Samenvatting
Samenvatting sociale en politieke leerstelsels
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting op basis van de slides, aantekeningen in de les en het boek.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 94 pagina's
Voorbeeld 4 van de 94 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
InhoudInleidend hoofdstuk.................................................................................................................... 3
Hoofdstuk 1: De ontrafeling v/d middeleeuwse orde (1450-1650).............................................3
1. Inleiding.............................................................................................................................. 3
2. Wetenschappelijke vooruitgang en de geleidelijke emancipatie van de politiek.................4
3. Einde van de katholieke hegemonie: reformatie en contrareformatie.................................7
4. Koloniale ontmoetingen: Dispuut van Valladolid.................................................................9
5. De Glorieuze Revolutie...................................................................................................... 10
Hoofdstuk 2: De Europese Verlichting en het tijdperk van revoluties (1650-1800)..................15
1. De politieke oorsprong van de burgerlijke samenleving....................................................15
2. Verlichting......................................................................................................................... 16
3. Vernieuwing in het economisch denken............................................................................ 19
4. Het tijdperk van revoluties................................................................................................ 20
4.1 De Amerikaanse Emancipatie...................................................................................... 20
4.2 De Franse Revolutie..................................................................................................... 21
4.3 De Haïtiaanse Revolutie............................................................................................... 24
Hoofdstuk 3: Het ontstaan van de moderne politiek: industriële revolutie en expansie van het
kapitalisme............................................................................................................................... 24
1. De ontdekking van de maatschappij en het ontstaan van de moderne ideologieën.........24
1.1 Conservatisme............................................................................................................. 24
1.2 Economisch en politiek liberalisme..............................................................................25
1.3 Het vroegsocialisme..................................................................................................... 28
1.4 Duits idealisme: Kant en Hegel.................................................................................... 30
1.5 Liberalisme en vroeg imperialisme..............................................................................32
2. De burgerlijke maatschappij.............................................................................................. 35
2.1 Marx en het ontstaan van het socialisme.....................................................................35
2.2 Anarchisme.................................................................................................................. 39
2.3 De eerste golf van het feminisme................................................................................ 41
2.4 Het conservatieve offensief.......................................................................................... 41
2.5 Van imperialisme naar kolonialisme.............................................................................47
2.6 Sociaaldemocratie........................................................................................................ 52
Hoofdstuk 4: Van crisis naar de Wereldoorlogen (1900-1945)..................................................54
1. De Russische revolutie...................................................................................................... 54
2. Het interbellum................................................................................................................. 57
2.1 Het Wilsoniaanse moment – Het ontwaken van de gekoloniseerde wereld..................58
2.2 Négritude..................................................................................................................... 59
2.3 Mao en de Chinese revolutie........................................................................................ 59
2.4 Liberale Herpositionering............................................................................................. 60
1
, 2.5 Linkse verdeeldheid..................................................................................................... 61
3. De conservatieve revolutie................................................................................................ 63
3.1 Fascisme en nazisme................................................................................................... 64
Hoofdstuk 5: Na de Tweede Wereldoorlog: heropbouw, vertwijfeling en revolutionaire idealen
................................................................................................................................................. 67
1. Vertwijfeling...................................................................................................................... 67
2. Liberale herbronning, mensenrechten en democratische heropleving..............................69
3. Franse radicaliteit: de betekenisjagers..............................................................................70
4. De Golden Sixties.............................................................................................................. 72
4.1 Nieuwlinks.................................................................................................................... 72
4.2 De tweede golf van het feminisme en de burgerrechtenbeweging..............................73
4.3 De Golden Sixties – De Dekolonisatie...........................................................................73
5. De bevrijding van het individu, de markt en mensenrechten............................................77
Hoofdstuk 6: Het einde van de Koude Oorlog en de ideologische verwarring..........................81
1. Het einde van de Koude oorlog......................................................................................... 81
2. Multiculturalisme............................................................................................................... 82
3. Nieuw feminisme, postfeminisme en postkoloniaal feminisme.........................................84
3.1 Nieuw feminisme.......................................................................................................... 84
3.2 Postfeminisme & postkoloniaal feminisme...................................................................85
4. EXTRA: Islam..................................................................................................................... 86
5. Populisme, nieuw autoritarisme en post-truth...................................................................86
6. Neoconservatisme, alt-right en nieuw extreemrechts.......................................................88
7.1 Neoconservatisme....................................................................................................... 88
7. Vooruitgangsoptimisme, realisme & ongelijkheid..............................................................89
6.1 Depolitisering ontwikkeling.......................................................................................... 90
7.2 Andersglobalisme......................................................................................................... 91
6.3 Communisme… een terugkeer?...................................................................................92
8. Ecologie, klimaat en natuur............................................................................................... 92
9. Big Data, Big Brother......................................................................................................... 93
Sociale en politieke leerstelsel
2
,Inleidend hoofdstuk
Ideologie:een geheel v ideeën en opvattingen dat aan de sociaal-politieke verhoudingen vorm
wenst te geven.
- Het omvat dus opvattingen (positieve en negatieve) die zowel descriptief als normatief
zijn: het is een poging om vat te krijgen op de sociopolitieke omgeving zoals die is en
zoals deze hoort te zijn
Doctrine vs ideologie:
- Doctrine: vast
- Ideologie: dynamisch
Theorie vs ideologie:
- Gelijkenissen
- Bevat een set van aannames en startpunten
- Legt uit hoe de sociale wereld er uit ziet
- Legt uit hoe en waarom de wereld verandert
- Reikt een systeem van concepten en ideeën aan
- Verduidelijkt relaties tussen concepten
- Verschaft een gerelateerd systeem van ideeën
- Verschillen
Ideologie Sociale theorieën
- Geeft absolute zekerheid - Conditioneel, onderhandeld begrijpen
- Alle antwoorden op alle vragen - Incompleet, aanvaarde onzekerheid
- Vast, gesloten, af - Groeiend, open, proces, uitbreidend
- Gaat afwijkende info uit de weg - Verwelkomt tests, positief en negatief
- Blind alternatief bewijsmateriaal bewijsmateriaal
- Opgesloten in een bepaald - Verandering gebaseerd op bewijs
moraalsysteem - Ontdaan van sterke moraliserende
- Vooringenomen standpunten
- Interne contradicties en inconsistenties - Neutraal, neemt alle ‘kanten’ in acht
- Vastgeroest in specifieke positie - Zoekt sterk naar logische consistentie
- Overstijgt sociale posities
Hoofdstuk 1: De ontrafeling v/d middeleeuwse orde
(1450-1650)
1. Inleiding
Verdwijnen Middeleeuwse orde, ontstaan kapitalisme:
1. Wetenschappelijke vooruitgang en de geleidelijke emancipatie van de politiek
- Wet. Vooruitgang: Renaissance, gebaseerd op oude Griekse denkers
- Emancipatie politiek: losser van religie, kerk
2. Het einde v/d katholieke hegemonie: reformatie en contrareformatie
3. Koloniale ontmoetingen: het dispuut van Valladolid
- ‘ontmoeting met de andere’: Europa neemt kennis over
- Ambitie om de rest v/d wereld te overheersen
4. De Engelse burgeroorlog(en)
- Opstand (revolutie), veel vroeger dan andere delen v/d wereld (bvb. FR)
- Vooral veranderingen in economische relaties
3
, Situering : Renaissance (Italië, 14e eeuw)
- veranderingen in de politiek, economie, plaats van het christendom, denkbeeld over
mens en maatschappij
- kenmerken:
- Bloei in kunsten en letteren
- Na periode van verval (donkere middeleeuwen): fase van wedergeboorte
- herontdekking van KO en diens klassieke werken => platoonse idealisme
centraal
- Teloorgang feodale systeem
- Nieuwe economische verhoudingen
- Verovering nieuwe landen (groei scheepvaart) => groei van
wetenschappelijke inzichten (door oa kennis uit andere werelddelen)
- Oude wereldorde werd in vraag gesteld (bvb. is de aarde wel plat?)
- Individu belangrijker
niet onmiddellijk grootste filosofische prestaties MAAR: basis voor de latere
Verlichting!
Gaandeweg meer empirisch, toekomstgericht (ipv idealisering van het
verleden)
- mens is niet langer ondergeschikt aan de kerk maar, het centrale
ankerpunt v/h denken en de eerste wetenschappelijke ontdekkingen
(heliocentrisme als belangrijke rol!)
- versterkt zelfbewustzijn
- beste typering voor deze geleidelijke overgang = Leonardo da
Vinci
2. Wetenschappelijke vooruitgang en de geleidelijke emancipatie
van de politiek
Leonardo Da Vinci (1452-1519):
- Groeide op in Firenze: focus op verleden
- Da Vinci personifceerde de geleidelijke overgang van deze traditie georiënteerde
houding naar een meer empirische houding
- Bestuderen v/d natuur
- zonder geloof te betrekken (adhv observatie, dus empirisme)
- Kijken naar het kleinste v/d natuur, om het grootste te begrijpen
(hedendaagse visie)
- Adhv het logische (bvb. wiskunde) en experimentele
- Context:
- Veranderende economische verhoudingen in een verdeeld Italië –>
Mercantilisme
- Verdeeld: verdeelde macht onder stadstaten (door handel)
verandering van visie op economie en rijkdom
- Macht: aristocratie (door geboorte, maar ook succesvolle bankiers en
kooplieden)
- Economisch landschap: Niet duidelijk kapitalistisch, maar ook niet langer
het feodolastisch ssteem v/d ME
- Mercantillisme:
- Doel: export maximaliseren, import minimaliseren
- Vorst had de taak om het inkomen v/d natie te ontwikkelen
- …door te steunen op groeiende macht v handelaars
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marteottoy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen