Aanvullende regels = een reeks juridische regels die automatisch van
toepassing zijn op een situatie of overeenkomst, tenzij de betrokken
partijen expliciet andere afspraken maken.
➔ Rechten dat je van je kunt afwijken
Dwingende regels = wettelijke bepalingen en regels die verplicht zijn en
niet kunnen worden overtreden of gewijzigd door individuen of partijen via
contracten of overeenkomsten.
➔ Regels waar je nooit mag van afwijken, ze zijn fundamenteel
➔ Vb: afstammingsrecht, ouderlijk gezag, …
1
, Recht:
• voor de formulering, toepassing en afdwinging van de gedragsregels
• Via wetgevende organen
• doel: de ordening van de maatschappij (schade vermeiden en
maatschappij in orde brengen)
• De kwaliteit van deze ordening is afhankelijk van drie parameters:
1. Rechtszekerheid
2. Rechtsvaardigheid
3. Doeltreffend
Rechtszekerheid:
Juridisch-technische vereisten:
• Voorspelbaarheid
• (cf het adagium/gezegde Nemo censetur ignorare legem)
= iedereen wordt geacht de wet te kennen
➔ Dit is niet houdbaar omdat er elke dag nieuwe wetten komen (97876 pgs
regelgeving
➔ Conclusie: onmogelijk om alle regels te kennen zelf binnen een bepaald
vakgebied
• vastheid
• algemeenheid (uitzonderingen nemen de bovenhand waardoor er
geen duidelijkheid is)
• onderlinge consistentie
*Hieruit concluderen we dus dat de rechtszekerheid in België zoek is.*
Rechtvaardigheid:
• Rechtvaardigheid verandert in de loop der tijd, maar er zijn altijd
fundamentele waarden die gerespecteerd moeten worden.
Doeltreffendheid:
• Middelen aangepast aan de doelstellingen
• Controle van doeltreffendheid is niet aanwezig in België
2
,*Rechtsregelen worden gehandhaafd door of krachtens het maatschappelijk
gezag*
• Uitvoerende macht
• Rechterlijke macht
- Initiatief tot handhaving is verschillend in privaatrecht en publiekrecht
Publiekrecht = is een tak van het rechtssysteem die zich richt op de
verhoudingen tussen de overheid en individuen, evenals de regels en
voorschriften die de overheid bevoegd zijn om op te stellen en te handhaven.
• Staat schiet ingang bij het publiekrecht, ligt in de handen van de
overheid
Privaatrecht = is een tak van het rechtssysteem die betrekking heeft op de
rechten en verplichtingen van individuen en organisaties ten opzichte van elkaar.
• Overheid komt er niet tussen, ligt in de handen van de burger
(continentaal) recht is dus:
• een geheel van gedragsregelen en ermee samenhangende
institutionele voorschriften
wordt niet overal zo bekeken
• uitgevaardigd en gehandhaafd door of krachtens het
maatschappelijk gezag,
• met het oog op een rechtszekere, rechtvaardige en
doeltreffende ordening van de maatschappij
*Jurist moet inspelen op zijn client, vragen wat de client nodig heeft dan
zit je in de interdisciplinariteit.*
3
, Pwp: BASIS_2023_09_28 (rechtssubjecten):
Objectief recht = het geheel van regels en normen die van toepassing zijn op
alle personen in een samenleving, ongeacht hun persoonlijke overtuigingen,
wensen of meningen.
Subjectief recht = het recht dat een individu of een rechtspersoon (bijvoorbeeld
een bedrijf) heeft om iets te doen of te eisen, gebaseerd op het rechtssysteem
van een land.
Dit recht is "subjectief" omdat het specifiek gerelateerd is
aan een bepaalde persoon of entiteit, en het geeft die
persoon of entiteit de bevoegdheid om bepaalde acties te
ondernemen of om bepaalde prestaties van anderen te eisen.
Publiekrecht = is een tak van het rechtssysteem die zich richt op de
verhoudingen tussen de overheid en individuen, evenals de regels en
voorschriften die de overheid bevoegd zijn om op te stellen en te handhaven.
Verticale verhouding
Vb: fiscaal recht, burgerlijk recht, grondwettelijk recht, …
Privaatrecht = is een tak van het rechtssysteem die betrekking heeft op de
rechten en verplichtingen van individuen en organisaties ten opzichte van elkaar.
Horizontale verhouding
Materieel recht = verwijst naar het deel van het rechtssysteem dat de rechten en
plichten van individuen en organisaties regelt met betrekking tot hun gedrag en
interacties in de samenleving.
Het omvat de regels en normen die bepalen wat juridisch juist of
onjuist is in verschillende situaties
Gaat over de inhoud
Formeel recht = verwijst naar het geheel van regels en voorschriften die de
structuur, procedures en processen van een rechtssysteem regelen.
Gaat over de vorm
Gaat over de handhaving van het materieel recht
Een gewoonterechtelijke regel = is een regel die voortvloeit uit een bestendig
gebruik waarvan het bindend karakter steun vindt in de algemene
rechtsovertuiging.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper achieldiependaele32. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,48. Je zit daarna nergens aan vast.
