Autotrofe versus heterotrofe organismen:
- Autotrofe organismen bouwen eigen koolstofverbindingen op via fotosynthese (lichtenergie) of chemosynthese (chemische energie).
- Heterotrofe organismen verkrijgen energierijke verbindingen via opname van organische stoffen uit hun omgeving.
ATP-ADP-s...
thema 5: stof- en energieomzettingen bij autotrofe organismen
1. autotrofe vs heterotrofe organismen
→ organismen: groeien & leven door allerlei moleculen: water, mineralen, C - verbindingen
1.1 autotrofe organismen
= eigen C- verbindingen op te bouwen mbv CO2
- energie geleverd door licht = fotosynthese (algen, planten, sommige bacteriën)
- energiebron chemisch van aard =
chemosynthese (sommige bacteriën)
→ uit energierijke C- verbindingen wordt E voor
levensprocessen vrijgemaakt via celademhaling
1.2 heterotrofe organismen
= niet in staat zelf hun energierijke verbindingen
te maken (dieren, fungi, eencellige organismen)
- E- rijke C- verbindingen opnemen uit
omgeving , gesynthetiseerd
(samengesteld) door autotrofe
organismen
- enzym geleide vertering: zorgt voor
afbraak C-verbindingen tot moleculen die
getransporteerd worden
→ uit energierijke C- verbindingen wordt E voor levensprocessen vrijgemaakt via
celademhaling
2. ATP & ADP systeem
vrijgekomen E bij chemische processen → tijdelijk opgeslagen in:
universeel (in alle organismen) ATP-ADP- systeem
● afsplitsen fosfaat van ATP levert energie (door water)
ATP → ADP (adenosinedifosfaat) + Pi (phosphate inorganic) + energie (+- 30 kJ/mol)
→ exo- energetische reacties
● vorming ATP vergt energie
ADP + Pi + energie (+- 30 kJ/mol) → ATP
→ endo- energetische reacties
ATP = energiedrager
3. fotosynthese
1
, 3.1 voorwaarden voor fotosynthese
a) noodzaak van licht
proef= Theodor Engelman (1883)
→ licht doorheen prisma op draad van een groenwier, voegde
onder microscoop aerobe bacteriën toe die zich verzamelden bij
blauw & rood licht → meest zuurstofgas gevormd → meest
werkzaam bij fotosynthese
b) noodzaak van chlorofyl
fs= bladgroenwerking: bladgroen komt tss (helpen bij) omzetting van zonne-
energie in chemische energie
c) noodzaak van koolstofdioxide
CO2 noodzakelijk voor zetmeelsynthese in bladeren = koolstofdioxideassimilatie
3.2 globale reactievergelijking van de fotosynthese
Jan Ingenhousz (1779) toonde aan dat planten onder water
gasbelletjes vormen aan hun bladeren
fotosynthese: proces waarbij energie van zonlicht wordt
gebruikt om glucose/ zetmeel aan te maken uit co2 & water.
er komt chlorofyl tss omzetting zonne-energie → lichtenergie.
tijs het FS- proces wordt er zuurstofgas geproduceerd
vanwaar is het zuurstofgas afkomstig?
afkomstig van de watermoleculen (zie foto)
experimenteel aangetoond
zuurstofisotoop 16O vervangen door zuurstofisotoop 18O
* isotopen: atomen behoren tot hetzelfde chemische element, versch in neutronen ⇒ andere
massa, MAAR maakt nauwelijks versch voor chemische reacties
uitgevoerd met Chlorella sp. (groenwieren uit het water)
→ worden gekweekt in water met zware zuurstofatomen
C18O2
↪ dus in glucosemoleculen & watermoleculen, niet in
zuurstofgas
- O- atomen van CO2 ingebouwd in glucose & H2O, maar niet O2
→ worden gekweekt in H218O, zuurstofatomen/-isotopen zijn
zwaar
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julieboquet01. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,56. Je zit daarna nergens aan vast.
