INLEIDING ................................................................................................................................... 4
HOOFDSTUK 1. DEFINITIES EN BEGRIPSAFBAKENINGEN ............................................................... 4
1. DEFINITIE: WAT IS ECONOMIE? ......................................................................................................... 4
2. BEHOEFTEN ................................................................................................................................ 4
3. HET ALLOCATIEVRAAGSTUK ............................................................................................................. 5
4. DE PRODUCTIEFACTOREN ............................................................................................................... 6
5. DE ECONOMISCHE HUISHOUDINGEN ................................................................................................. 6
6. SOORTEN ECONOMIEËN ................................................................................................................. 6
6.1. De vrijemarkteconomie .................................................................................................... 6
6.2. Het protectionisme .......................................................................................................... 6
HOOFDSTUK 2. EEN KAPITALISTISCHE VRIJEMARKTECONOMIE ..................................................... 7
1. VRIJE MARKTECONOMIE .................................................................................................................. 7
1.1. Wat? ............................................................................................................................... 7
2. KAPITALISME ............................................................................................................................... 7
2.1. Wat? ............................................................................................................................... 7
3. HET CONCEPT VAN GROEI ............................................................................................................... 7
4. GRENZEN AAN GROEI? ................................................................................................................... 8
HOOFDSTUK 3. ECONOMISCHE THEORIEËN ................................................................................. 9
1. DE GRONDLEGGERS ...................................................................................................................... 9
1.1. De klassieke school ......................................................................................................... 9
1.2. Het Keynesianisme .......................................................................................................... 9
2. DE NIEUWSTE LICHTING ............................................................................................................... 11
2.1. Tim Jackson ................................................................................................................... 11
2.2. Thomas Piketty .............................................................................................................. 11
2.3. Kate Raworth ................................................................................................................. 13
HOOFDSTUK 4. DE BEWEGINGEN VAN DE ECONOMIE ................................................................. 14
1. DE ECONOMISCHE KRINGLOOP ...................................................................................................... 14
1.1. De eenvoudige kringloop ................................................................................................ 14
1.2. De volledige kringloop .................................................................................................... 15
2. NATIONALE REKENINGEN .............................................................................................................. 16
2.1. Het bruto binnenlands product (BBP) .............................................................................. 16
2.2. De koopkrachtpariteit (KKP) ............................................................................................ 16
2.3. Problemen bij het berekenen van de nationale rekeningen ............................................... 17
2.4. Ontwikkeling meten ....................................................................................................... 17
2.5. De indicator van het consumentenvertrouwen................................................................. 18
3. DE VERSCHILLENDE ECONOMISCHE GOLFBEWEGINGEN ....................................................................... 18
1. CASUS: HET PROBLEEM VAN DE PENSIOENEN .................................................................................... 19
HOOFDSTUK 5. DE ROL VAN DE OVERHEID ................................................................................. 20
, Economie
1. WAAROM DE OVERHEID DE ECONOMIE VOORAL NIET MET RUST MAG LATEN ................................................ 20
2. DE ECONOMISCHE ROL VAN DE VERZORGINGSSTAAT............................................................................ 20
3. ECONOMISCHE POLITIEK .............................................................................................................. 20
3.1. De onbehaaglijke driehoek ............................................................................................. 21
3.2. De magische vierhoek .................................................................................................... 21
3.3. De magische vijfhoek ..................................................................................................... 21
3.4. Conjunctuurpolitiek ....................................................................................................... 22
4. DE OVERHEIDSFINANCIËN ............................................................................................................ 22
4.1. Inkomsten van de overheid ............................................................................................. 22
4.2. Uitgaven van de overheid ................................................................................................ 22
4.3. De staatsschuld ............................................................................................................. 23
HOOFDSTUK 6. HET INKOMEN .................................................................................................... 24
1. INKOMEN EN VERMOGEN .............................................................................................................. 24
2. SOORTEN INKOMENS EN BELASTINGEN ............................................................................................. 24
2.1. Directe belastingen ........................................................................................................ 26
2.2. Indirecte belastingen...................................................................................................... 28
2.3. Belastingsontduiking en -ontwijking ................................................................................ 28
3. VERMOGENSBELASTING ............................................................................................................... 29
2. CASUS: HET BASISINKOMEN ......................................................................................................... 29
HOOFDSTUK 7. (INKOMENS)ONGELIJKHEID ................................................................................ 31
1. WAAROM (TE VEEL) ONGELIJKHEID EEN PROBLEEM IS ........................................................................... 31
2. METEN VAN INKOMENSONGELIJKHEID .............................................................................................. 31
2.1. De Lorenzcurve en de Ginicoëfficiënt .............................................................................. 31
3. ONGELIJKHEID TERUGDRINGEN IN BELGIË ......................................................................................... 33
3.1. De progressieve inkomensbelastingen ............................................................................ 33
3.2. De sociale zekerheid ...................................................................................................... 33
3.3. Loonvorming.................................................................................................................. 33
3.4. Collectieve voorzieningen en sociale goederen................................................................ 34
3. CASUS: ARMOEDE...................................................................................................................... 34
HOOFDSTUK 8. DE CONSUMENT................................................................................................. 35
1. DE RATIONELE CONSUMENT .......................................................................................................... 35
2. DE NIET ZO RATIONELE CONSUMENT ................................................................................................ 36
2.1. het menselijk denken ..................................................................................................... 36
3. HET RATIONELE KEUZEPROCES ....................................................................................................... 37
3.1. Het nutsconcept ............................................................................................................ 37
4. DE VRAAGCURVE ........................................................................................................................ 37
4.1. De vraagcurve van een goed of dienst.............................................................................. 37
4.2. Verandering van en op de vraagcurve .............................................................................. 38
5. ELASTICITEIT ............................................................................................................................. 39
5.1. De prijselasticiteit van de vraag ....................................................................................... 39
5.2. Kruisprijselasticiteit van de vraag .................................................................................... 40
5.3. Inkomenselasticiteit....................................................................................................... 40
HOOFDSTUK 9. DE PRODUCENT ................................................................................................. 41
1. ECONOMISCHE SECTOREN ........................................................................................................... 41
1.1. Verdeling ....................................................................................................................... 41
1.2. Belang van de sectoren .................................................................................................. 41
, Economie
2. PRODUCTIE EN INVESTERINGEN ...................................................................................................... 41
3. PRODUCTIVITEIT ......................................................................................................................... 41
4. KOSTEN ................................................................................................................................... 42
5. WINSTVORMING ......................................................................................................................... 43
5.1. Winstmaximalisatie........................................................................................................ 43
6. HET AANBOD ............................................................................................................................. 43
6.1. Verschuiving op en van de aanbodcurve .......................................................................... 43
6.2. Elasticiteit van het aanbod.............................................................................................. 44
HOOFDSTUK 10. DE MARKT ........................................................................................................ 44
1. COMPETITIEVE VS. NIET-COMPETITIEVE MARKT ................................................................................... 44
2. OVERHEIDSINTERVENTIES OP DE MARKT EN HUN EFFECTEN.................................................................... 45
2.1. Maximumprijzen of het blokkeren van prijzen................................................................... 45
2.2. Minimumprijzen ............................................................................................................. 45
HOOFDSTUK 11. MARKTMACHT .................................................................................................. 46
1. HET PROBLEEM VAN DE COLLECTIEVE GOEDEREN................................................................................ 46
2. HET MONOPOLIE ........................................................................................................................ 46
3. MONOPOLISTISCHE MEDEDINGING ................................................................................................. 47
4. OLIGOPOLIE .............................................................................................................................. 47
5. MONOPSONIE ........................................................................................................................... 47
HOOFDSTUK 13. INFLATIE .......................................................................................................... 48
1. GEVOLGEN VAN INFLATIE .............................................................................................................. 48
2. OORZAKEN VAN INFLATIE .............................................................................................................. 48
3. DE INDEX ................................................................................................................................. 48
3.1. Wat? ............................................................................................................................. 48
3.2. Automatische indexering van de lonen ............................................................................ 49
3.3. Huurprijsindexatie.......................................................................................................... 49
3.4. Actuele inflatiegegevens (november 2024) ...................................................................... 49
HOOFDSTUK 14. INTERNATIONALE ECONOMIE ........................................................................... 50
1. INTERNATIONALE HANDEL ............................................................................................................. 50
2. DE BETALINGSBALANS ................................................................................................................. 50
HOOFDSTUK 15. INTERNATIONALE ECONOMISCHE ORGANISATIES ............................................. 51
1. OESO (ORGANISATIE VOOR ECONOMISCHE SAMENWERKING EN ONTWIKKELING) ...................................... 51
2. DE GROEP VAN ACHT/ TWINTIG ...................................................................................................... 51
, Economie
INLEIDING
Economie = menswetenschap die zich toelegt op het bestuderen van keuzeproblemen die zich op elk niveau
voordoen
- Consumenten
- Producenten
- Overheid
- Naar buitenland toe
DEEL I. DE ECONOMISCHE BRILLEN
HOOFDSTUK 1. DEFINITIES EN BEGRIPSAFBAKENINGEN
1. DEFINITIE: WAT IS ECONOMIE?
Economie + consequenties
- Mens is wezen met onbeperkt aantal verlangens (behoeften)
- Middelen om die behoeften te bevredigen à in beperkte mate schaarste
- Economisch handelende mens zal de schaarse middelen zodanig aanwenden, dat die in zoveel mogelijk
behoeften kan voorzien
- DEFINITIE: Een menswetenschap die het menselijk gedrag bestudeert als relatie tussen doelen en schaarse
middelen die op verschillende manieren kunnen worden aangewend
2. BEHOEFTEN
Kenmerken
- Economisch/ Niet-Economisch
- Subjectief
- Talrijk en van verschillende aard
- Verzadigbaar
- Vatbaar voor substitutie
- Tijd en plaatsgebonden
- Individueel en collectief
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kulilahubksvives. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,48. Je zit daarna nergens aan vast.