ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE)
ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE ALS WETENSCHAP 1
= het domein binnen de theoretische psychologie dat zich bezighoudt met de studie
van de levensloop van de mens en de veranderingen van alle psychische
verschijnselen tussen de bevruchting en de dood.
= theoretische psychologie -> moet voldoen aan de eisen van wetenschappelijkheid
ONDERSCHEID PSYCHOPATHOLOGIE EN KINDERPSYCHIATRIE = FOCUS
OP DE ‘NORMALE’ ONTWIKKELING
Psychopathologie: studie van ziekteverschijnselen in de psyche. (Wat afwijken is, hangt af
van wat we normaal vinden.)
ONDERSCHEID MET PEDAGOGIE
Pedagogie = opvoedkunde (houdt rekening met bepaalde aspecten van
ontwikkelingspsychologie)
Orthopsychologie = motorische of mentale beperkingen (dit kreeg weinig/geen aandacht
binnen ontwikkelingspsychologie)
ONTWIKKELINGSPRINCIPES
Discussie of ontwikkeling een continuüm is of een verloop in fasen
Wij kiezen voor fasen: fasetheorieën
KENMERKEN:
FASE ≠ TIJD
We mogen fasen niet omschrijven als tijdsperioden
Start- en eindleeftijden van fasen = benaderingen (verschilt per persoon)
LEVENSLANG
Ontwikkeling duurt het hele leven
BELANG VAN DE INVALSHOEK
1
Pagina 101 in de cursus
, Niet iedereen is het eens met indeling in fasen. (Sommigen spreken van een
continue evolutie.)
CRISIS/OVERGANG VAN FASE OP FASE
Als we fasen beschouwen als perioden van gelijkmatigheid in ontwikkeling: overgang van
fase op fase is een periode van onrust (individu moet risico’s overwinnen, grenzen
verleggen…)
Crisissen zijn cultureel gebonden
KRITIEK EN GEVOELIGE PERIODEN
Kritieke perioden: tijdsspanne waarin een bepaalde eigenschap kan ontwikkelen ->
voorbij?: eigenschap zal in beperkte mate ontwikkelen.
Bijvoorbeeld: wolfskinderen
(We spreken nu van gevoelige perioden: perioden waarin kinderen gevoelig zijn aan
oefenkansen en invloeden.)
NATURE-NURTURE
Nature: erfelijkheid en biologische rijpingsprocessen
Nurture: invloed van de omgeving en leerprocessen
In deze opleiding, ontwikkeling als resultaat van:
1. Groei en rijping
- Maturatie: proces van rijping
2. Leren
- Socialisatie: groep geeft waarden en normen door, zodat nieuwe lid kan
functioneren binnen de groep.
- Personalisatie: proces waarin een persoon zich ontwikkelt tot uniek individu.
ONTWIKKELINGSPROBLEMEN
1.RETARDATIE
= vertraagde ontwikkeling/achterstand
Opgelet: zegt niets over mogelijkheden! Heeft niets te maken met een handicap…
2.FIXATIE
= Ontwikkeling komt tot stilstand en blijft hangen in een fase.
Mogelijke oorzaken:
- Niet krijgen van affectie
- Frustraties
- Angst en onzekerheid
- Ziekte
3.REGRESSIE
,= Terugval naar een vroegere fase (reactie op bedreigende situatie -> vlucht naar het
veilige)
4.PERVERSIE
= Afbuigen in de tendens tot zelfrealisatie2
(afwijking verwachte normen= waardeoordeel, afwijken van het ontwikkelingsdoel in het
algemeen…)
VERSCHILLENDE VISIES
1.BIOLOGISCH GEORIËNTEERDE THEORIEËN
-> Nadruk op invloed van erfelijkheid
-> Ontwikkeling is biologisch bepaald (invloed van milieu erg beperkt)
1. Leertheorieën: nadruk op stimulatie van buitenaf (leerprocessen, training,
conditionering)
2. Sociaal-culturele theorieën: nadruk op cultuur en opvoeding
Kritiek: Niet alles hangt af van nurture? Hoe verklaar je dat mensen ander gedrag stellen
dan dat ze zijn aangeleerd?
3.INTERACTIONISME
= wisselwerking tussen ontwikkelingsprocessen bunnen de persoon (nature) en invloeden
van de buitenwereld (nurture).
Belangrijke vertegenwoordiger: Piaget (komt nog aan bod)
NORMAAL OF ABNORMAAL: HET BELANG VAN CIJFERS
Theorieën bestaan uit observaties, dan volgen hypotheses -> experiment om theorie te
verifiëren.
Gegevens interpreteren: statistiek
DE NORMAALVERDELING
- Grote middengroep zal dezelfde score halen
- Kleinere groep een lagere score
- Even grote groep een hogere
2
fenomeen waarbij de natuurlijke drang van een persoon om zichzelf volledig te
ontwikkelen of zijn of haar potentieel te realiseren, wordt belemmerd of afgeleid door
externe invloeden, interne conflicten of andere obstakels
, GEMIDDELDE, MODUS EN MEDIAAN
- Modus: score die het meest voorkomt
- Mediaan: score die in het midden zit (50% scoort lager en 50% scoort hoger)
- Gemiddelde: som van de scores en gedeeld door het aantal scores
PERCENTIEL
= hoeveel procent van de bestudeerde groep scoort evenveel of minder op het
onderzochte kenmerk.
= percentages van elke score bij de percentages van lagere scores tellen
= cumulatief percentage/percentiel
DEEL 1: EMOTIONELE ONTWIKKELING
LES 1: BESCHRIJVING VAN DE STRUCTUUR VAN DE EMOTIONELE
ONTWIKKELING
BESCHRIJVENDE EVOLUTIE:
Cognitivistische visie Behavioristische visie
Ontwikkeling emoties: Ontwikkeling van emoties:
- Gelinkt aan belang van behoeften - Gelinkt aan conditioneringsproces:
en verlangens paar aangeboren emoties, rest
= benadrukt door humanistische ontstaat via conditionering
visie / in moderne literatuur
- Evolutie eigen emoties
- Inzicht in emoties van anderen
Beide nodig voor gezonder ontwikkeling (om goed te functioneren in een
omgeving)
Sociale omgeving (naast biologische bepalingen) hebben invloed op beide
factoren
EVOLUTIE VAN EIGEN EMOTIES:
1. ZELFBEWUSTZIJN
De zuigeling (0-2 maanden) - Senso-motorische ervaringen3: geen
3
sensorische waarneming (wat je zintuigen waarnemen) en motorische actie (hoe je
lichaam reageert en beweegt)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studente1stejaar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.