Samenvatting van het OLOD 'Sociologie'. De samenvatting bestaat uit het boek, de PowerPoint en eigen notities uit de les. Op het einde staat een begrippenlijst en is er een lijst met de belangijke namen. Door deze samenvatting en begrippenlijst te leren, behaalde ik 18/20 voor het examen.
,Een inleiding in de sociologie: ‘Niemand is een eiland’
Sociologie = ‘samenlevingskunde’
Sociologen hebben intresse in:
- Hoe leven mensen in allerhande sociale verbanden?
- Wat zijn de kenmerken van die samenlevingsverbanden?
- Door welke watmatigheden worden ze gestuurd?
Sociale interactie & handelen binnen de samenleving
Hoofdstuk 1: Op ontdekkingstocht door een bekend gebied?
1. Het dagelijkse leven door de bril van een socioloog
Sociologische bril:
- Nodig voor het dagelijks waarnemen => structuur + betekenis geven
- Achterliggende werkelijkheid een betekenis geven
Sociologische verbeelding = bewustzijn dat onze individuele ervarings- en belevingswereld verband houdt
met een bredere samenleving.
Drie componenten van sociologische verbeelding:
1. Biografie = alles wat mensen meemaken in hun leven
2. Sociale structuur = geheel van sociale relaties die iemand heeft
3. Geschiedenis = historisch verloop die invloed heeft op sociale structuur
1.1 Over eten en drinken
• Primaire behoefte
• Sociale en culturele context vb. stokjes tov bestek
• Sociale patronen vb. brunchen op zondag, eten voor de tv
• Kookboeken: verraden culturele verschuivingen
• Koffie van ‘alledaags’ naar ‘sexy’ en als ‘vriendelijke drug’
1
,1.2 Over sport
• Verbonden met een bepaalde sociale status
• Hoge SES: skiën, zeilen (weinig fysiek contact)
• Lage SES: boksen, motorcross
Statussymbool = een teken dat niet functioneel wordt gebruikt (zoals uniform van politieagent), maar als
verwijzing naar rijkdom, macht en prestige.
1.3 Over lifestyle en lijstijl
• Wat men lijkt te zijn
• Voorbeeld: ideale vrouwelijke en mannelijke lichaam
• Cultuur van de look: meestal voor elite
‘Conspicious consumption’ = een nieuwe elite, een streefklasse, die zich niet langer onderscheidt adhv haar
inkomen of materiële consumptie, maar adhv subtiele vorm.
=> Verfijnde kennis en cultuur etaleren en zich distantiëren van de grauwe massa vb. VSCO-girl
1.4 Over liefde
• Verliefdheid mag blind zijn, partnerkeuze niet
• Mensen huwen binnen hetzelfde sociale milieu (veel gemeenschappelijk, sociale druk)
1.5 Contingent maar niet arbitrair? – Elchardus, Spruyt en Vanroelen
Contingent = besef dat alles anders had kunnen zijn dan hoe het is: eten, kledij, historisch verloop …
Arbitrair = louter toevallig, willekeurig.
Het is niet omdat een gebruik anders had kunnen zijn dat er geen goede reden bestaat waarom het nu zo is
2. Niemand is een eiland – zeker niet in tijden van corona
ð We kunnen niet zonder elkaar
ð Elk individu en elke bevolkingsgroep is belangrijk voor de samenleving (niet enkel economisch)
ð Relationeel karakter, wederkerigheid van elk samenlevingsverband => relationele: socioloog
2
, Scherpt de coronacrisis onze sociologische waarneming aan?
• Optimistische kijk & wederkerigheid => welbegrepen eigenbelang
• Sociologen aan de zijlijn gehouden
(Toenemende) ongelijkheid en armoede
• Mensen in armoede kwetsbaarder voor corona
• Gekleurde mensen disproportioneel harder getroffen
Zijn ‘bubbels’ ook netwerken?
• Bubbel van 15 = 100% sociaal contact (wisselwerkingen)
• Sommige bevolkingsgroepen meer risico op besmetting
Belang van sociale contacten, interactie en communicatie
• ‘Blijf in uw kot’ => chique villa’s tov studentenkoten, studio’s
• Dramatische gevolgen voor fysieke isolatie vb. woonzorgcentra
Over het belang van draagvlak: twijfelaars en antivaxers
• Complotdenkers => self-fulfilling prophecy
• Individuele vrijheid beschermen
• Wantrouwen in overheid, elite en big-farma
• Fake news tov wetenschappelijke feiten en ervaringen van betrokkenen
Het ‘verzet’: omwille van de aanslag op ‘de’ vrijheid of bij gebrek aan solidariteit
• Verzet tegen beperkende maatregels, vooral beperkingen die de middenklassen treffen
• Opstand tegen ‘de elite’, wantrouwen en zich niet gehoord voelen
• Verzet in naam van vrijheid, maar wiens vrijheid?
• Solidariteit: warme tov koude (structurele)
3. Een stap verder: een sociologische blik doet beter begrijpen
3.1. Echtscheiding
Actor: persoonlijke redenen – psychologische gevolgen
Factor: maatschappelijke oorzaken en gevolgen vb. armoede, schoolachterstand kind, huisvesting
Echtscheidingsfenomenen:
ð Tweeverdienersgezinnen: economische onafhankelijkheid, sociale contacten buiten gezin
ð Verminderde sociale druk om samen te blijven omwille van kinderen
ð Verminderde sociale druk op privéleven door kerk en familie
ð Langere levensverwachting & inkorting echtscheidingsprocedure
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper orthostudent7. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
