Samenvatting
Samenvatting Bronnen en Beginselen van het recht
Een samenvatting van de lessen, de slides en het boek van Bronnen en Beginselen. Het tweede deel Privaatrecht zit hier niet bij in. UA_1101RECBBR
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 131 pagina's
Voorbeeld 4 van de 131 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
InhoudObjectief en subjectief recht.........................................................................................................................................12
1. Recht en rechten....................................................................................................................................................12
2. Objectief recht...........................................................................................................................................................12
3.1. Begrip.............................................................................................................................................................12
3.2. De rechtsregel en het subjectief recht............................................................................................................13
3.2.1. Hypothetische vorm.................................................................................................................................13
3.2.2. Het rechtssubject.....................................................................................................................................13
3.2.2.1. De natuurlijke persoon......................................................................................................................13
3.2.2.2. De rechtspersoon..............................................................................................................................14
3.2.3. Het rechtsobject......................................................................................................................................14
3.2.4. Het rechtsfeit...........................................................................................................................................14
3.2.5. Het rechtsgevolg......................................................................................................................................15
II. Het objectieve recht..................................................................................................................................................15
1. Bestanddelen van de definitie...............................................................................................................................15
1.1. De normatieve ordening in en van de samenleving als doel van het recht.....................................................15
1.1.1. Ordening van de samenleving..................................................................................................................15
1.1.2. Recht en rechtszekerheid.........................................................................................................................16
1.1.3. Recht en rechtvaardigheid.......................................................................................................................17
1.1.3.1. Rechtvaardigheid..............................................................................................................................17
1.1.3.2. Rechtvaardigheids- en grondslagentheorieën...................................................................................18
1) begrip.....................................................................................................................................................18
2) formele regelgeoriënteerde theorieën..................................................................................................19
3) materiële regelgeoriënteerde theorieën...............................................................................................19
A) het natuurrecht.................................................................................................................................19
B) het utilitarisme..................................................................................................................................19
C) de Historische School.........................................................................................................................20
D) het egalitarisme.................................................................................................................................20
4) descriptieve regelgeoriënteerde theorieën...........................................................................................20
1.1.3.3. Wat als recht onrechtvaardig is?.......................................................................................................21
1.2. Een geheel van regels en voorschriften..........................................................................................................22
1.2.1. De rechtsregel als gedragsregel...............................................................................................................22
1.2.1.1. Algemene draagwijdte......................................................................................................................22
1.2.1.2. Verbindend karakter.........................................................................................................................22
1) het verbindende karakter......................................................................................................................22
2) imperatief-dwingende rechtsregels.......................................................................................................22
A) begrip................................................................................................................................................22
B) regels van openbare orde..................................................................................................................22
, C) regels van dwingend recht.................................................................................................................22
3) suppletief-aanvullende rechtsregels......................................................................................................23
1.2.2. Recht is meer dan de gedragsregels.........................................................................................................23
1.2.3. De rechtspraak.........................................................................................................................................24
1.3. Uitgevaardigd door of krachtens het maatschappelijk gezag..........................................................................24
1.4. Afdwingbaar door of krachtens het maatschappelijk gezag........................................................................24
2. De relativiteit van recht in tijd en ruimte...............................................................................................................25
2.1. De ontwikkeling van het recht........................................................................................................................25
2.2. De rechtsfamilies............................................................................................................................................25
2.2.1. Begrip.......................................................................................................................................................25
2.2.2. De romeinse rechtsfamilie.......................................................................................................................25
2.2.2.1. De receptie van het romeinse recht..................................................................................................25
2.2.2.2. Van gewoonterecht naar wettenrecht..............................................................................................26
2.2.2.3. Het succes van de wet als rechtsbron...............................................................................................26
2.2.3. De Anglo-Amerikaanse rechtsfamilie.......................................................................................................27
2.2.3.1. De angelsaksische periode................................................................................................................27
2.2.3.2. De ontwikkeling van de common law als rechtersrecht....................................................................27
2.2.3.3. De ontwikkeling van equity law........................................................................................................28
2.2.3.4. Stare decisis, de bindende precedentenwerking..............................................................................28
2.2.3.5. De beperkte plaats van wettenrecht.................................................................................................28
3. Recht en andere gedragsregels..............................................................................................................................28
3.1. Recht en godsdienst........................................................................................................................................28
3.1.1. De gedragsregels in godsdienst................................................................................................................28
3.1.2. Religieuze rechtsstelsels...........................................................................................................................29
3.1.3. Godsdienstige regels in seculiere staten..................................................................................................29
3.2. Recht en moraal..............................................................................................................................................30
3.2.1. Het verschil tussen recht en moraal.........................................................................................................30
3.2.2. De verhouding tussen recht en moraal....................................................................................................30
3.2.2.1. De spanning......................................................................................................................................30
3.2.2.2. De niet-problematische verhouding tussen recht en moraal............................................................30
3.2.2.3. De problematische verhouding tussen recht en moraal...................................................................31
3.3. Recht en sociale zeden....................................................................................................................................31
4. De rechtsdogmatiek...............................................................................................................................................32
4.1. Begrip.............................................................................................................................................................32
4.2. De indeling in rechtstakken.............................................................................................................................32
4.3. Privaatrecht....................................................................................................................................................33
4.3.1. Burgerlijk recht........................................................................................................................................33
4.3.2. Handels- en economisch recht/ondernemingsrecht................................................................................33
4.3.3. Gerechtelijk privaatrecht.........................................................................................................................33
, 4.3.4. Internationaal privaatrecht......................................................................................................................34
4.3.5. Sociaal recht.............................................................................................................................................34
4.3.5.1. Arbeidsrecht.....................................................................................................................................34
4.3.5.2. Socialezekerheids- en sociale bijstandsrecht.....................................................................................34
4.4. Publiekrecht....................................................................................................................................................35
4.4.1. Staatsrecht...............................................................................................................................................35
4.4.2. Bestuursrecht...........................................................................................................................................35
4.4.3. Strafrecht en strafprocesrecht.................................................................................................................35
4.4.3.1. Strafrecht..........................................................................................................................................35
4.4.3.2. Strafprocesrecht................................................................................................................................36
4.4.4. Fiscaal recht.............................................................................................................................................36
4.4.5. Openbaar financieel recht.......................................................................................................................36
4.4.6. Internationaal publiekrecht.....................................................................................................................36
III. De bronnen van het objectieve recht.......................................................................................................................36
1. Het begrip rechtsbron............................................................................................................................................36
1.1. Materiële bronnen van het recht....................................................................................................................36
1.2. Formele bronnen van het recht......................................................................................................................37
2. De wet................................................................................................................................................................... 38
2.1. Begrip.............................................................................................................................................................38
2.1.1. De wet in formele en in materiële zin......................................................................................................38
2.1.2. De beginselen van behoorlijke wetgeving................................................................................................38
2.1.2.1. Begrip................................................................................................................................................38
2.1.2.2. Het democratiebeginsel....................................................................................................................38
2.1.2.3. Het beginsel van de rechtsstaat........................................................................................................39
2.1.2.4. Het subsidiariteitsbeginsel................................................................................................................39
2.1.2.5. Het gelijkheidsbeginsel.....................................................................................................................39
2.1.2.6. De rechtszekerheid en de naleefbaarheid van de wet......................................................................40
1) de toegankelijkheid van de wet.............................................................................................................40
2) de duidelijkheid van de wet...................................................................................................................40
3) de bestendigheid van de wet.................................................................................................................40
4) de niet-terugwerkende kracht van de wet in de tijd..............................................................................40
2.2. De wet als bron van recht...............................................................................................................................40
2.2.1. Situering...................................................................................................................................................40
2.2.2. Het federale niveau..................................................................................................................................41
2.2.2.1. De grondwet.....................................................................................................................................41
2.2.2.2. De wet in formele zin........................................................................................................................41
2.2.2.3. De besluitwet....................................................................................................................................42
2.2.2.4. Het koninklijk besluit.........................................................................................................................42
2.2.2.5. Het ministerieel besluit en de ministeriële omzendbrief..................................................................43
, ....................................................................................................................................................................... 43
2.2.3. Het deelstatelijke niveau..........................................................................................................................43
2.2.3.1. Het decreet en het bijzonder decreet...............................................................................................43
2.2.3.2. De ordonnantie.................................................................................................................................43
2.2.3.3. Besluiten op het niveau van de regering...........................................................................................44
2.2.3.4. De samenwerkingsovereenkomst en het gezamenlijke decreet.......................................................44
2.2.4. Het provinciale niveau.............................................................................................................................44
2.2.5. Het gemeentelijke niveau........................................................................................................................45
2.2.6. Het bestuurlijke niveau............................................................................................................................45
2.2.7. Het niveau van de private regelgeving: de overeenkomst.......................................................................45
2.2.7.1. De privaatrechtelijke overeenkomst.................................................................................................45
2.2.7.2. De overeenkomst met algemene rechtsgevolgen.............................................................................46
1) de collectieve arbeidsovereenkomst.....................................................................................................46
2) de milieubeleidsovereenkomst..............................................................................................................47
2.2.8. Het internationale niveau........................................................................................................................47
2.2.8.1. Het internationaal recht....................................................................................................................47
2.2.8.2. Het internationaal verdrag................................................................................................................47
2.2.8.3. Het recht van de Benelux..................................................................................................................48
2.2.8.4. Het recht van de Europese unie........................................................................................................48
1) de Europese unie...................................................................................................................................48
2) het primaire unierecht...........................................................................................................................48
3) het secundaire unierecht.......................................................................................................................48
2.2.8.5. Het recht van de raad van europa.....................................................................................................49
2.2.8.6. Het recht van de Verenigde Naties....................................................................................................49
2.3. De verhouding tussen de wetten en wetsconflicten.......................................................................................50
2.3.1. De conflictregels......................................................................................................................................50
2.3.2. Het hiërarchisch conflict tussen regels met ongelijke rechtskracht..........................................................50
2.3.2.1. De superioriteitsregel.......................................................................................................................50
2.3.2.2. De diverse toepassing van de superioriteitsregel..............................................................................51
2.3.2.3. De verhouding wet, decreet, ordonnantie - internationaal recht.....................................................52
1) de verhouding tussen internationaal en nationaal recht.......................................................................52
A) dualisme en monisme.......................................................................................................................52
B) de verhouding naar Belgisch recht....................................................................................................52
(1) de keuze voor het monisme: franco suisse le ski..........................................................................52
(2) toepassing in het objectieve en het subjectieve contentieux.......................................................53
C) de verhouding tussen de Grondwet en een internationaal verdrag..................................................53
D) de verhouding tot het recht van de Benelux.....................................................................................54
E) de verhouding tot het recht van de Europese unie............................................................................54
F) de verhouding tot het EVRM..............................................................................................................55
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kennadevisscher. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51036 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen