Van brabbelen naar zinnen
Min of meer dezelfde ontwikkeling bij alle kinderen. (Alle kinderen doorlopen dezelfde
ontwikkelingsstadia)
Niet-verbale communicatie aanwezig vanaf de geboorte:
- Richten van aandacht op interessante voorwerpen
- Voorkeur voor gezichten
- Imiteren van gezichtsuitdrukkingen (niet meer zo zeker na een Nederlandse studie)
- Leren in de baarmoeder: ze zuigen extra hard om de moederstem te horen, en niet voor
de vaderstem
- Reflexief huilen en glimlachen: zo ontstaat er een interactie tussen verzorger en het
kind
Van reflexief huilen naar doelgerichte geluiden
Kind is stilaan in staat om doelgericht geluiden te produceren om gevoelens en intenties
duidelijk te maken.
- Eerst klinkers en gemakkelijke medeklinkers (omdat je niets moet doen met je mond,
medeklinkers zijn moeilijker om te produceren met je mond)
- Vanaf 8 maanden duidelijke invloed van de omgevingstaal: moedertaal makkelijk te
horen, de eerste geluiden dat die maakt zijn dezelfde als de taal die de baby hoort
- 5 stadia onderscheiden (op volgende dia)
Eerste woorden
- Vanaf iets meer dan een jaar
- Grote individuele verschillen (bv in het tijdstip waarop het kind 50 woorden kan
zeggen: vroegste voor 18 maanden, laatste op 30 maanden) de ene baby leert sneller
woorden dan de andere, niet zo dat degene die snel woorden kunnen dat dat later
slimme kinderen zullen zijn & omgekeerd
- Eerste woorden vooral zelfstandige naamwoorden, maar ook woorden die belangrijk
zijn voor de leefwereld van het kind en de sensorimotorische ontwikkeling
Telegrafische spraak
Vanaf 50 woorden explosie in het aantal woorden dat gekend is (1 tot 3 nieuwe per dag)
+ ook telegrafische spraak: Ze beginnen woordjes te combineren tot zinnen (eerst 2 dan 3)
- Ze bestaan uit inhoudswoorden
- Nog geen functiewoorden
Daarom vormen de korte zinnetjes telegrafische spraak
Ze geven betekenis door:
- De volgorde van de woorden en
- Door de klemtoon en intonatie
Gradueel meer en meer grammatica
Wug-test om grammaticale kennis te meten
Onderzoek om na te gaan of een kind zich normaal ontwikkelt
Taalontwikkelingsstoornissen
7% van de kinderen heeft taalontwikkelingsstoornissen (2 per klas)
, - Begrijpen taal minder goed en kunnen zich minder goed uitdrukken, maar zijn niet
dom of lui
- Vaak geen aanwijsbare oorzaak
- Kunnen best vergeleken worden met kinderen die niet goed Nederlands begrijpen
- Erfelijk!
Processen bij het verwoorden van een boodschap
Bv willen meedelen dat er een barst is in het glas (tot op zekere hoogte kan die zin pas
begrepen worden als je in de juiste context zit)
Verschillende stappen:
1) Formuleren van de preverbale boodschap: we gaan de betekenis activeren van de
boodschap die we onder woorden willen brengen (nu nog niet in woorden omgezet dus
daarom preverbaal)
2) Concepten activeren: welke concepten geven de preverbale boodschap het beste weer?
Hangt ook af van de context
Concepten kiezen die eenduidig zijn voor de luisteraar
Dan worden de bijhorende woorden geactiveerd (2 fasen)
3) Lemma’s activeren: soort abstracte code over de woorden die je wilt zeggen met
grammaticale informatie maar nog niet de uitspraak
4) Lexemen activeren: de juiste bijhorende woorden vinden om de correcte zin te maken
Processen bij het uitspreken van een zin (hier komen we tot het spreken zelf)
1) Selectie van de juiste fonemen: klanken die in een taal aanleiding geven tot een
verschil in betekenis (20 tot 50 per taal)
2) De lettergrepen van de uitspraak bepalen (vreemd verschijnsel: eindklanken
verspringen naar de volgende lettergreep; bv: er is een barst in het glas: erisen bars
tinnet glas)
3) Activeren van de articulatorische codes (voor het uitspreken van de lettergrepen)
4) Uitvoeren van de bewegingen
5) De uitspraak wordt online gemonitord om fouten te voorkomen of te corrigeren (is wat
er uit mijn mond komt juist): spraakmonitor die de spraakoutput controleert en
eventueel corrigeert
Problemen met fonemen die niet tot de moedertaal behoren
Eric Clapton
- Th
- Though
Doe, dough
- Three children
Tree
Free
- The third conference of psychology
Dus Fonemen: klanken die voor ons gepaard gaan met een verschil in betekenis
Kenmerken van de normale spraak
Snelheid van zo’n 170 woorden per minuut (wel regionale en individuele verschillen)
Meestal goed, maar occasioneel een hapering of een fout
- Haperingen te wijten aan vertragingen of fouten in de processen, maar ook evidentie
dat ze de luisteraar helpen (bv euh/eigenlijk zeggen zorgen ervoor dat we onze
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elenademesmaeker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.