Samenvatting met alle leerstof die gekend dient te worden voor het vak Organisatie van het productieproces. Zowel notities uit de les als slides zitten hierin verwerkt!
ORGANISATIE VAN HET PRODUCTIEPROCES
DEEL 1: FACILITIES DESIGN
1 INLEIDING
Lay-out design
=
lay-out productie-, ondersteunende-
en personeelsruimten
1.1 Trade-off
Abstractie van WAT geproduceerd wordt (eindproduct)
5 grote types design 2 dimensies
1) Variëteit/breedte van productgamma
2) Flexibiliteit in productieproces
- Lotgrootte = #prod/batch (lage var = hoog volume)
- Lage variëteit = meer controle (complexiteit )
- Op maat gemaakt = duurder productkost
! Gelijkaardige types processen = gelijkaardige beheersproblemen
voor- en nadelen bij de ≠ types layout beheersproblemen optimaliseren per type
Vb: geconnecteerde lijn lijnbalancering
Vb: job shop lange wachttijden, hoge work-in process, moeilijk beheersbaar…
Layout ≠ statisch ≠ eenmalige keuze link met levenscyclus product
𝑝𝑟𝑜𝑑𝑢𝑐𝑡𝑖𝑒𝑣𝑜𝑙𝑢𝑚𝑒
Job shop → layout verschuift
(laag volume) naar linksonder
1
,1.2 Types layouts
1.2.1 Doksysteem (vaste-plaatslayout)
= product blijft ter plaatse, bedrijfsmiddelen bewegen vb: scheepsbouw, bouw van huizen…
Eigenschappen
- Product, mensen en middelen op 1 plaats = statisch
- “dok” maakt product compleet gereed
- Als product gereed begin aan het volgende
+ -
Het aantal productbewegingen wordt Beweging van personeel en uitrusting
gereduceerd (product blijft op zelfde plaats)
Duplicatie van uitrusting soms noodzakelijk
Taakverrijking: doksysteem laat toe dat = als je ≠ dokken tegelijkertijd wilt laten werken
individuen/teams “de hele job” uitvoeren → gevolg = lage bezettingsgraad
Zeer flexibel: laat veranderingen toe in Geen duplicatie = risico op overschrijden deadlines
productontwerp en -mix Vb: 1 kraan voor 2 werven
(resource-constrained project scheduling)
Gekwalificeerd personeel vereist
Algemeen toezicht vereist
1.2.2 Functionele layout (job shop/process layout)
= machines staan gegroepeerd in afdelingen volgens het type bewerking dat ze uitvoeren
- Elke product volgt eigen routing afh van type + volgorde bewerkingen
- Kleine herhalingsgraad vraag/puur op order
→ lage volumes: enkelstuks- en kleinseriefabricage ≠ one-of-a-kind!!
Vb: meubelmakerij = zaagafdeling, verafdeling… (elk product eigen route)
+ -
FLEXIBILITEIT GERINE EFFICIENTIE
Machines kunnen op ≠ stappen in productie Sterk variërende routings, chaotische flows
-proces gebruikt worden
Productieplanning + -controle = moeilijk beheersbaar
→ hoge bezettingsgraad = mogelijk
→ variabiliteit in procestijden, -mix en omsteltijd
Theoretisch: klein #machines kan volstaan
Grote hoeveelheid work-in-process (WIP) op de vloer
= lage investeringskost
→ vereist werkkapitaal + ruimte !!
Zeer hoge flexibiliteit op vlak v producttypes
Doorlooptijd = vaak veelvoud v bewerkingstijd order
(universele middelen, flexibele routings…)
Expediting, rush orders (order voortrekken)
Gespecialiseerde kennis, vakspecialisatie
Hoge productkost per unit + capaciteitsverlies
1.2.3 Flowproductie (product layout)
- Voor elk type product een lijn ontwerpen
→ machines staan gegroepeerd in lijnen voor productie bep producttype
- Alle producten op lijn volgen dezelfde bewerkingsvolgorde (backtracking)
Vb: Volvo
2
,2 TYPES
1. Gebonden lijn (paced/connected line) = werking stations synchroniseren
• Geen WIP buffers tussen de stations
• Aan alle stations zelfde “ritme” opgelegd = zelfde taktijd om bewerkingen uit te voeren
• 2 manieren om dit af te dwingen
1) Continu lopende band (equipment-paced) spelen met toegelaten tijd per station
= productieproces gaat door tijdens verplaatsing = operator moet meebewegen
2) Intermitterende lijn (operator-paced)
= product staat stil tijdens bewerking (iets mensvriendelijker)
2. Ongebonden lijn (unpaced/disconnected/batch production line)
• Buffers tussen (bepaalde) stations opbouw WIP
• Stations kunnen in grote mate onafhankelijk van elkaar werken
+ -
HOGE EFFICIENTIE GERINGE FLEXIBILITEIT
De layout volgorde bewerkingen Breakdown in de lijn complete shutdown lijn
- ordelijke en logische flow (vooral bij gebonden lijn)
- beperkte material handling
Verandering in productontwerp/-mix?
Beperkte vaardigheden arb vereist = weinig training → drastische verandering layout nodig
(lage ombouwflexibiliteit)
Lage kost per unit (wel hoge volumes nodig)
→ beperkte productmix + hoge volumes Duplicatie van uitrusting (= lage bezettingsgraad)
Gebonden lijn lijnbalancering Hoge investeringskosten
- Bewerkingen/station gegroepeerd voor taktijd → enkel gerechtvaardigd voor massaproductie
- Geen opbouw WIP (voortdurende beweging)
Geringere werkvoldoening
- Lage doorlooptijd (min wachttijden)
= vervreemding werkers
Goede beheersbaarheid = mogelijk automatisering
1.2.4 Celproductie (group technology based layout)
= tussenvorm tussen lijnproductie en job shop-productie
vaak tussenstap in overgang van job shop naar lijn- en flowproductie (door bvb levensfase)
! Doel = combinatie efficiëntie en flexibiliteit
Methode
- Groepeer machines die bepaalde productfamilies maken in een cel
→ set die voldoende groot is in volume om in een aparte cel te zetten!!
- Ideaal: geen material handling tussen cellen
- Binnen cel = hogere efficiëntie (dankzij omstellingen + material handling)
2 TYPES
1. GT cell (minifabriek, subplant job shop) = leunt meer aan bij job shopproductie
• Functionele indeling binnen groep voor productie familie producten
• Familielid volgt eigen routing doorheen cel
→ willekeurige bewerkingsvolgorde binnen cel, bewerkingen kunnen
worden overgeslagen, backtracking toegelaten,…
• WIP bij iedere bewerking
• Cross-trained team operatoren
• Nuttige oplossing indien
Grote variëteit aan types binnen familie
Elk type vrij klein volume
Groot aantal verschillende routings
3
, 2. GT flow line (JIT cell) = leunt meer aan bij lijnproductie
• Producten in familie: geen backtracking, geen bewerkingen overslaan…
• Systeem kan niet gesynchroniseerd worden nog omsteltijden
• Machines opgesteld in de volgorde van de bewerkingen
• Cross-trained team operatoren ( job shop niet)
• Binnen de cel (ongebonden, “unpaced”) lijnstructuur
Buffers tussen verschillende stations
Bewerkingstijd op bepaald station is afh v producttype binnen familie
→ idealiter gelijkaardig en met weinig of geen setups
Operatoren helpen elkaar
Vaak: U-shaped layout (ook zo voor GT cell)
+ -
EFFICIENT + FLEXIBEL BUFFERS
Voordelen product + process layout Machines apart in cel behandelen enkel familie
→ lagere bezettingsgraad dan process
Vereenvoudigde goederenstroom
= beter beheersbaar + eenvoudige opvolging Grotere vaardigheden vereist arbeiders dan product
Eenvoudige infostroom Opbouw buffers + WIP
!!MAAR: minder dan bij process
Kortere doorlooptijden + WIP dan process
Teamwerk, werkvoldoening + verantw arb
Eigenschappen
- Grote herhalingsgraad van de vraag productie in grote loten
- Tussenvoorraden onmogelijk of ongewenst vb: wegens tijdsbeperkingen
→ geen WIP (buffers) vb: tussenproducten chemisch niet stabiel
- 24 u per dag, 7 dagen per week zelden proces stilgelegd (opstarten duurt heel lang!)
- Klemtoon ligt op productiesturing conform specificaties
- Proces-en semi-procesnijverheid
Voordelen en nadelen: zie lijnproductie (zijn in dit geval nog meer uitgesproken!)
1.2.6 Hybride layouts
= binnen 1 bedrijf kunnen ≠ types layout voorkomen
1.3 Layout beslissingen
Andere manier om layout te kiezen = obv de locatie vh KOOP ipv obv de variëteit/flexibiliteit
KOOP = KlantenOrder-OntkoppelPunt t
= punt vanaf waar de fabricage wordt aangestuurd door een reëel klantenorder
Voor dit punt = PUSH-processen gepland obv forecast
Na dit punt = PULL-processen aangedreven door vraag vd klant
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper inezvandezande. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
